Araştırma - Ders kitaplarında ‘Filistin’ haritadan çıkarılıyor

İsrailli bir STK’nın yürüttüğü araştırma, Suudi Eğitim Bakanlığı'nın ders kitaplarından İsrail karşıtı içeriği kaldırarak mevcut Suudi müfredatında önemli değişiklikler yaptığını ortaya çıkardı.

Middle East Eye’de yer alan habere göre, İsrailli bir düşünce kuruluşu tarafından yapılan bir araştırmaya göre, Suudi ders kitaplarında "Filistin" ismi daha önce yer aldığı çoğu haritadan çıkarıldı.

Impact-se adlı sivil toplum kuruluşu tarafından yapılan araştırma, Suudi okul kitaplarında son beş yılda meydana gelen ve 2023-24 eğitim-öğretim yılına yansıyan değişiklikleri inceliyor.

Çalışma 2019 ve 2024 yılları arasında yayınlanan 371 ders kitabını inceliyor ve çıkarılan, değiştirilen ya da değişmeden kalan içerikleri vurguluyor.

Araştırmaya göre, Siyonizmi ırkçı bir hareket olarak tanımlayan 12. sınıf sosyal bilgiler ders kitabı 2023'ten itibaren okutulmamaya başlanırken, halen okutulan bir başka ders kitabında Filistin davasıyla ilgili bölüm kaldırıldı.

Araştırmaya göre, beşinci ve dokuzuncu sınıflar için hazırlanan sosyal bilgiler ders kitaplarında Filistin ve İsrail'in adı haritalarda sürekli olarak yer almıyor. 2022 versiyonunda sadece Filistin'in adı haritada yer alıyordu.

Raporda, "Çoğu haritada Filistin de dahil olmak üzere Suudi Arabistan'a sınırı olmayan tüm ülkelerin isimleri çıkarılmış, bazı durumlarda ise tüm ülke isimleri kaldırılmıştır" denildi.

Benzer şekilde, 10-12. sınıflar için hazırlanan bir coğrafya ders kitabında yer alan ve daha önce Filistin'in adının geçtiği iki haritada artık Suudi Arabistan'a sınırı olan hiçbir ülkenin adı yer almıyor. Aynı eksiklik 6. ve 7. sınıflar için hazırlanan sosyal bilgiler ders kitaplarında da yer alıyor.

İslami bilgiler ve 10-12. sınıflar için coğrafya ders kitaplarında da daha önce İsrail yerine tarihi Filistin'i gösteren haritalar kaldırıldı.

10-12. sınıflar için 2021 sosyal bilgiler ders kitabında İsrail'e "Siyonist varlık" olarak yapılan bir atıf 2022 baskısında kaldırıldı ve Filistin davasına Arap ve Suudi desteği üzerine bir ders içeren ders kitabının tamamı 2023'te durduruldu.

Daha az düşmanca ton

Raporda ayrıca ders kitaplarında İsrail'e artık daha az düşmanca bir tonda atıfta bulunan bazı değişiklikler de belgelendi.

Örneğin, bir lise sosyal bilgiler ders kitabının 2022 versiyonunda İsrail'den "Siyonist düşman" olarak bahseden ifadeler "İsrail işgal ordusu" ile değiştirilmiştir.

Aynı ders kitabı "İsrail düşmanı" ifadesini "İsrail işgali", "Siyonistler" ifadesini de "İsrailliler" ya da "İsrail işgal ordusu" olarak değiştirdi.

Suudi Arabistan 1948'deki kuruluşundan bu yana İsrail'i resmen tanımadı, ancak Krallığın Körfez'deki komşuları Bahreyn ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin son yıllarda yaptığı gibi bu devletle ilişkilerini normalleştireceği yönünde sürekli spekülasyonlar yapıldı.

Ancak bu söylentiler 7 Ekim'de Hamas öncülüğünde İsrail'e yapılan saldırı ve ardından İsrail'in Gazze'ye yönelik başlattığı ve 36.000'den fazla Filistinlinin ölümüne neden olan ve halen devam eden saldırıların ardından sekteye uğradı.

Suudi Arabistan görünürde İsrail'in saldırılarına karşı güçlü bir muhalif ve eleştirel tutum sergiledi.

Suudi Dışişleri Bakanlığı Şubat ayında yaptığı açıklamada ateşkes sağlanmadan ve Filistin devletinin kurulması yönünde ilerleme kaydedilmeden normalleşmenin gerçekleşmeyeceğini ifade etmişti.