Hamaney: İran yönetimi kökü sağlam bir ağaç, kimse sökmeye cüret etmesin

22 yaşındaki Kürt kadın Jina Mehsa Emini "uygunsuz kıyafet" giydiği iddiasıyla geçen ay gözaltına alınması ve 3 gün sonra hayatını kaybetmesi üzerine toplumun tüm kesimlerinden vatandaşların katıldığı ve Hamaney'in yanı sıra İslamcı rejimin yıkılması çağrılarına dönüşen gösteriler birinci ayını geride bırakmak üzere.

Gelişmeler her ne kadar sistemi devirmekten uzak olsa da protestolar, 1979 İslam Devrimi'nden bu yana molla  rejimine karşı en cesur meydan okumalardan biri olarak nitelendiriliyor.

İran İslam Cumhuriyeti'ni 'sarsılmaz (kökü sağlam) bir ağaca' benzeten Hamaney ise devlet televizyonunda yaptığı açıklamada, "Bu fidan artık güçlü bir ağaç ve kimse onu kökünden sökebileceğini düşünmeye cüret etmemeli" ifadesini kullandı.

Protestoları, "İran'ın büyük ve yenilikçi gelişimine ve hareketlerine karşı düşmanın pasif ve beceriksiz tasarımı" olarak nitelendiren Hamaney, "Düşmanlar tarafından organize edilen dağınık ayaklanma eylemleri... Son olaylarda, düşmanın rolü ve müdahalesi herkes için hatta tarafsız yabancı uzmanlar için bile aşikar. Bu olaylar kendiliğinden ortaya çıkan bir iç mesele değil, elbette düşmanlar bazı alanları kullanmış olabilir ancak propaganda yapmak, zihinleri etkilemeye çalışmak, heyecan yaratmak, yakıcı maddeleri teşvik etmek hatta onları yapmanın yollarını göstermek gibi düşmanın eylemleri artık tamamen görülmektedir" şeklinde konuştu.

Euronews’de yer alan habere göre; ayrıca Hamaney, yönetim karşıtı protestolarda ABD ve Avrupa'dan politikacıların da rol aldığını öne sürdü.

Ülkedeki en kanlı gelişmeler kuzeybatıdaki Kürtler ile güneydoğudaki Beluçler olmak üzere yönetime karşı uzun süredir tepki gösteren etnik azınlıkların yoğun yaşadığı bölgelerde meydana geldi.

İnsan hakları örgütleri, güvenlik güçlerinin sert müdahalesinde aralarında genç kızların da bulunduğu 200'den fazla kişinin öldürüldüğünü belirtiyor.

Uluslararası Af Örgütü, son yaşanan olaylarda en az 23 çocuğun öldüğünü duyurdu.

Bir görgü tanığı, aktivistlerin Irak sınırına yakın etnik Arapların yoğun olduğu, petrol zengini Huzistan eyaletinde protesto çağrısında bulunmasının ardından Dezful kentinde polisin yoğun şekilde konuşlandığını aktardı.

Sosyal medyada paylaşılan videolarda, Huzistan eyaletinin başkenti Ahvaz'da protestocuların "Diktatöre ölüm" sloganları attığı görülüyor.

Ancak bu görüntülerde motosikletli besiçlerin (gönüllü milis güçleri) vatandaşları aşırı güç kullanarak dağıttığı yer alıyor.

"Çok sayıda besiç var. Protestocuları dövüyorlar. Eylemciler 'Biz Kürdistan'ız, Biz Lorestan'ız' sloganları atıyor" diyen bir görgü tanığı, bu sloganların İran'ın etnik azınlıkları arasındaki dayanışmayı göstermeyi amaçladığını söyledi.

Öte yandan ülkenin güneydoğusundaki Pakistan sınırına yakın Sistan-Belucistan eyaletinin başkenti Zahidan'da da polis ve besiç milislerinin yoğun şekilde konuşlandırıldığı belirtiliyor.

Görgü tanıkları, Zahidan'da gösteri düzenleyen protestocuların 33 yıldır görev başında olan Hamaney'e atıfla "Dini liderliğe ölüm" sloganları attığını dile getirdi.

Öte yandan İran lideri Ayetullah Ali Hamaney, 1862 mahkumun affı veya cezalarının hafifletilmesini içeren teklifi onayladı.

İran resmi haber ajansı IRNA'ya göre, Yargı Erki Başkanı Gulamhüseyin Muhsin Ejei'nin sivil ve askeri mahkemelerde hüküm giyen 1862 mahkumun cezasının hafifletilmesi ve affedilmesi yönündeki önerisi Hamaney tarafından kabul edildi.

Hazreti Muhammed ve İmam Cafer es-Sadık'ın doğum yıl dönümü dolayısıyla sunulan teklifin, Devrim Mahkemeleri, Devlet Ceza Kurumları ile Silahlı Kuvvetler Yargı Kurumlarından ceza alan mahkumları kapsadığı belirtildi.

Karar kapsamına giren mahkumlardan kaçının affedildiği kaçında ise ceza indirimine gidildiğine ilişkin bilgi verilmedi.

İran Anayasası'nın 110'uncu maddesine göre Hamaney'in mahkumları af yetkisi bulunuyor. Hamaney, İran Yargı Erki'nin talebi üzerine her yıl devrimin yıl dönümü başta olmak üzere bayramlarda ve diğer dini günlerde mahkumlar için af çıkarıyor. /euronews