Türkiye'nin MGK'da aldığı karar ne anlama geliyor?

Türkiye'nin, Kürdistan'ın güneyinde yapılacak olan bağımsızlık referandumu nedeniyle öne aldığı MGK toplantısı dün akşam saatlerinde sona erdi. Toplantıdan "Bu referandumun yapılması halinde Türkiye, ikili ve uluslararası anlaşmalardan doğan haklarını mahfuz tutar.” kararı çıktı.

Kamuoyuna açıklanan kararda sözü edilen "ikili ve uluslararası anlaşmalar"la Lozan, 1926 tarihli Ankara ile 1946 ve 1983’te imzalanan Türkiye ile Irak sınırı antlaşmalarına atıfta bulunuyor.

Milli Güvenlik Kurulu (MGK) toplantısından çıkan bildiriye ilişkin ilk yorum, AK Parti Milletvekili Şamil Tayyar'dan geldi.

Tayyar, twiter hesabından "MGK bildirisinin tercümesi; Irak bölünür ve sınır değişirse Ankara anlaşması gereğince Musul ve Kerkük yolu gözükür." ifadelerini kullanarak Irak'ın bölünmesi halinde Türkiye'nin Kerkük ve Musul'a girebileceği şeklinde yorumladı.

Lozan Anlaşması

3. madde Türkiye’nin sınırlarını belirliyor. 16. madde ise söz konusu maddelerin komşuluk nedeniyle Türkiye ile ortak sınırı bulunan ülkeler arasında kararlaştırılmış ya da kararlaştırılacak olan özel hükümleri bozmayacağını düzenliyor.

Ankara Anlaşması

Anlaşma, Türkiye-Irak sınırının değiştirilemeyeceğini hükme bağlıyor. Sınır çizgisinin ‘kesinliğini ve bozulmazlığını kabul ederek bunu değiştirmeyi amaçlayan herhangi bir girişime geçmemeyi’ kabul ettikleri belirtilmişti. Anlaşma petrollerle ilgili düzenlemeleri de içeriyor.

1946 Anlaşması

1946 tarihli Türkiye ile Irak Arasında Dostluk, İyi Komşuluk Anlaşması’na göre de iki ülke içinde sınırlardan 75 kilometrelik alanda asayiş sağlanamıyorsa saldırıya maruz kalan ülkenin sıcak takip yapma hakkı bulunuyor.

1983 Anlaşması

1983 Türkiye-Irak Sınır Güvenliği ve İşbirliği Anlaşması’yla da Türkiye PKK’ye karşı ilk sınır ötesi operasyonu yaptı. 
Anlaşmayla Irak sınırından 10 kilometre içeriye girme yetkisi alınmıştı.