Dolardaki düşüşün nedenleri...

Kurdaki düşüşün sebeplerine dair uzmanlar birden fazla gelişmeye işaret ediyor. T24 yazarı Barış Soydan'ın ilk işaret ettiği nokta, 'kaos teorisi.' Yani dünyanın herhangi bir yerindeki gelişmenin bir başka yerde farklı güçte ve etkide hissedilmesi. 

Soydan, düşüşteki sebeplerden birinin ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faiz indirimine gitme beklentisi olduğuna işaret ettiği yazısında, "Bu filmi daha önce görmüştük: 2008/2009 küresel krizi sırasında koca koca bankalar batmaya başlayınca Amerikan Merkez Bankası faizleri düşürmüş ve piyasaya para pompalamaya başlamıştı. “Parasal genişleme” adı verilen o politikanın amacı, krizin ekonominin geri kalanına sirayet etmesini engellemekti. ABD Merkez Bankası, “İnsanlar parasını faize yatıracağına harcasın da ekonomi canlansın” gibi bir amaçla hareket ediyordu" yorumunu yapıyor.

O dönem yabancı sermayenin Türkiye gibi yüksek faiz veren ülkelere geldiğine değinen Soydan, özel sektörün 299 milyar dolarlık borcunun o dönemde oluştuğunu hatırlatıyor. Vatandaşın da düşük faizli kredi ile ev aldığını anımsatan Soydan, 'el parasıyla' büyütüldüğünü ancak bu küresel etkinin sonuçlarının 'AKP mucizesi' gibi gösterildiğini ifade ediyor.

Merkez Bankası'nın faiz artırması ve küresel krizin geride kalmasıyla sıcak paranın evine döndüğünü ve Türkiye'ye akan paranın kesildiğini kaydeden Soydan, Fed'in yeniden faiz indirimine başladığını belirtiyor. 

Doları düşüren bir başka etkenin de Trump ile Çin lideri Xi'nin görüşmesi olduğuna işaret eden Soydan, "Trump ile Çin Devlet Başkanı Xi’nin G-20’de yaptığı görüşmede iki ülke arasındaki ticaret görüşmelerinin yeniden başlamasına karar verildi. Böylece Trump’ın Çin’e yeni gümrük vergileri koymasından korkanlar derin bir nefes aldı. Ticaret savaşının daha da tırmanması en azından şimdilik önlenmiş oldu" diye ekliyor.

Doların gerilemesindeki son sebebi ise şöyle özetliyor, Soydan:

"Türkiye’nin TL’nin kaderi üzerinde hiç mi söz hakkı yok?” diyenler olabilir. Bu soruyu “Reisin hiç mi payı yok!” diye soran da çıkabilir. O kadar da değil, var elbette! Ama ne kadar?

TL’yi etkileyen iç gelişmeler, önem sırasına göre S-400 Krizi, Merkez Bankası’nın faiz politikası ve cari açığın iyice kapanması olarak sayılabilir.

Önce S-400… G-20 sırasında gerçekleşen Erdoğan-Trump görüşmesinin ılımlı bir havada geçmesi, Türkiye ile Amerika arasında geçen yaz yaşanan türden bir “Rahip Brunson Krizinin” patlak vermesinden korkan piyasaları bir nebze olsun rahatlattı."