Spectrum House Kürt seçmen eğilim raporu: Kürtler arasında milliyetçilik güçleniyor

Spectrum House Düşünce ve Araştırma Merkezi, Kürt seçmenlerin siyasal eğilimlerini ölçmek amacıyla gerçekleştirdiği basın toplantısıyla açıkladı.

Raporu Spectrum House Genel Direktörü Sosyolog Dr. Azad Barış açıkladı.

Barış, 15-28 Ağustos tarihlerinde yapılan araştırmanın Ağrı, Antep, Batman, Bingöl, Diyarbakır, Mardin, Şırnak, Hakkari, Van ile Kürt nüfusunun yoğun olduğu İstanbul, Ankara ve Mersin’de dahil 12 ilde 1508 Kürt seçmen ile yüz yüze yapıldığını söyledi.

Barış, araştırmanın rastsal  yapıldığını ve seçmenlere partilerin oy oranları referans alınarak ulaşıldığını aktardı.

Yüzde 34,9 kendini 'milliyetçi' olarak tanımlıyor

Araştırmaya göre, Kürtlerin yüzde 34,9’u kendini “Kürt milliyetçisi” olarak tanımlıyor, yüzde 23,2’si “muhafazakar” ve yüzde 19,9’u “sosyalist” olarak nitelendiriyor.

Diğer bir açıdan, Kürt seçmenlerin yüzde 67’si Türkiye’de erken seçimlerin yapılmasını istiyor.

Kürt seçmenler, Kürt sorununun çözümünün yanı sıra, en fazla ekonomik kriz konusunda endişe duyuyorlar.

Ayrıca, rapor sonuçlarına göre, Kürt seçmenler DEM Parti’nden daha fazla eşitlik, adalet ve dil politikasını öne çıkarmasını talep ediyorlar.

Ayrıca, DEM Parti’nin Kürt kimliğine daha fazla sahip çıkmasını istiyorlar.

“DEM Parti Kürdistan’da güçlü, AK Parti ise zayıflıyor”

Rûdaw muhabiri Ömer Sönmez'e konuşan Spectrum House Direktörü Dr. Azad Bariş, araştırmanın amacını şöyle açıkladı:

“Bu çalışmanın amacı, Kürt seçmenlerin tutum ve eğilimlerini açığa çıkarmaktır. Onların partilere karşı tutumları nedir, nasıl değerlendiriyorlar?

DEM Parti’nin Kürdistan’da güçlü olduğunu ancak iktidardaki AK Parti’nin ise zayıfladığını görüyoruz. Erdoğan ve AK Parti’nin Kürtlere yönelik politikaları, Kürtler arasında etkisini kaybetmesine neden oluyor.”

Raporda en dikkat çekici bulgu, milliyetçiliğin Kürtler arasında her geçen gün daha fazla yaygınlaştığı.

Uzmanlara göre, devlet ve iktidar Kürt sorununu çözümüne ilişkin politika geliştirmediği sürece, Kürtler kimliklerine ve Kürtlüğüne daha fazla sahip çıkıyorlar.

Kürtlerin yaşadıkları coğrafyaya göre kimlik algıları, kimliğe dair kültürel konumlanışları ve politik tutumlarının da değiştiğini ifade eden Barış, tutum farklılığını şöyle aktardı:

“Kürt illerinde kimliğine sahip çıkma daha fazla”

“Kürt illerinde yaşayan Kürtler, devletin Kürt bölgesine yönelik ideolojik yaklaşımı ve  uygulamalarıyla daha yoğun bir şekilde karşı karşıya kalıyor. Özellikle 2015’ten  sonra tekrar ivme kazanan baskıcı politikalar, otoriterleşme ve merkezileşme eğilimleri, Kürt kimliğinin daha derin bir şekilde sahiplenilmesini de beraberinde getiriyor.

“Türk illerinde yaşayan Kürtler daha esnek”

Baskıcı politikalara karşı Kürt kentlerinde yaşayan Kürtler, kimliklerini koruma ve kültürel değerlerini yaşatma konusunda daha güçlü bir motivasyona sahipken, Türk illerinde yaşayan Kürtler, yalnızca baskıcı politikalarıyla değil, aynı zamanda egemen ulus anlayışının yaygın olduğu bir toplumsal yapı ile de karşı karşıya kalıyor.

Türk illerinde yaşayan Kürtlerin asimilasyon sürecine daha fazla maruz kalmaları, kimliklerini koruma konusunda daha pasif bir tutum geliştirmelerine neden olurken, Kürt illerindeki Kürtler daha dirençli bir kimlik savunusu içinde bulunuyor.”

“Kürt milliyetçiliği her geçen gün güçleniyor”

Spectrum House Koordinatörü Zekî Gurur, bu hakkında şunları dile getirdi:

“Araştırmamızda, hemen hemen her üç Kürttten biri kendini Kürt milliyetçisi olarak tanımlıyor. Kürt sorunu 200 yıldır devam ediyor ve hala çözüme kavuşmuş değil. Dolayısıyla Kürt milliyetçiliği her geçen gün güçleniyor.”

Rapora göre, eğer yarın seçim olsa, DEM Parti Kürt şehirlerinde yüzde 60,8, AK Parti yüzde 16,5, CHP ise yüzde 11,7 oy alıyor.

En fazla oy Demirtaş'a

Öte yandan Kürt seçmenin yüzde 51,2'si bugün Cumhurbaşkanlığı seçimi olsa Selahattin Demirtaş'a oy vereceğini söylüyor. Erdoğan, yüzde 20,5 ile ikinci sırada geliyor. Ekrem İmamoğlu yüzde 9,6, Özgür Özel yüzde 5, Mansur Yavaş yüzde 3,3 olarak ölçülüyor. Burada önemli noktalardan biri İmamoğlu, yerel seçimde Kürt seçmen İmamoğlu'nu desteklerken cumhurbaşkanlığı söz konusu olduğunda tutumunun değiştiğini görüyoruz. Kürt kimliğine yönelik baskılar seçmeni tutum değişikliğine götürüyor.”

Sonuçlara göre, AK Parti Kürt şehirlerinde oy kaybederken, CHP’nin oylarında artış görünmüyor. Ancak, CHP’nin metropollerde yaşayan Kürtler arasında oylarını artırması dikkat çekiyor.

Tahminlere göre İstanbul’da yaklaşık 5 milyon Kürt yaşıyor. İstanbul’daki Kürtlerin çoğu Kürt sorununun çözülmesini talep ediyor.

“Kendi dilimizi istiyoruz”

Kürt seçmen Rukiye ana dil hakkıyla ilgili olarak şunları söyledi:

“Ana dil hakkımızı istiyoruz. Hak ve adalet ne ise ona göre davranılması gerekiyor. Adaletsizlik ve baskılara karşı durmalıyız.”

Başka bir Kürt seçmen Abdullah Arat da, “Kendi aramızda, çocuklarımızla sürekli kendi dilimizle konuşmalı ve dilimize sahip çıkmalıyız” dedi.

“İnkar etmelerine izin vermemeliyiz”

Kürt seçmen Abdülhaluk, “Bizim varlığımızı inkâr etmelerine izin vermemeliyiz. EWlimizden geldiğince dilimizi geliştirmeliyiz” şeklinde konuştu.

Katılımcıların yüzde 51,7’si, siyasi liderler arasında en çok Abdullah Öcalan, Selahattin Demirtaş ve Gültan Kışanak’ı desteklediklerini belirtiyor.

Yüzde 15,3’ü Recep Tayyip Erdoğan, Hakan Fidan, Devlet Bahçeli’yi, yüzde 9,2’si ise Ekrem İmamoğlu, Özgür Özel ve Mansur Yavaş’ı destekliyor.

DEM Parti’den beklentiler

Spectrum House araştırmasına göre, Kürt seçmenler ana Kürt partisi DEM Parti’nden eşitlik, adalet, barış ve Kürtçe eğitim politikalarını ön plana çıkarmasını talep ediyor.

Kürt seçmenler, DEM Parti’nin Kürt milliyetçiliğini daha da güçlendirmesini ve Kürt sorununu sürekli gündemde tutmasını beklediklerini belirtiyorlar.