Amerikan dergisi: Doğu Kürdistan partileri zayıflıyor
ABD’de yayın yapan Foreign Affairs dergisi, Doğu Kürdistan (İran Kürdistanı) Kürtlerine ilişkin yayımladığı raporda, Doğu Kürdistan partilerinin diğer parçalardaki partilere göre siyasi etkisini her geçen gün kaybettiğini belirtti.
Rapora göre, Kürdistan Devrimci Topluluğu (Komel) ve Kürdistan Demokrat Partisi - İran’ın (KDP-İ - HDKİ) faaliyetlerini İran sınırının dışına taşırması, halkla ilişkilerinin azalmasına neden oluyor. Dergi, siyasi partilerin Kürdistan Bölgesi’nde mülteci bir yaşam sürmelerinin, İran ile Kürdistan Bölgesi arasındaki ilişkilerin gerilimli olmasına neden olduğuna dikkat çekiyor.
“Doğu Kürdistan Kürtlerinin sessiz kaldı”
Derginin dış politika yazarı Galib Dalay tarafından hazırlanan raporda; IŞİD’le savaşın, Ortadoğu’da Kürtlerin güçlenmesine neden olduğu belirtilirken, bu savaştan Güney Kürdistan ve Rojava (Suriye Kürdistanı) Kürtlerinin büyük fayda sağladığı ancak Doğu Kürdistan Kürtlerinin sessiz kaldığına dikkat çekiliyor.
Raporda Doğu Kürdistanlı partilerin zayıflaması 3 temel nedene bağlanıyor. Yazara göre en temel neden; KDP-İ ve Komel’in çalışmalarını 20 yıldır İran sınırının dışında yürütmeleri. Bu durumun, siyasi partilerin halala ilişkilerinin zayıflamasına neden olduğu kaydediliyor .
Yazara göre, Doğu Kürdistanlı partilerin Güney Kürdistan’da olmaları nedeniyle İran ile Kürdistan Bölgesi arasındaki ilişkilerdeki dengeyi sağlama kaygısı da bir diğer neden.
Galib Dalay’e göre; İran’ın Kürdistan Bölgesi Hükümeti ve Güney Kürdistan partileri üzerindeki baskıları, Doğu Kürdistanlı partilerin eylemlerinde de düşüşe neden oluyor.
Galib Dalay’e göre, Doğu Kürdistanlı siyasi partilerin güçlenmesi, İran’da yaşayan Kürtlerin bu ülkedeki siyasi kurumlarla özellikle reformcu kanatla ilişkilenmesi ve Tahran ile Washington arasındaki ilişkilerin değişmesine bağlı.
“PJAK ile İran’ın çıkarları arasında uyum var”
İran ile Kürdistan Özgür Yaşam Partisi (PJAK) arasında 2011 yılından itibaren sağlanan ateşkese de değinen Foreign Affairs dergisi, “Ateşkesin sağlandığı tarihten itibaren PJAK ile İran’ın çıkarları arasında bir uyum var. İran, Esad’ın koltuğunda kalmasını istiyordu. Bu yüzden Suriye’de PYD’ye yer açtı. Buna karşılık PKK, ateşkes yapması için PJAK’a baskı uyguladı’’ ifadelerine yer vermiş.
Rapora göre; ABD, Suriye’de Demokratik Birlik Partisi’ne (PYD) desteğini sürdürürse PKK İran’dan uzaklaşır. Ancak ABD’nin PYD’ye destek olmaması halinde, PKK’nin Washington ile Tahran arasında sağladığı dengeyi koruyacağı belirtiliyor. Bu durumda ise PJAK ile İran arasındaki ateşkesin devam edeceği kaydediliyor.
