Plastik poşetler de zamdan nasibini aldı

Geçtiğimiz yıl ücretli hale getirilen çevreye zararlı olan plastik poşetler için yurttaşlar 25 kuruş ödüyordu. Yeni yılla zamlarından market poşetleri de nasibini aldı. Geçen yılın başından beri parayla satılan marketlerdeki plastik alışveriş poşetine yüzde 22.58 oranında zam geldi. 25 kuruşluk poşetler 1 Ocak 2020 itibarıyla 30 kuruşa satılmaya başladı.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın, Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmeliği Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelikle 2872 sayılı Çevre Kanununun ek-1 sayılı listesinde yer alan ve çevreyi kirleten atıklar için tahsil edilen geri kazanım katılım payı tutarlarına yeniden değerleme oranı kadar, yani yüzde 22.58 oranında zam yapıldı.

Küsuratlar yasa gereği atıldığı için 30,6 kuruşluk fiyat 30 kuruş olarak uygulanacak. Ek-1 sayılı listede plastik poşetlerin yanı sıra motorlu araç lastikleri, aküler, piller, madeni ve bitkisel yağlar, elektrikli ve elektronik eşyalar, ilaç ve içeceklerin konulduğu plastik, cam, kağıt ve ahşap ambalajlar yer alıyor.

Bu listede yer alan atıklardan sadece poşetler için tüketicilerden katkı payı alınıyor. Diğer ürünlerin katkı payı ise şirketlerden tahsil ediliyor. Yönetmeliğin 15'inci maddesiyle 1 Ocak 2020'den itibaren uygulanmaya başlanan zamla 25 kuruşa satılan poşetler 30 kuruşa yükselerek doğrudan halkın cebini vurdu.

Diğer atıklara yapılan zammın ise şirketler tarafından bu ürünlerin satış fiyatlarına yansıtılacağı, halkın dolaylı yoldan zamdan etkileneceği belirtildi. Vatandaşın her bir poşete ödediği 30 kuruşun 18 kuruşu Çevre Bakanlığına, 12 kuruşu ise marketlerle Hazine'ye gidecek.

Sözcü'de yer alan habere göre Çevre Bakanlığı, AKP'ye büyük oy kaybettiren paralı poşete gelen yeni zammı uygulamamak için formül arıyor. Ancak, Çevre Kanunu gereği Bakanlıkça oluşturulan komisyonun belirlediği 25 kuruşluk poşet fiyatının her yıl yeniden değerleme oranı kadar arttırılması zorunlu.

Cumhurbaşkanının bu zam oranını yarısına kadar artırma ya da indirme yetkisi bulunuyor. Ancak bu yetki kullanılıp zam oranı yüzde 22.58'den yüzde 11.29'a indirilirse, poşet fiyatı 27 kuruş olacağı için yaşanacak zorluk nedeniyle uygun görülmüyor. Çevre Bakanı Murat Kurum, bakanlık olarak poşetten 210 milyon lira gelir elde ettiklerini açıklamıştı.

Çevre Bakanlığı'ndan zam iddiasına yalanlama

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, plastik poşetlerin fiyatının yüzde 22.58 oranında zam yapılarak 30 kuruşa çıktığı yönündeki haberleri yalanladı. Poşet ücretlerine herhangi bir zam yapılmadığını belirten bakanlık, poşetlere uygulanan geri kazanım katılım payının 2020'de de 25 kuruş olarak uygulanacağını duyurdu.

Resmi Gazete'nin 31 Aralık 2019 tarihli sayısında Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmelik çerçevesinde yeniden değerlenme oranı olan yüzde 22,58 oranında zam yapılması öngörülmüştü. İlgili yönetmeliğin 15. maddesine göre, çevreyi kirleten atıklar için tahsil edilen geri kazanım katılım payı tutarlarını 25 kuruştan 30 kuruşa yükseltilmesi öngörüldü. Bakanlık söz konusu zam haberini yaptığı resmi açıklamayla yalanladı. Bakanlıktan yapılan açıklamada şu ifadeler kullanıldı:

Bakanlık: 2020 sonuna kadar 25 kuruş

"Çevre Kirliliğinin önlenmesi, Çevre duyarlılığı için farkındalık oluşturulması ve kaynakların verimli yönetimi amacıyla Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar 1 Ocak 2019 tarihinden itibaren yürürlüğe konulmuştur.

"2020 yılında plastik poşetlerin ücretlendirilmesi uygulaması için "Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Usul ve Esaslar" 31 Şubat 2019 tarihinde güncellenmiş ve yayımlanmıştır.

"Bu kapsamda; 2020 yılında da satış noktalarında tüketicilere verilen plastik poşetler için adet başına alınacak ücretin sabit 25 Kuruş olarak uygulanmasını teminen, 31 Aralık 2019 tarih ve Bakan Oluru ile Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar Esaslar'ın 10'uncu maddesinin birinci fıkrası '2020 yılı plastik poşetlere uygulanacak taban ücret adet başına vergiler dâhil 25 kuruştur. 1 Ocak 2020 tarihinden başlayarak 2020 yılı sonuna kadar ise satışa tabi tüm poşetler için uygulanacak ücret adet başına vergiler dâhil 25 kuruş olup daha az veya daha fazla bir ücret uygulanamaz' şeklinde değiştirilmiş olup 2020 yılında da Satış Noktalarında plastik poşetler sabit 25 kuruş/adet olarak tüketicilere verilmeye devam edecektir."