Bağımsız bir Kürdistan dünya petrol piyasalarını nasıl etkiler?
Orta Doğu'nun önde gelen ve İngilizce yayımlanan gazetelerinden Albawaba'da olası bir bağımsız Kürdistan'ı petrol piyasaları açısından ele alan Ellen R. Wald bir yazı yayımlandı.
"Bağımsız bir Kürdistan petrol piyasalarında bir anlaşmazlığa neden olur mu?" başlıklı yazının ilgili bölümlerinin çevirisi şöyle:
Bağımsız Kürdistan ve petrol
Şayet KBY bağımsızlığını kazanır ve askeri açıdan bağımsızlığını sürdürebilirse, bu 28,5 milyar varillik ham petrol reservini kontrol edecek bağımsız bir Kürdistan dünya petrol üreticileri arasına katılacak ve Nijerya'nın bir üst sırasına yerleşecek demektir.
Petrol piyasaları açısından bakıldığında, referandum uzun ya da kısa vadede petrol piyasalarını etkilemeyebilir çünkü KBY muhtemelen bugün ürettiği kadar petrol üretmeye devam edecektir. Diğer yandan, referandum, petrol piyasasını hareketlendirebilecek birtakım gelişmelere yol açabilir.
Kürt petrolü şu anda Cehyan boru hattı üzerinden Türkiye'deki iki limana getiriliyor ve Türkiye bağımsız bir Kürdistan'a kesinlikle karşı. Türkiye, Ceyhan boru hattını kesebilir ya da bağımsız bir Kürdistan petrolünü buradan geçirebilecek kadar güven duymayabilir.
OPEC ve bağımsız Kürdistan
Eğer mevcut Irak petrolünüm yüzde 20'isi yeni bağımsız Kürdistan tarafından kontrol edilecekse, OPEC üyeleri, bu petrolü petrol kartelinin anlaşmalarına göre kontrol altın almak için yeni devleti aralarına davet edebilirler. Eğer Suudi Arabistan, BAE ve Kuveyt gibi OPEC'in güçlü ülkeleri, bağımsız Kürdistan'ın uluslararası arenada tanınmasını sağlayacak şekilde el uzatırlarsa, bu İran'ın ciddi tepkisine yol açacaktır.
Şayet OPEC, KBY tarafından kontrol edilen Irak petrolünün yüzde 20'sini denetim altına almakta başarısız olursa, petrol üretim anlaşmasının OPEC üyesi olmayan katılımcıları arasında ciddi bir anlaşmazlığa neden olabilir.
Rusya ve Kazakistan zaten OPEC'in yakın zamanda üyeleri Libya ve Nijerya'nın üretimini kısamadığı için memnuniyetsizliklerini ifade etmişlerdi. Kontrolsüz bir bağımsız Kürdistan OPEC üyesi olmayan petrol üreticilerini ileride endişe kaynağı olacak. Petrol üretme anlaşmasını sürdürmek için, Kürt petrolünün kartelin denetimine girmesi önem kazanabilir.
Kürt referandumu, petrol piyasası açısından önemli bir bilinmezi temsil ediyor. Sürecin nasıl sonlanacağını, yeni jeostratejik ve petrol ittifakların yeniden nasıl şekilleneceğini kimse bilmiyor.
Büyük olaylar sıklıkla küçük sonuçlar da doğurabiliyor, ancak bazen de öngörülmez bölgesel, ekonomik ve jeopolitik dengelerin değişmesine de yol açabiliyorlar. Bağımsız bir Kürdistanîn ilanı, Orta Doğu'nun kalbine Arab olmayan bir ülkeyi yerleştirecek ve bunun beraberinde ne gibi sonuçlar getireceğini hiç kimse bilmiyor.
