Kürdistan – Yeni hükümet nasıl şekillenecek?

 Kürdistan Bölgesi’nde 30 Eylül’de gerçekleştirilen parlamento seçimlerinin ardından gözler KDP’ye çevrildi. Ancak KDP’li bir yetkili, “Geçmişte yaşanan sorunların tekrar yaşanmaması için yeni hükümetin inşası için acele etmek istemiyoruz” diyor.  

Parlamento seçimlerinden birinci parti olarak çıkarak 45 sandalye kazanan Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) hükümet kurma yetkisini elinde bulunduruyor. Başta Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB), Değişim Hareketi (Goran) ve İslami Topluluk (Komel) olmak üzere diğer partiler de KDP’nin kapılarını çalmasını bekliyor.

KDP’nin bu konuda “işi ağırdan alması” kamuoyunda da merak konusu haline gelmiş durumda.

Konuya ilişkin Rûdaw’a konuşan KDP Politbüro üyesi Arif Tayfur, “KYB ve Goran ile telefon üzerinden sürekli diyalog halindeyiz. Biz görüşmeler taraflar arasında görüşmeler başlamadan önce telefon üzerinden uzlaşma zemini arıyoruz. Halkı ve tarafları bir de görüşme trafiği ile meşgul etmek istemiyoruz” dedi.

Konuya ilişkin KYB ve Goran’lı yetkililer de telefon trafiğini doğruladı.

Hükümet geniş tabanlı mı olacak?

Kamuoyunda merak edilen konuların başında yeni hükümetin önceki gibi geniş tabanlı mı yoksa dar bir koalisyon mu olmayacağı sorusu geliyor.

Arif Tayfur bu konuda, “Geniş tabanlı olmasını istemiyoruz ama sadece iki partinin katılacağı dar bir koalisyon olmasını da istemiyoruz. Bunu diğer partilerle de konuştuk. Biz hükümete katılacak partilerin sonuna kadar hükümette kalmalarını birinci şart olarak görüyoruz” ifadelerini kullandı.

Tayfur ayrıca, “KDP olarak biz parlamentoda bulunan tüm partileri ziyaret edeceğiz ama hepsinin hükümete katılması da şart değil” diye konuştu.

Görev dağılımı nasıl olacak?

Kürdistan Parlamentosu 6 Ekim’de ilk oturumunu gerçekleştirdi. Oturumda yeni seçilen vekiller yemin etti ancak parlamento başkanı ve yardımcılar seçilmedi.  

KDP Politbüro üyesi Arif Tayfur, “Taraflar arasında anlaşma sağlanırsa parlamento başkanlığı seçimleri de gerçekleşir. KYB’nin parlamento başkanlığını istediğine dair söylentiler var. Eğer böyleyse başbakan yardımcılığı görevini Goran’a vermeleri gerekiyor. Böylece diğer makamların da paylaşımı gerçekleşir” dedi.

Son seçimlerde 21 sandalye kazanan KYB, yeni hükümete ortak olmak isteyen tarafların başında geliyor. Ancak aldıkları sandalye sayısı nedeniyle beklentileri de farklı.

Rûdaw’a konuşan KYB Başkanlık Divanı Üyesi Ferdi Eseserd, “Biz KDP’ye şartlarımızı söyledik. Doğru bir ortaklık olmalı, bakanlıklar daha fazla inisiyatif ve karar sahibi sahibi olmalı. Başbakanlık yardımcılığı görevi bize düşüyor ama biz parlamento başkanlığını da hakkımız olarak görüyoruz” dedi.  

Esesert bahsettiği konuda KDP ile anlaşmaya vardıkları takdirde hükümete katılacak diğer taraflara da bakanlık verilebileceği görüşünde.

Bir önceki hükümette başbakan yardımcılığı ile sağlık, imar, şehitler, kültür ve yüksek öğretim bakanlıkları KYB’ye verilmişti. Parlamento başkanlığının yanı sıra maliye, peşmerge ve diyanet işleri bakanlıkları da Goran’a verilmişti.

Goran kararsız

Goran’ın yeni hükümete katılıp katılmayacağı henüz netleşmiş değil. Parti içerisinde bir kanat hükümete katılmayı desteklerken bir grup da muhalefet olmayı doğru buluyor.

Rûdaw’ın Goran kaynaklarından aldığı bilgiye göre Goran Ulusal Meclisi üyelerinin çoğu partinin muhalefet olmasını istiyor.  

üst düzey bir yetkili, “Hükümete katılacak olursak parlamento başkanlığının bize verilmesi konusunda ısrarcı olmayacağız. KYB de biz katılmayalım diye ısrarla başbakan yardımcılığını istiyor” dedi.

Kabine küçülecek mi?

Yeni dönemde KDP’nin üzerine çalıştığı konuların başında kabineyi küçültme projesi geliyor. Başbakan Neçirvan Barzani, Kabine Meclisi Başkanı Neçirvan Ahmed başkanlığında kurulan komisyonu “hükümet iskeletini değiştirmekle” görevlendirdi. Bu komisyonun bakanlık sayısını 11’e düşürmesi öngörülüyor.

Konuya ilişkin Rûdaw’a konuşan KDP’li bir yetkili, “Yeni hükümet ilk iki yılda bu planı hayata geçirmek istiyor. Ama bu başlangıçta iki başbakan yardımcısı olması fikrine de karşı bir durum değil” dedi.

Aynı yetkili, “Hükümet küçültülürse elektrik ve doğal kaynaklar bakanlığı birleştirilecek. Aynı şekilde tarım ve su kaynakları ve çevre bakanlığı bir bakanlık olacak. Sanayi ve ulaşım bakanlıklşarı birleşecek. Şehitler bakanlığı bir kurum olacak ve yüksek öğrenim bakanlığı da başbakanlığa bağlı bir kurum olacak” bilgisini paylaştı.