ABD-Türkiye anlaşmasının perde arkası: Görüşmenin detayları

Dünyanın konuştuğu ABD ile Türkiye anlaşmasının detayları ortaya çıktı. Gergin geçen görüşmede Erdoğan bir ara YPG'nin çekilmesinin ne kadar süreceğini sordu. ABD'li yetkili, heyetin bu soruyu anlaşmaya varılacağına dair bir sinyal olarak gördüğünü söyledi.

ABD ve Türkiye arasında Barış Pınarı Harekatı konusunda varılan anlaşmanın perde arkasındaki yaşananlar ortaya çıktı. Tarihi görüşmede Pence ve Pompeo maddeleri Erdoğan'a sunmadan son düzenlemeleri yaptı. Görüşmede ayrıca duygusal anlarda yaşandı. Türk tarafı harekat sırasında Türkiye'nin şehitlerini gündeme getirdi. Pence de Erdoğan ve Türkiye'ye başsağlığı dileklerini iletti.

Gergin görüşmede neler yaşandı?

ABD'li yetkilinin aktardığına göre, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde 4 saatten fazla süren görüşmeler boyunca Amerikan tarafı sürekli terör örgütü PKK/YPG mensuplarıyla temas halinde kaldı. Bu temas sırasında Amerikalılar YPG'lilere tam olarak nereden çekilecekleri gibi spesifik lojistik detayları sordular. Ayrıca, ABD tarafı PKK/YPG'lere Türkiye içine yaptıkları havan topu atışlarını durdurmalarını söyledi. Görüşmede Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ve Pence'in yüz ifadelerinin gergin olması dikkat çekti.

Metinde değişiklik yapıldı

ABD heyetinden Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Robert O'Brien ve ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey, Pence ve ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'dan bir gün önce Ankara'ya geldiklerinde Türkiye ile üzerinde uzlaşmak istedikleri metnin taslağını ortaya çıkarmak için Türk yetkililerle görüşmeler yaptı.

Türk tarafı ile çalışmalar sonucu ortaya çıkan metni Pence de Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından kabul edilmeden önce gözden geçirdi. Pence ve Pompeo metin üzerinde çalıştı. Bazı değişiklikler yapıldıktan sonra metne son hali verildi.

Amerikalı üst düzey yetkilinin anlattığına göre, ABD heyetinin Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından kabulü sırasında duygusal anlar yaşandı. Heyetlerarası görüşmede Türk tarafı harekat sırasında Türkiye'nin şehitlerini gündeme getirdi. Pence de bu sırada masanın Amerikan tarafında daha önce orduda görev yapmış kişiler bulunduğunu söyleyerek, Erdoğan ve Türkiye'ye başsağlığı dileklerini iletti.

Erdoğan ne sordu?

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun "Barış Pınarı Operasyonu'na ara vereceğiz, bu bir ateşkes değil." açıklamasını değerlendiren ABD'li üst düzey yetkili, Çavuşoğlu'nun sözlerini Türkçe ve İngilizcedeki "anlamsal farklılıklara" bağladı. Ara vermenin ateşkes anlamına geldiğini söyleyen ABD'li yetkili, "Anlaşma ortada." dedi. Amerikalı yetkilinin verdiği bilgiye göre, ABD tarafı, Türk ve ABD heyetlerinin planlanandan uzun süren görüşmesinde anlaşmanın gerçekleşeceğini Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın bir sözüyle anladı. Konuşmalar sırasında Erdoğan bir ara YPG'nin çekilmesinin ne kadar süreceğini sordu. ABD'li yetkili, heyetin bu soruyu anlaşmaya varılacağına dair bir sinyal olarak gördüğünü söyledi.

Amerikan heyeti Ankara'dan ayrıldıktan sonra Pence uçakta ABD Kongresi'nin etkili isimlerini aramaya başladı. Pence, Kongre'de aralarında Demokrat Partililerin de olduğu konuyla ilgili komitelerin başkanlarıyla görüştü. Türk ve Amerikalı heyetler arasındaki görüşmelerde ABD Başkanı Donald Trump'ın Cumhurbaşkanı Erdoğan'a yazdığı 9 Ekim tarihli mektubun gündeme gelip gelmediği de ABD'li yetkililere soruldu. ABD'li üst düzey yetkili mektup konusunun konuşulmadığını aktardı.

ABD-Türkiye ateşkes anlaşması

ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence ve ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'nun Ankara'daki temasları sonrasında varılan anlaşma ile Türkiye Suriye'nin kuzeyinde YPG'ye yönelik operasyonunu beş gün boyunca durdurma kararı almıştı. Anlaşma uyarınca 120 saat içerisinde YPG, sınırdan 20 mil yani 32 kilometre güneye çekilecek. Ayrıca YPG'nin silahları toplanacak ve bölgede kurulacak güvenli bölge öncelikli olarak Türk Silahlı Kuvvetleri'nin kontrolünde olacak.

Heyetlar arası görüşme 4 saat 20 dakika sürdü

Başbaşa görüşmenin ardından heyetler arası görüşmeye geçildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ABD Başkan Yardımcısı Pence'in başkanlık ettiği heyetler arası görüşme sona erdi. Toplam görüşmeler Görüşme 4 saat 20 dakika sürdü.

Heyetlerarası görüşmeye Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ile Genelkurmay Başkanı Yaşar Güler katıldı.

Görüşmede ABD tarafında ise Pence ile birlikte Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Ulusal Güvenlik Danışmanı Robert Charles O'Brien, Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey, ABD Ankara Büyükelçisi David M. Satterfield yer aldı.