Dr. Kerim Has: Türkiye, S-400'leri aktive etmezse Rusya 15 Temmuz dosyasını açar

Rusya uzmanı Dr. Kerim Has ile Moskova’dan programında korona gölgesinde Suriye ve Libya’da son durumun ne olduğunu, nisan ayı başında aktive edileceği söylenmesine rağmen Covid-19 bahanesiyle ertelenen S-400 meselesini konuştu.

Kerim Has, ekonomi çevrelerinde dile getirilen Ankara’nın sıcak para için Amerikan Merkez Bankası’ndan (Fed) swap hattına dahil olmayı istemesi sonrası S-400’lerin aktive edilemeyeceği yolundaki yorumları değerlendirdi. Has, “Bununla yakından bir ilişkisi olduğunu ben de düşünüyorum. Ancak Rusya’nın uzun vadede buna göz yummayacağını biliyorum” diyor.

Türkiye’nin S-400’leri bir ihtiyaçtan değil, tamamen siyasi gerekçelerle satın aldığının altını çizen Has, “S-400’ler 15 Temmuz’un diyeti olarak ödenmiştir. Darbe girişiminin perde arkasında neler yaşandığı Rusya’nın önde gelen isimleri tarafından zaman zaman dile getiriliyor” ifadesini kullanıyor. 

Has’a göre Ankara er ya da geç S-400’leri aktive etmek zorunda kalacak. “Aksi hâlde Rusya, Erdoğan’la ilgili 15 Temmuz dahil birçok dosyayı raftan indirir” diyen Has, “Böyle bir durumda Erdoğan, ekonomi ve Rusya sopası ikileminde kalırsa tercihini Moskova’dan yana kullanacaktır” görüşünü dile getiriyor. 

Kerim Has’ın Rus kaynaklara dayandırdığı tezine göre, Rusya’dan özür dilenmeseydi 15 Temmuz gerçekleşmeyebilirdi… 

“S-400 meselesi, Erdoğan’ın önceden Rusya’ya verdiği siyasi bir rüşvet” yorumunu yapan Has, “kontrollü darbe” söyleminin arkasında da bu tezi doğrulayan nedenlerin yattığını kaydediyor.

Kerim Has, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 4 Mayıs’ta yaptığı açıklamalarda, güvenli rejim üzerinden Rusya’ya yaptığı göndermeye de ayrı parantez açtı.

Erdoğan’ın, “Şayet rejimi, onların hamiliğine soyunanlar kontrol edemeyecekse, biz kendi gücümüzle hepsini de yola getirmesini biliriz. Gelişmelerin seyrine göre önümüzdeki dönemde bu çerçevede yeni adımlar atabiliriz” tehdidinin içi boş olduğunu belirten Has, Covid-19 salgını nedeniyle bölgede sıcak çatışma ya da bir operasyon ihtimalinin olmadığını vurguluyor.

Öte yandan Libya’da da Hafter’in hem ABD hem de Rusya tarafından tepkiyle karşılanan “Ülke yönetimine el koydum” çıkışını da değerlendiren Dr. Kerim Has, Hafter’in bu çıkışının sahada olmadığını ifade ediyor ve şöyle devam ediyor:

“Bir seneden fazla süredir Trablus’a olan operasyon hâlâ sürüyor. Orada bir yenişememe var. Dolayısıyla Hafter’in açıklaması, sahada denklemi değiştiren bir durum ortaya koymadı. Rusya, Hafter tarafının yaptığı tek taraflı açıklamayı da onaylamadı. Moskova, Sarraj tarafına da oynayarak güç dengesi gözetiyor.”