Kürdistan Bölgesi'nde üretim yapan 3 şirket petrolü depolayacak

Irak hükümeti, Türkiye'nin kendi izni olmadan Kürdistan Bölgesi ve Kerkük'ten ham petrol ihracatına izin vererek “1973'teki bir boru hattı geçiş anlaşmasını ihlal ettiği” iddiasıyla Ankara’ya karşı Fransa’daki Uluslararası Tahkim Mahkemesi’ne davası açmıştı.

Uluslararası Tahkim Mahkemesi, 24 Mart günü Türkiye lehine karar alarak Irak’ı haklı buldu. Irak Petrol Bakanlığı, Kürdistan Bölgesi ve Kerkük'ten Ceyhan limanına yapılan ham petrol ihracatının durdurulduğunu açıkladı.

Petrol ihracatının yeniden başlaması için Erbil ile Bağdat arasında görüşmeler sürerken, Kürdistan Bölgesi’nde faaliyet yürüten uluslararası şirketler de sorun çözülünceye kadar üretilen petrol depolama kararı aldı.

Birleşik Krallık merkezli Gulf Keystone Petroleum, Şeyhan sahasındaki üretimin önümüzdeki günlerde depolama tesislerinden yararlanılarak kısıtlanacağını ve depolama dolduğunda askıya alınacağını açıkladı.

Erbil ile Bağdat arasındakig örüşmeleri yakından takip ettiklerini aktaran şirket, hem Kürdistan Bölgesi Doğal Kaynaklar Bakanlığı ve hem de Irak Petrol Bakanlığı'nın ihracatın geçici bir süreliğine durdurulduğu yönündeki açıklamalarını hatırlattı.

Norveç merkezli DNO ise, Tawke ve Peşhabir sahalarından birkaç günlük üretimi karşılayabilecek tanklarda ham petrolün 25 Mart'tan itibaren depolamaya başlandığını duyurdu. DNO tankların “birkaç günlük” petrolü depolama kapasitesi olduğunu ifade etti.

DNO, tahkim kararının ardından, Kürdistan Bölgesi Hükümeti tarafından kendilerine Kürdistan Bölgesi-Türkiye boru hattı üzerinden ihracatı "geçici olarak durdurması" talimatı verildiğini aktardı.

Açıklamada “DNO kamuya yapılan açıklamalardan Ankara, Bağdat ve Erbil’in petrol ihracatının devamını sağlamak üzere anlaşmaya varmak için görüşmelerde bulunduğunu kaydetti” denildi.

Genel Energy’den yapılan açıklamada da, Irak-Türkiye boru hattından yapılan ihracatın durdurulduğu yönünde haberdar edildikleri belirtildi.

Kürdistan boru hattı ihracatıyla ilgili güncelleme yayınlayan şirket, hem Irak Petrol Bakanlığı hem de Kürdistan Bölgesi Hükümeti tarafından yapılan açıklamaların memnuniyet verici olduğunu kaydetti.

Petrol ihracatını durdurmasının ardından DNO’nun hisseleri yüzde 9, Genel Energy yüzde 16, bölgedeki en büyük sahalardan birini işleten Gulf Keystone hisseleri yüzde 22 geriledi.

Ne olmuştu?

Kürdistan Bölgesi Hükümeti, 2014 yılında Bağdat hükümetinin bütçe payını kesmesinin ardından Irak hükümetinden bağımsız olarak uluslararası petrol şirketleriyle anlaşmalar imzalamıştı.

Bu anlaşmalar, 2007 tarihinde Kürdistan Parlamentosu’nun kararı ile yürürlüğe giren “Kürdistan Bölgesi Doğalgaz ve Petrol Yasası” kapsamında gerçekleştirildi.

Irak Federal Yüksek Mahkemesi, Şubat 2022 tarihinde bu yasanın anayasaya aykırı olduğuna hükmetti.

Türkiye’nin Ceyhan Limanı üzerinden Kürdistan Bölgesi’nin ham petrolünü ihraç edebilmesi için özel olarak inşa edilen boru hattı 2014'te devreye girdi.

Bağdat bunun üzerine Türkiye'nin kendi izni olmadan Kürdistan Bölgesi ve Kerkük'ten ham petrol ihracatına izin vererek “1973'teki bir boru hattı geçiş anlaşmasını ihlal ettiğini” iddia ederek Türkiye’ye karşı tahkim davası açmıştı.