ABD ve Çin dışişleri bakanları Washington'da görüştü: Diyalog kurması gerekiyor

Washington’a üç günlük bir ziyarette bulunan Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile dünkü görüşmesi öncesi kameraların karşısına geçti.

Çin-ABD ilişkilerine değinen Wang Yi, “Anlaşmazlıklarımız var; farklılıklarımız var. Aynı zamanda önemli ortak çıkarları paylaşıyoruz ve birlikte karşılık vermemiz gereken zorluklarla karşı karşıyayız. Dolayısıyla Çin ve Amerika Birleşik Devletleri'nin diyalog kurması gerekiyor. Sadece diyaloğa devam etmekle kalmamalı, diyalog derinlemesine ve kapsamlı olmalıdır ki, diyalog sayesinde karşılıklı anlayışı arttırabilelim, yanlış anlama ve yanlış değerlendirmeleri azaltabilelim, sürekli olarak ortak zemini genişletmeye çalışalım ve Çin-ABD ilişkilerini istikrara kavuşturmak ve sağlıklı, istikrarlı ve sürdürülebilir kalkınma yoluna geri döndürmek için her iki tarafa da fayda sağlayacak işbirliğini sürdürelim” dedi.

Blinken da, Çin Dışişleri Bakanı’nın sözlerine katıldığını ifade etti.

ABD Dışişleri Bakanı görüşmeden önce Çinli mevkidaşı ile yapıcı toplantılar yapmayı dört gözle beklediğini dile getirmişti. Görüşme sırasında Blinken, Çin'in eski başbakanı Li Keqiang'ın vefatı dolayısıyla başsağlığı diledi.

İki Dışişleri Bakanı arasındaki görüşme, ABD Başkanı Joe Biden ile Çin Devlet Başkanı Başkan Xi Jinping arasında gelecek ay yapılması beklenen görüşmenin hazırlığı niteliğini taşıyor. Blinken ve Wang görüşmelerine bugün de devam edecek.

Washington, Pekin'in İran üzerindeki nüfuzunu kullanarak Ortadoğu'daki çatışmanın genişlemesini engelleyebileceğini umuyor. Wang'ın bugün ABD ulusal güvenlik danışmanı Jake Sullivan ile de görüşmesi bekleniyor.

Çin ve ABD'deki siyasi analistleri her iki tarafın da Ortadoğu'da daha geniş çaplı bir savaşı önlemek istediğini ve Çin'in büyük bir petrol alıcısı olarak İran üzerinde önemli bir etki yaratabileceğini söylüyor.

Washington'daki Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi'nin Ortadoğu programı başkanı Jon Alterman Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada, "Çinlilerin doğrudan bir ABD-İran çatışmasını önlemekte kesinlikle çıkarları var, çünkü büyük petrol tüketicileri ve bu fiyatları artırır" dedi.

Çin Renmin Üniversitesi'nden uluslararası ilişkiler profesörü Shi Yinhong da, Pekin'in İran üzerindeki etkisini kullanmasının "ABD'nin Çin'den Ortadoğu'daki durumla ilgili neredeyse tek ciddi ve pratik beklentisi olduğunu” söyledi.

Ancak Shi, "ABD'nin İran konusundaki tutumu Çin için kabul edilebilir olmaktan çok uzak ve bunun tersi de geçerli. Bu konuda varılacak karşılıklı uzlaşma, herhangi bir önem taşımayacak kadar sınırlı ve küçük olabilir” değerlendirmesinde de bulundu.

Wang'ın Washington ziyareti, Blinken'in de aralarında bulunduğu çok sayıda üst düzey ABD yetkilisinin geçtiğimiz aylarda Pekin'i ziyaret etmesinin ardından gerçekleşiyor.

Biden ve Çin Devlet Başkanı Xi’nin, 11-17 Kasım tarihleri arasında San Francisco'da yapılacak Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği (APEC) ülkeleri zirvesinde bir araya gelmeleri bekleniyor. Biden ve Xi en son geçen yıl Kasım ayında Bali'de görüşmüştü.