'Kürdistan’dan petrol ihracının askıya alınması geçici bir karar'

Kürdistan Bölgesi Başbakan Yardımcısı Rêbaz Hamlan, Kürdistan Bölgesi'nden Türkiye’deki Ceyhan Limanına boru hattıyla petrol ihracatının askıya alınması kararının geçici olduğunu söyledi.

'Kürdistan’dan petrol ihracının askıya alınması geçici bir karar'

Rêbaz Hamlan, “Kürdistan Bölgesi’nden petrol ihracatı hiçbir şekilde durdurulmayacak çünkü bu yasal bir süreç ve yeniden başlayacak" dedi.

Rûdaw TV'ye açıklamalarda bulunan Rêbaz Hamlan, Irak hükümeti ile bütçe, petrol ve gaz yasası konusunda anlaşmaya vardıklarını söyledi.

Başbakan Yardımcısı Hamlan, Kürdistan Bölgesi'nden petrol ihracatının askıya alınmasının geçici olduğunu ve yakında yeniden başlayacağını söyledi.

Bu arada Kürdistan Bölgesi Hükümeti’nden bir heyetin de bugün, Uluslararası Tahkim Mahkemesinin Türkiye’nin Kürdistan Bölgesi’nden petrol ithal etmesi davasında Irak’ı haklı bulması konusunu görüşmek üzere Bağdat'a gitmesi planlanıyor. Rêbaz Hamlan, Irak’ta bütçe parlamentoda onaylanıncaya kadar petrol ihracatına devam edecek bir mekanizma üzerinde anlaşacaklarını söyledi.

Hamlan'a göre petrol ihracatından kazanç elde ettiği için Türkiye de mahkemenin kararından zarar görecek ve bu nedenle sorunun çözülmesi gerekiyor.

Rêbaz Hamlan, Kürdistan Bölgesi Hükümeti’nin memur ve çalışanlarının maaşları ile ilgili konuyu öncelikli olarak ele aldığını ve hükümetin sağladığı gelire göre maaş ödemelerini aksatmamaya  çaltığını söyledi.

Ne olmuştu?

Irak Petrol Bakanlığı, Türkiye'ye karşı Uluslararası Tahkim Mahkemesi'nde açtığı davayı kazanmasının ardından Kürdistan Bölgesi ve Kerkük'ten yaptığı günde 450 bin varil ham petrol ihracatını durdurduğunu açıkladı.

Reuters haber ajansına konuşan üst düzey bir Irak Petrol Bakanlığı yetkilisi, "Irak, Uluslararası Tahkim Mahkemesi'nin nihai kararı ile ilgili olarak perşembe günü resmi olarak bilgilendirildi; karar, Irak'ın lehineydi" dedi.

Bakanlık kaynağı, “Türkiye'nin tahkim kararına saygı duyacağı konusunda Irak'ı bilgilendirdiğini” de aktardı.

Ajansın gördüğünü ifade ettiği belgelere göre, “Türk nakliye yetkilileri, Ceyhan petrol ihracat merkezindeki Iraklı çalışanlara, Irak hükümetinin onayı olmadan hiçbir geminin Kürdistan Bölgesi’nden gelen ham petrolü yüklemesine izin verilmeyeceğini” bildirdi.

Reuters'ın gördüğü başka bir belgeye göre ise “Türkiye daha sonra Irak ham petrolünün Ceyhan'a giden boru hattından pompalanmasını durdurdu.”

Ajansa konuşan Iraklı bir yetkili de Irak yönetiminin Kerkük'ün kuzeyindeki petrol sahalarından çıkan boru hattının kendi taraflarından petrol pompalamayı durdurduğu bilgisini paylaştı.

Petrol Bakanlığı'ndan başka bir kaynak da “bir bakanlık heyetinin Türkiye'ye giderek enerji yetkilileri ile görüşeceğini ve görüşmede Kürdistan Bölgesi’nden ham petrolü tahkim kararı ile uyumlu bir şekilde ihraç etmek için yeni bir mekanizmanın ele alınacağını” ifade etti.

Kürdistan Bölgesi Hükümeti, 2014 yılında Bağdat hükümetinin bütçe payını kesmesinin ardından Irak hükümetinden bağımsız olarak uluslararası petrol şirketleriyle anlaşmalar imzalamıştı.

Bu anlaşmalar, 2007 tarihinde Kürdistan Parlamentosu’nun kararı ile yürürlüğe giren “Kürdistan Bölgesi Doğalgaz ve Petrol Yasası” kapsamında imzalanmıştı. 

Irak Federal Yüksek Mahkemesi, Şubat 2022 tarihinde bu yasanın anayasaya aykırı olduğuna hükmetmişti.

Türkiye’nin Ceyhan Limanı üzerinden Kürdistan Bölgesi’nin ham petrolünü ihraç edebilmesi için özel olarak inşa edilen boru hattı 2014'te devreye girmişti.

Bağdat bunun üzerine Türkiye'nin kendi izni olmadan Kürdistan Bölgesi ve Kerkük'ten ham petrol ihracatına izin vererek “1973'teki bir boru hattı geçiş anlaşmasını ihlal ettiğini” iddia ederek Türkiye’ye karşı tahkim davası açmıştı.