Yemen'de kadın aktivist öldürüldü

Yemen'in Taiz kentinde kadın okuryazarlık becerilerini geliştirmek adına çalışma yürüten Aleem el-Asbahi adlı kadın 25 Aralık'ta sokakta yürürken iki motosiklet sürücüsü tarafından öldürüldü.

Din adamı Abdullah el-Odaini tarafından Eylül ayında yayınlanan ve kadın aktivistlerin erkeklerle çalışmasını yasaklayan fetvanın ardından, Asbahi ve diğer yardım topluluklarının aktiviteleri, Suudi Arabistan'ın, kendi siyasetini benimsemeyen Yemen'in bazı bölgelerine, şiddetli hava saldırıları düzenlendiği ve bunun üzerine Yemen'deki birçok toplumsal faaliyetlerin büyük oranda engellendiği bilinmekteydi. Suudi'nin Yemen'e baskısı sonucu Ashabi ve diğer yardım topluluklarının çalışmaları büyük oranda engellendiği için Ashabi'nin bu çalışmaları sebebiyle öldürülmüş olduğu tahmin ediliyor.

Baskılar nedeniyle yardım kuruluşlarındaki işini bırakmak zorunda kalan Satha Nageeb; "Asbahi'nin öldürülmesi, aşırılıkçıların kadınların özgürlüğü için çalışan kadınların; öldürülerek cezalandırılacağının açık göstergesi” ifadelerini kullandı.

Yemen zaten kadın cinayetlerinin en yüksek olduğu ülkeler arasında yer alıyor. Durum böyleyken Suudi Arabistan, Yemen'i ekstradan bir de kadın konusunda kendi politikalarına paralel bir dayatma içerisindedir.

Yapılan araştırmalarda Suudi Arabistan'da kadına yönelik uygulamalar aşağıdaki gibidir.

1. Suudi Arabistan'da kadın ve kızlar, yabancılar da dahil, siyah giyinmek zorundadırlar. Giysileri ya çarşaf ya da abaya olacak, başları kapalı olup ayakları görünmemelidir.

2. Ülkede çalışan işgücünün sadece % 5'i kadındır, onların da genelde erkeksiz ortamlarda çalışmalarına izin verilir. Kadın işgücünde dünyada sonuncu sıradadır.

3. Kadınların araba kullanması yasakken eylemlerden sonra kısıtlı olarak kullanmaları serbest oldu.

4. Üç genç fazla yakışıklı oldukları için kadınları günaha sokabileceklerinden sınır dışı edilmişti.

5. Devlet tarafından oluşturulan din polisleri, kadınları hayatın her alanında gölge gibi takip edip şeriata uygun davranıp davranmadıklarını denetliyor.

6. Kadınlar kasiyerlik yapabilirlerken yayınlanan bir fetvayla kadınların kasiyerlik yapmasının, akrabaları olmayan erkeklerle aynı ortamda bulunmaları anlamına geldiği ve bunun şeriata aykırı olduğu belirtilmişti.

7. Bir kadının yanında kendisine eşlik eden erkek bir akrabası olmadan taksiye binmesi ahlaksızlık olarak görülüyor

8. Kadın ve kızların aile kısmı olmayan kafe ve lokantalarda oturmasına izin verilmemektedir. Hatta oturmak şöyle dursun kadın kasası ayrı olmayan fast foodçulardan paket siparişi bile yapamamaktadırlar.

9. Evlenecek kız ve oğlanlar birbirlerini göremezler. Oğlan annesi gidip kızı görür, beğenirse ister.

10. Suudi Arabistan, kadınları iş hayatına kazandırmak için sadece kadınların çalışmasına izin verilen kentler inşa ediyor.

11. Kadınlar seçme ve seçilme hakkına sahip değiller.

12. Dünyada olimpiyat oyunlarına kadın sporcu göndermeyen tek ülke Suudi Arabistan'ken 2012 Londra Olimpiyatları'na kapalı bir kadın sporcu göndermişti.

13. Ülkenin bazı bölgelerinde kadın sünnetleri mecburidir.

14. Açık lokantalarda yemek yemesi işkencedir. Peçe altından yemek ve içmek zorundadırlar.

15. Mahkemelerde iki kadının tanıklığı bir erkeğinkine eşdeğer görülüyor.

16. Din polisi korkusundan kendi mahallelerinde bile tek başlarına dolaşamayan kadınların Suudi Arabistan sınırları dışına çıkmak için kocalarından ya da babalarından izin almaları gerekiyor.

17. Riyad, bir kadının toplu ulaşım araçlarına binebildiği tek kent. Burada da araçlarda kadın ve erkeklerin bölümleri ayrıdır.

18. 30 yıldır yasak olan sinema Riyad'a geldi ancak erkeklerin ve 10 yaş altındaki kız çocuklarının izleyebildiği filmi kadınların görmesine izin verilmedi.

19. Ülkenin önde gelen müftülerinden biri verdiği fetvada iki gözün tahrik edici olduğunu öne sürerek tek gözünü açıkta bırakan özel peçeler giyilmesini istemişti.

20. Kadınlar üniversiteye gidebiliyor, ancak erkeklerden ayrı eğitim almaları şart. Eğitmen erkek ise dersi ancak video/audio sistemi aracılığıyla izleyebiliyorlar.

21. Boşanma ya da dul kalma durumunda, bir kadın erkek çocuğunun velayetini en fazla yedi yaşına kadar, kız çocuğunun velayetini de dokuz yaşına kadar elinde tutabiliyor.

22. Kadınların yargıç olmasına izin yok. Yüksek devlet görevlerine de atanamıyorlar.

23. Suudi Arabistan'da bir kadın kocasına kahve yapmazsa bu boşanma nedenidir.

24. Kadınlar, kocalarının izni olmadan çocukları adına ayrı banka hesabı açamıyor.

25. Kadınların çalışması yasak olmasa da, bir kadının işe girebilmesi için sağlanması gereken kurallar var: a. Kadının yaşamak için paraya ihtiyacı olmalı.

b. İşyeri sadece kadınların görev yaptığı bir ortamda olmalı; kadınlarla erkeklerin teması olmamalı.

c. Çalışan kadın evdeki görevlerini ihmal etmemeli

d. İş, kadının yanında erkek bir akrabası olmadan seyahat etmesine neden olmamalı.

e. Kadının çalışması için kocasının onay vermesi gerekli.

26. Yargıtay Yüksek Mahkemesi, 19 yaşındaki bir kadını, 2006 yılında 7 adam tarafından saldırıya ve tecavüze uğradığında, bu kadını bir adamla birlikte olmak suçundan 200 kırbaç ceza vermiş ve ayrıca 6 ay hapse mahkum etmiştir.

27. Bir kadın doktorun erkek hastayı muayene etmesi yasak, erkek doktorun kadın hastaya müdahale etmesi hasta kadının yakınlarının tavrına bağlı.

Kadının her türlü zevk için kullanıldığı fakat kadın olduğu için de suçlandığı, yasaklandığı, yaşam inisiyatifinin tamamen elinden alındığı bu ve bunun gibi ülkelerde sessiz kalınırsa Ashabi gibi kadınlar daha çok ölecekler maalesef!