Fransa, Türkiye’nin Sirte’yi alma planlarını bozdu mu?

Libyalı siyasi bir kaynak Libya'da Rusya ile Fransa’nın ittifaka giderek, Ankara'nın Moskova ile Sirte'nin kontrolünü ele geçirmesini sağlayacak bir anlaşma yapma planını engellediğini öne sürüyor. 

The Arab Weekly’ye konuşan kaynak, “Fransa, Türkiye'ye karşı Rusya’nın yanında durmuş gibi görünüyor ve gerçekte ABD'ye de karşı” dedi. Kaynağa göre “Ruslar ve Fransızlar Sirte'ye aynı derecede önem veriyor; her ikisi de el Kardabiye limanı ve üssünü istiyor”

Gözlemciler, Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygo ve Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un Türkiye'ye yapılması planlanan resmi ziyaretinin ertelenmesi ile Fransa Cumhurbaşkanlığı tarafından Pazar günü yayınlanan ve Türkiye'nin Libya'ya müdahalesini şiddetle eleştiren açıklaması arasında bir bağlantı olduğunu belirtiyor. Zamanlama, Moskova ve Paris arasında bir son dakika koordinasyonu olduğunu gösterebilir.

Fransız bildirisinin, ABD Dışişleri Bakanlığı'nın Rusya'nın Libya'daki rolünü artırma girişimini engellemek için yürüttüğü kampanyayı göz ardı ederek Türk müdahalesini eleştirmekle sınırlı kalması dikkat çekiyor. 

Türkiye’nin bölgesel hırslarına yönelik aylardır eleştirilerde bulunan Fransa, Türkiye'nin “Libya sahilinde konuşlandırılan yedi Türk savaş gemisi ve silah ambargosunu ihlali” ile daha da agresif ve ısrarcı bir politika izlediğini belirtiyor.

Fransız cumhurbaşkanlığından bir yetkili Pazartesi günü yaptığı açıklamada, Fransa'nın Türkiye'nin giderek artan “saldırgan” ve “kabul edilemez” rolünü tartışmak ve Ankara ile Paris arasındaki artan gerilimi görüşmek için NATO’yu toplantıya çağırdığını belirtti. 

Pazartesi günü Reuters, adını açıklamadığı bir Türk yetkiliden şu sözleri aktardı: “Rusya ve Türkiye, Ankara destekli Trablus hükümetinin Rusya destekli güçlerin kontrolündeki sahil kenti Sirte'nin kontrolünü yeniden ele geçirme girişimiyle ilgili yaşanan anlaşmazlık nedeniyle Libya'daki çatışmaları durdurmak için yapılması planlanan görüşmeler ertelendi.”

Müzakerelerin her iki ülkeden uzmanlar düzeyinde arka kanallarda devam edeceğini söyleyen yetkili, “(Ertelenen) toplantıların (somut) sonuçlara yol açması gerekiyordu, ancak bu aşamaya ulaşmak mümkün değildi. Her iki ülke de bazı sorunlarla ilgilenmek istemiyor” dedi.

Türkiye, Sirte şehrinin Rusya için olan önemine rağmen, Moskova ile Batı Trablus'tan çekilmeye benzer bir anlaşma yapmayı umuyordu ve bu nedenle Türkiye'nin bu girişimi ABD tarafından dolaylı olarak desteklendi.

Türkiye'nin hesaplamalarında, Rusya'nın Sirte’den feragat etmesi imkansız görünmüyor. Ankara Moskova'ya Libya'nın en önemli üssü olarak bilinen Cufra’yı sunarken, el Kardabiye’yi de kendisine ayırmak istiyor. Ancak bu hesaplamalarda, Fransa'nın kente olan ilgisininin, özellikle de Paris'in Sirte limanını Afrika'ya en yakın kapı yapma planlarının dikkate alınmadığını gösteriyor. 

Rusya, Fransa’nın kent üzerinde uçurduğu Rafale savaş uçaklarıyla Türkiye ile yapmak istedikleri herhangi bir anlaşmayı bozacağının farkında.

Rafale uçaklarıyla Fransa aslında Moskova’ya da bir mesaj veriyor. Çünkü Fransa Berlin Konferansı’nın sonuçları doğrultusunda Libya Ulusal Ordusu’nu ülkenin batı bölgelerinden çekilmeye zorladı. Bununla birlikte, Fransa, Sirte'nin teslim edilmesine müsamaha göstermek istemiyor ve şehirdeki LNA güçlerine yönelik herhangi bir saldırıya karşı koymakta tereddüt etmeyecek. 

Ulusal Anlaşma Hükümeti’nin kontrolündeki Trablus ile LNA tarafından kontrol edilen Bingazi’nin neredeyse ortasında yer alan Sirte, Libya'daki ana petrol ve gaz terminallerine en yakın şehirdir.

Bu yüzden Sirte, Misratalı milislerin şehri 2016'da IŞİD'in elinden kurtarmasına yardımcı olan ABD için özel bir önem taşıyor.

O tarihte, ABD, savaşa hazır olmasına rağmen Mareşal Halife Hafter komutasındaki LNA'nın kente girişine izin vermemişti. 

Misratalı militanların kontrolündeki Sirteli kent sakinleri, milisler ve UAH’nin şehre yönelik sistematik ve kasıtlı bir marjinalleştirme politikası güttüğünü belirterek şikayet etmeye başlamıştı. Çünkü Sirte’de nüfusun çoğunluğu Albay Muammar Kaddafi'nin mensubu olduğu Kaddafi ve Hafter’in mensubu olduğu Farjan kabilelerinden oluşuyor. 

Ocak ayı başlarında LNA kuvvetleri, Trablus’u savunmak amacıyla Misratalı milislerin Sirte’den çekilmesi üzerine birkaç saat içinde kenti ele geçirmişti. O tarihten itibaren kent LNA’nın kontrolünde buunuyor. 

Ahval Mona el Mahruki