1920’li yıllarda yazılmış Bilinen ilk Kürt operası,La Nuit Kurde

Kürt soprano Pervin Çakar, bestekar Aleksandre Tansman’ın 1920’li yıllarda yazdığı ‘La Nuit Kurde’ adlı Kürtçe operanın notalarına ulaştı

1920’li yıllarda yazılmış Bilinen ilk Kürt operası,La Nuit Kurde

Kürt soprano Pervin Çakar, bestekar Aleksandre Tansman’ın 1920’li yıllarda yazdığı ‘La Nuit Kurde’ adlı Kürtçe operanın notalarına ulaştı

Kürt Soprano Pervin Çakar, bestekâr Aleksandre Tansman’ın kızları ile irtibata geçerek 1920’li yıllarda yazmış olduğu “La Nuit Kurde” (Kürt Gecesi) adlı operanın notalarına ulaştı. Çakar, yapmış olduğu araştırmalara göre, bu operanın Kürtler ile ilgili yapılmış bilinen ilk opera olduğunu düşünüyor. Bianet’in haberine göre, Kürt Soprano Pervin Çakar, geçtiğimiz gün sosyal medya hesabı üzerinden “Alexandre Tansman’ın 1926-1928 yılları arasında bestelediği, librettosu Jean-Richard Bloch’a ait ‘La Nuit Kurde-Şeva Kurda-Kürt Gecesi’ Operası’nın bir kopyasının” eline geçtiğini duyurdu. Çakar, yapmış olduğu araştırmalara göre, Kürtler ile ilgili yapılmış bilinen ilk opera olduğunu düşünüyor. Opera 1930’lu yıllarda sahnelenmek istenir, ancak Naziler’in Hannover Operası’nı yakması ile birlikte operanın orkestra notaları da kül olur. Çakar, bu iddianın Alexandre Tansman’ın hayatta olan kızları tarafından dile getirildiğini söylüyor. Çakar’ın yine Tansman’ın kızlarından elde ettiği notalar ise piyano için hazırlanmış olanlar. Çakar, bu notalardan yola çıkarak orkestra için notaların tekrardan yazılabileceğini düşünüyor. Operanın içeriğine dair bilgi veren Çakar, ‘Operanın konusu bir Keldani köyünde geçiyor. Kürt bir aşiret reisi olan Saad ile Keldani halkı arasında geçen olayları konu almaktadır. İki farklı din ve farklı topluluğun yaşadıkları aşk, mücadele, savaş üçgeninde olan hikâyeyi anlatmaktadır.’

Operanın karakterleri

Evanthia, (Katsantanes’ın kızı) Dramatik soprano-Amine, Saad’ın karısı mezzo- soprano-Adilé, Amine’nin hizmetçisi soprano-Hélène, Katsantanès’in karısı soprano-Saad, ténor-Katsantanès, Köşkteki aristokrat Kürt, Bas-Selim, Kürtlerin Şefi Bas-Nidham, ténor-Nouroulla, ténor -Bihraw, ténor-Soumo, Bas-Markos, ténor-Zomaïa, ténor-Khelpo, ténor (Köşkteki bir aristokrat Kürt )– Mirzo, Genç bir Kürt erkek, Kontralto-Le Soufi (Derviş), Bas

Alexandre Tansman

12 Haziran 1897 yılında Lodz şehrinde doğan Alexandre Tansman, Polonyalı Yahudi kökenli besteci, piyanist. İlk yıllarını Polonya’da geçirdi. 1938 yılında Fransa vatandaşlığına hak kazandı. Hayatının önemli bir bölümünü Fransada geçirdi. Kendisini Fransız- Polonyalı olarak tanımlıyordu. Hitler’in iktidara gelmesinden sonra arkadaşı Charlie Chaplin’in yardımları ile Amerika’ya taşındı. Tansman 20. yüzyıl çağdaş müziğin bestecisidir fakat bestelediği eserlerdeki duygu neoklasiktir. Savaştan sonra Paris’e döndü. Avrupa’da müzik kariyerine devam etti. 15 Kasım 1986 yılında Pariste hayatını kaybetti. 7 opera bestelemiş bunlardan biri La Nuit Kurde’dir.