Türkiye'den Suriye'deki gözlem noktalarına takviye
Rusya destekli rejim güçlerinin Suriye’nin kuzeybatısında bulunan İdlib bölgesinde son iki gün içerisinde gerçekleştirdiği yoğun bombardımanlar nedeniyle en az 25 bin Suriyeli Türkiye sınırına göç etti. Öte yandan Türkiye, rejim güçlerinin giderek yaklaştığı M5 uluslararası karayolunun doğusundaki bölgede bulunan gözlem noktalarına takviye göndermeye devam etti.
Türkiye’de yayın yapan haber ajansları, rejim ve Rus güçlerinin Suriye’nin kuzeybatısında bulunan İdlib bölgesindeki bombardımanlarını yoğunlaştırdığını ve son iki gün içerisinde Türkiye sınırına en az 25 bin sivilin kaçtığını duyurdu.
Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçtiğimiz Perşembe günü yaptığı açıklamada, 50 bin kişinin İdlib'den Türkiye'ye kaçtığını söyledi. Bölge sakinleri ve sağlık ekipleri, geçtiğimiz Cuma günü muhaliflerin kontrolündeki Maaret en-Numan şehrini terk eden uzun bir araç konvoyu görüldüğünü belirtirken, Anadolu Ajansı (AA) İdlib’den kaçanların sayısının Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın belirttiği gibi 50 bin değil 25 bin olduğunu ve Türkiye sınırına yaklaştıklarını kaydetti.
Suriye ordusunun, Rusya’nın desteğiyle İdlib’in doğu kırsalını kontrol etmek için büyük bir askeri operasyon başlatmaya hazır olduğunu duyurmasıyla birlikte Türkiye, 20 Aralık Cuma gününü 21 Aralık Cumartesi gününe bağlayan gece el-Eis, es-Surman, Maar Hattat ve Şir Mağar’daki gözlem noktalarına takviye yaptı. Daha önce rejim ordusu tarafından birçok kez saldırıya uğrayan Morek gözlem noktası dahil olmak üzere M5 uluslararası karayolunun doğusundaki geniş bölgede konuşlandırılmış Türk gözlem noktaları rejim güçleri tarafından kuşatılıyor.
Öte yandan Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’nin (SOHR) aktardığı bilgilere göre Keferlusin köyünden İdlib’e en az 9 Türk askeri konvoyu giriş yaparken, en az 10 zırhlı ve askeri araç bulunan konvoylar, İdlib’in güney bölgesine doğru harekete geçti.
SOHR’un dün aktardığı bilgilere göre Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) geçtiğimiz Cumartesi akşamı Suriye ordusunun ilerleyişine cevaben Hama’nın kuzey kırsalında yer alan Gerginliği Azaltma Bölgesi’ndeki gözlem noktasına askeri konvoy gönderdi. SOHR, konvoyun askeri mühimmat taşıyan zırhlı ve askeri 20 araçtan oluştuğunu belirtti. SOHR, Suriye ordusunun İdlib’in doğu kırsalındaki es-Surman'da bulunan Türk gözlem noktasına yaklaşırken, askeri konvoyun Hama’nın kuzey kırsalındaki Şahşebo dağı çevresinde bulunan Şir Mağar’daki Türk gözlem noktasına ulaştığını aktardı.
İdlib'in güney kırsalı, Suriye ve Rus jetlerinin sivillerin yaşadığı bölgelerdeki bombardımanlarına tanık olurken, bombardımanlarda onlarca kişi öldü, yüzlerce kişi de yaralandı. 21 Aralık gecesi İdlib’in güneydoğu kırsalına bağlı Telmenes beldesini hedef alan Rus hava saldırısında iki kişinin hayatını kaybettiğini bildiren SOHR, rejim güçlerinin de İdlib’in güneydoğu kırsalındaki kara saldırılarına devam ettiğini kaydetti.
Diğer yandan rejim güçleri, Türkiye’nin desteklediği gruplarla sahada şiddetli ve yoğun çatışmalara girse de ilerlemeye devam ediyor. SOHR, rejim güçlerinin geçtiğimiz Perşembe akşamı askeri operasyonun başlamasından bu yana İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi’yle ilgili Astana Anlaşması kapsamında Türkiye’nin gözlem noktası kurduğu es-Surman köyünün sınırlarına ulaşarak kontrol altına aldığı bölge sayısını 21’e yükselttiğini açıkladı. Bununla birlikte SOHR, geçtiğimiz Cumartesi günü gece yarısından sonra yaşanan bombardıman ve çatışmalar sırasında Türkiye destekli gruplardan 7, Suriye ordusundan ise 5 unsurun öldüğünü duyurdu.
Suriye ve Rusya güçleri, bir hafta önce İdlib'de ve özellikle güney kırsalında gerçekleştirdiği hava saldırılarını yoğunlaştırırken Birleşmiş Milletler (BM) 16 Aralık'tan bu yana on binlerce sivilin Maaret el-Numan bölgesinden ülkenin kuzeyinde bulunan daha güvenli bölgelere kaçtığını tahmin ediyor.
Yarısını başka bölgelerden gelen yerlerinden edilmiş kişilerin oluşturduğu 3 milyon insanın yaşadığı İdlib’in büyük bölümünü Heyet-i Tahriru'ş-Şam (HTŞ) kontrol ederken bölgede daha az nüfusa sahip muhalif gruplar da bulunuyor.
Türkiye’nin desteklediği silahlı muhalif gruplar, rejimin operasyonunu genişletmesi durumunda es-Surman'daki Türk gözlem noktasının kuşatılmasından çekiniyor. Geçtiğimiz Ağustos ayında rejim güçlerinin İdlib'deki büyük çaplı saldırısının durdurulduğu bir ateşkes anlaşması yapılmasına rağmen bölge haftalardır Suriye ve Rus jetlerinin bombardımanlarına maruz kalıyor.
Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed, geçtiğimiz Ekim ayında yaptığı açıklamada, İdlib’in Suriye’de çatışmaların başladığı 2011 yılından bu yana ilk kez karşılaşılan bir durum içerisinde olduğunu ve bölgedeki çatışmaların Suriye’deki savaşın çözümünün ‘temelini’ oluşturduğunu söyledi.
