Filistin'i hangi ülkeler devlet olarak tanıyor?

İsrail'in 7 Ekim saldırısından bu yana Gazze'de yürüttüğü savaş, dünyada Filistin devletinin tanınması çağrılarını canlandırdı.

Son olarak İspanya, İrlanda ve Norveç Filistin'i tanıyacaklarını resme dünyaya ilan etti.

Filistin Yönetimi'ne göre BM’ye üye 193 devletten 137'si halihazırda devletlerini tanıyor.

Bunların arasında BM'deki 22 üyeli Arap Grubu, 57 ülkeli İslam İşbirliği Teşkilatı ve 120 üyeli Bağlantısızlar Hareketi de bulunuyor.

Son açıklama ile Filistin'i tanıyan BM üyesi ülke sayısı 142'ye yükselmiş olacak.

ABD, İngiltere, Almanya, Fransa, Kanada, Avustralya, Hollanda, İtalya, Portekiz, Finlandiya, Danimarka, İsviçre, Belçika, Yunanistan, Japonya, Güney Kore, Myanmar, Eritre, Tayvan, Yeni Zelanda, Panama, Kamerun gibi ülkelerin de aralarında olduğu 40'ın üzerinde devlet Filistin'i devlet olarak tanımıyor.

Avustralya bu ay yaptığı açıklamada, "iki devletli çözüme ön ayak olmak üzere" Filistin'i devlet olarak tanıyabileceğini bildirdi.

Mart ayında İspanya, İrlanda, Malta ve Slovenya liderleri, "uygun koşullar sağlandığında" Filistin'i devlet olarak tanımaya yönelik çalıştıklarını açıklamışlardı.

Bu açıklamadan önce, dokuz Avrupa ülkesi Filistin'i devlet kabul ediyordu. Bunların da çoğu, 1988'de, Sovyet Bloku'nun bir parçası oldukları dönemde karar almıştı.

Yaser Arafat devlet ilan etti

Dönemin Filistin lideri Yaser Arafat, 15 Kasım 1988'de ilk intifada sırasında tek taraflı olarak başkenti Kudüs olan bağımsız bir devlet ilan etti.

Cezayir'de Filistin Ulusal Konseyi toplantısında bu duyuruyu yapmasının ardından Cezayir, bağımsız bir Filistin devletini resmen tanıyan ilk ülke oldu.

Birkaç hafta içinde Türkiye, Hindistan, Arap dünyasının büyük bir kısmı, bazı orta ve doğu Avrupa ülkeleri de dahil olmak üzere onlarca ülke aynı adımı attı.

BM Genel Kurulu kararı

2011 yılında Filistin BM'ye tam üye olmak için başvuru yaptı. Ancak bu başvuru BM Güvenli Konseyi'nde gerekli desteği alamayarak oylamaya sunulmadı.

2012'de ise BM Genel Kurulu’nda yapılan oylamada Filistin Yönetimi’nin üye olmayan gözlemci devlet statüsü başvurusu kabul edildi.

Bu statü, Filistin'e Genel Kurul'daki tartışmalara katılma hakkı tanıyor. Ancak Filistin Yönetimi'nin oy hakkı bulunmuyor.

Uluslararası Ceza Mahkemesi de üç yıl sonra Filistin'i taraf devlet olarak kabul etti.

 İsveç, Batı Avrupa'da Filistin'i tanıyan ilk ülke

Avrupa Birliğine girmeden önce Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Kıbrıs, Polonya ve Romanya, Filistin'i devlet olarak kabul etti.

Ancak İsveç, birliğe katıldıktan sonra 2014 yılında, Batı Avrupa'da bir Filistin devletini tanıyan ilk AB üyesi oldu.

Geçtiğimiz Nisan ayında Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, Filistin'in BM üyeliğinin yeniden değerlendirilmesini öneren ve Filistin'e daha geniş yetki ve ayrıcalıklar tanıyan tasarıyı kabul etmişti.

Tasarı, Filistin'in BM Daimi Temsilcisi Riyad Mansur tarafından BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'e gönderilen mektubun ardından gündeme gelmişti. Guterres de 3 Nisan'da BMGK'ye mektup yazarak Filistin'in talebinin gündeme alınması çağrısı yapmıştı.

BMGK ise 8 Nisan'da Filistin'in talebini "Yeni Üyelerin Kabulü Komitesi"ne iletmişti. BMGK'ye üyelikle ilgili dönüş yapması gereken Komite, iki toplantının ardından mutabakata varamadığını duyurmuştu.

Bunun ardından Cezayir, 18 Nisan'da Filistin'in üyeliği için BMGK'ye karar tasarısı sunmuştu. Fransa, Japonya ve Güney Kore gibi ABD müttefiklerinin de olduğu 12 ülke tasarıya yeşil ışık yakmış ancak karar tasarısı, ABD tarafından veto edilmişti.

BM Güvenlik Konseyi'ne gelen taslaklar ancak beş daimi üyeden hiçbirisi veto etmediği takdirde onaylanabiliyor. Bu beş ülke, ABD, İngiltere, Fransa, Rusya ve Çin.