İşkenceye cezasızlık nedeni: Kameralar net değil
Gevaş'ta 2017'de dört köylünün gözaltında işkence görmesiyle ilgili davada mahkeme beraat kararı verdi. Kamera kayıtlarına göre köylülerin dövüldükleri tespit edilmiş olduğu halde mahkeme, görüntülerin net olmaması gerekçesiyle yargılanan tek polis hakkında da beraat kararı verdi.
Van’ın Gevaş içlesinde dört köylünün mantar toplarken gözaltına alınıp işkenceye maruz kalmasıyla ilgili davada yargılanan tek polis beraat etti. Mahkeme beraati, Mobese kameralarının kalitesinin ve ortam aydınlatmasının düşük olmasından dolayı kişilerin yüzlerinin net seçilememesine dayandırdı.
Van’da Gevaş İlçe Emniyet Müdürlüğü’ne yönelik 9 Haziran 2017 tarihinde gerçekleştirilen saldırı sonrası, mantar toplamaktan dönen dört köylü ilçe merkezinde polislerce gözaltına alındı. Haklarında ‘Gevaş Emniyet Müdürlüğü’ne saldırı düzenleyen dört terörist yakalandı’ başlıklı haber servis edilen 32 yaşındaki Abdulselam Aslan, 53 yaşındaki Cemal Aslan, 48 yaşındaki Halil Aslan ile 29 yaşındaki Nejdet Beysüm’ün saldırıyla ilişkileri tespit edilemedi. Serbest bırakılan dört köylü, işkenceye maruz kaldıklarını açıkladı.
YEDİ POLİS TEŞHİS EDİLDİ
TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu Başkanlığı tarafından Gevaş Cumhuriyet Başsavcılığı’na gönderilen yazının ardından olayla ilgili bulunan polisler hakkında soruşturma başlatıldı. Başsavcılıkça ifadelerine başvurulan köylüler, maruz kaldıkları işkenceyi anlatıp kendilerine gösterilen fotoğraflardan yedi polisi teşhis etti ancak sadece O.Ş. adlı polis hakkında ‘Basit yaralama, zor kullanma yetkisine ilişkin sınırın aşılması’ suçlarından dava açıldı.
‘ŞÜPHEDEN SANIK YARARLANIR’ YORUMU
Gevaş Asliye Ceza Mahkemesi’nde yaklaşık iki yıl süren yargılamanın ardından O.Ş. adlı polis tüm video, ses ve işkence fotoğraflarına rağmen beraat etti. Beraat kararı veren Asliye Ceza Mahkemesi kararının büyük bölümünde MOBESE kameralarının kayıt kalitesinin düşük olduğu, ortam aydınlatmasının yetersiz olmasından dolayı kişilerin yüzlerinin net olarak seçilememesini gerekçe olarak gösterdi. Mahkeme beraat kararını ise “Şüpheden sanık yararlanır” ilkesine dayandırdı.
MAHKEMENİN GEREKÇESİ: KARANLIK
Beraat kararı veren mahkeme gerekçeli kararında şöyle denildi: “İlçe Emniyet Amirliği’nin dış giriş kısmındaki görüntülerde ortam aydınlatmasının yetersiz olduğu ve şahısların kameraya çok uzak olduğu, binanın giriş kapısına ait görüntülerde de kayıt çözünürlülüğünün düşük ve ortam aydınlatmasının yetersiz olması sebebiyle görüntüye giren şahısların yüzlerinin net olarak görülmediği, ayrıca nezarethane görüntülerinin tamamen karınlık olduğu, sadece telefon ışıklarının göründüğü, kayıt çözünürlüğünün düşük olması, kameraların uygun açı ve yakınlıkta bulunmaması, ortam aydınlatmasının yetersiz olması gibi olumsuzluklar tespit edilmiştir. Dolayısıyla her ne kadar görüntü bilirkişi tarafından yakalama yerinde söz konusu müştekilere yönelik yaralama eylemleri olduğu yönünde rapor mütalaa edilmiş ise de, soruşturma dosyası kapsamında Jandarma Kriminal Ekipleri tarafından yapılan incelemeler, gerekse de idari soruşturma kapsamında Emniyet Olay Yeri İnceleme Ekipleri tarafından yapılan ve soruşturma dosyasına konulan kriminal incelemelerde söz konusu eylemleri gerçekleştiren şahısların teknik olarak tespit edilmediği. Mevcut kamera kayıtlarında teşhise elverişli herhangi bir verinin tespit edilemeyişi karşısında sanık hakkında atılı suçu işlediğine dair dosya kapsamında somut ve inandırıcı bir delil bulunamadığından ‘Şüpheden sanık yararlanır’ ilkesi gereğince beraatına karar verilmiştir.”
BİLİRKİŞİ DİKKATE ALINMADI
İlçe merkezi, emniyet müdürlüğü içerisinde bulunan yüzlerce kameraya ve işkence fotoğraflarına rağmen beraat kararı veren mahkemenin kararında Kamera Bilirkişi Raporu’nu da dikkate almadığı belirlendi. Nitekim Gevaş Cumhuriyet Başsavcılığı’na verilen bilirkişi raporlarında köylülere yapılan işkencenin görüntüleri tek tek çözümlenmişti.
9 Ağustos 2017 tarihinde Görüntü Bilirkişi tarafından hazırlanan rapora göre, köylülere yapılan işkence şöyle detaylandırıldı;
* Bir şahsın bir numaralı (Abdulselam) şahsa koşar adım gelerek, önce tekme atarak yere düşürdüğü, sonrasında yerdeyken tekme ve yumruk attığı,
* Bir şahsın, iki numaralı şahsın (Cemal) üzerindeyken yumruk attığı,
* İki numaralı şahsa (Cemal) yanında duran bir şahsın ayağıyla vurduğu ve üzerine bastığı,
* Üç numaralı şahsa (Halil) bir şahsın tekme attığı,
* Yerde uzanır vaziyette bulunan üç numaralı şahsa (Halil) yanına gelen bir şahsın tekme attığı,
* Üç numaralı şahsın (Halil) üzerinde bulunan bir şahsın yumruk attığı,
* Üç numaralı şahsın (Halil) yere yatırıldığı ve bu sırada yanına gelen bir başka şahsın iki numaralı şahsa (Cemal) tekme attığı,
* İki numaralı şahsın (Cemal) yerden kaldırıldığı, bulunduğu yere yatırılıp tekme ve yumrukla vurulduğu.
