‘Yaşar Güler Ankara’nın yeni güvenlik anlaşması teklifini Bağdat’a sundu'

Türkiye Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, beraberinde Genelkurmay Başkanı Orgeneral Metin Gürak ile bugün Irak'ın başkenti Bağdat’a gelerek görüşmelerde bulundu.

Güler, ilk olarak Irak Cumhurbaşkanı Abdullatif Muhammed Cemal Reşid tarafından kabul edildi. Daha sonra Irak Başbakanı Muhammed Şiya Sabbar Hatim Es-Sudani ile bir araya gelen Güler, Iraklı mevkidaşı Sabit Muhammed Said Rıza Al Abbasi, Irak Ulusal Güvenlik Müsteşarı Kasım El-Araci ve İçişleri Bakanı Abdülemir Kamil Şammari ile de birer görüşme gerçekleştirdi.

Görüşmelerin temel gündemi güvenlik meselesi

Güler ve beraberindeki heyetin görüşmelerinde temel gündem maddelerinden biri iki ülke arasındaki güvenlik meselesi oldu.

Rûdaw Badat muhabiri Helkewt Aziz’in güvenlik kaynaklarından edindiği bilgilere göre, Güler Iraklı yetkililere Irak’ın İran’la yaptığı “güvenlik anlaşmasının” bir benzerinin de Türkiye ile yapılması yönünde teklif sundu.

Ankara, PKK’nin sınır bölgelerinden tamamen uzaklaştırılması ve örgütün silahsızlandırılması için koordinasyon sağlanmasını istedi.

Irak Ulusal Güvenlik Danışmanı Kasım Araci ve İran Ulusal Güvenlik Sekreteri Ali Şemhani 19 Mart 2023’te Bağdat’ta Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani gözetiminde,  iki ülke arasındaki sınır güvenliğini de kapsayan güvenlik anlaşmasını imzaladı.

Anlaşma önemli ölçüde Kürdistan Bölgesi’nde faaliyet yürüten Rojhılatlı Kürt partilerin silahsızlandırılması ve kamplara yerleştirilmesini içeriyordu. Irak, sonraki süreçte anlaşmanın gereklerinin yerine getirildiğini açıkladı.

Süleymaniye havalimanına uygulanan ambargo

Görüşmede ayrıca Türkiye'nin hava sahasını Süleymaniye havalimanından kalkan uçaklara kapatması konusu da gündeme geldi.

Edinilen bilgilere göre Cumhurbaşkanı Latif Reşid, bu ambargonun ortadan kaldırılması için Güler aracılığı ile Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a mesaj gönderdi.

Reşid, yaptırımların kaldırılmasının iki taraf arasındaki ortak koordinasyona ve sosyal ilişkilerin sürdürülmesine katkıda bulunacağını dile getirdi.

Erdoğan’ın Bağdat ziyareti

Rûdaw muhabiri, gerek Yaşar Güler’in, gerekse de daha önce Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile MİT Başkanı İbrahim Kalın’ın Bağdat ziyaretlerinin Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın olası ziyareti için öne hazırlık olduğunu aktardı.

Ankara, Erdoğan’ın ziyaretinden önce iki taraf arasındaki tüm anlaşmaların zemininin hazır olmasını istiyor ancak ziyaret konusunda henüz planlanmış bir tarih bulunmuyor.

İkili ve bölgesel savunma ve güvenlik konularında görüş alışverişinde bulunulan görüşmelerde Bakan Güler, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın selamlarını Iraklı yetkililere iletti.

Cumhurbaşkanı Reşid: Sorunlar koordinasyon ve istişare yoluyla çözülmeli

Irak Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamaya göre, Güler ve beraberindeki heyetle yapılan görüşmede güvenlik, su meselesi, ticari ve ekonomik konular görüşüldü.

İkili ilişkilerin güçlendirilmesi, güvenlik ve istihbarat alanlarında ortak koordinasyonun ele alındığı görüşmede Cumhurbaşkanı Reşid, iki ülke arasındaki sınır güvenliği ile ilgili sorunların koordinasyon ve istişare yoluyla çözülmesi gerektiğini vurguladı.

Irak'ı komşu ülkeler bir tehdit kaynağı haline gelmesini reddettiklerini kaydeden Reşid, “Irak'ın egemenliğine saygı gösterilmesi, Irak ve Kürdistan Bölgesi'ne yönelik askeri ihlallerin son bulması gerektiğini” belirtti.

Cumhurbaşkanı Reşid, su konusuna da Irak'ın ihtiyaçlarını karşılamak için sudan adil pay alması ve iki ülke arasındaki ortak komitelerin yeniden faaliyete geçirilmesi gerektiğini söyledi.

Görüşmede Türkiye’nin Süleymaniye havaalanına uyguladığı yasak da gündeme geldi. Cumhurbaşkanı Reşid, Süleymaniye Havalimanı ile Türk şehirleri arasındaki uçuşların askıya alınmasına yol açan tedbirlere değinerek bu yaptırımların ortak koordinasyona ve sosyal ilişkilerin sürdürmesi çabalarına engel olacağını” dile getirdi.

Görüşmede ticari ve ekonomik ilişkiler ve Türk şirketlerin Irak’taki çalışmaları ile iki taraf arasındaki ticaret hacmi de ele alındı.

Savunma Bakanı Güler de, ülkesinin Irak'ın güvenliği, istikrarı ve egemenliğine verdiği desteği ifade etti ve çeşitli alanlarda işbirliği ve koordinasyonu güçlendirmeyi amaçladıklarını vurguladı.

Su meselesinde yaşanan sorunların çözümü için iki ülke arasında istişarelerin sürdüğünü belirten Güler, Zap nehri üzerinde üç baraj inşa edilmesi konusunda iki ülkenin ortak bir merkez kurduğunu hatırlattı.

Sudani: Irak ve Türkiye'nin güvenliği de birbirine bağlıdır

Irak Başbakalığı basın ofisinden yapılan açıklamaya göre görüşmede, "iki komşu ülke arasındaki ilişkiler ele alındı ve güvenlik işbirliğinin iki ülkenin güvenlik ve istikrarına katkı sağlayacak şekilde güçlendirilmesinin önemine vurgu yapıldı.

“Irak ve Türkiye'nin güvenliği de birbirine bağlıdır" diyen Sudani, istikrar ve güvenliğin desteklenmesi alanında iki ülke arasında daha fazla koordinasyon ve anlayış için bu ziyaretlerin önemli olduğunu belirtti.

Başbakan Sudani, "Irak topraklarının komşu ülkelere saldırı amacıyla kullanılmasına karşı olan anayasal ilkelere bağlı olduklarını ve bu konuda özellikle Irak ile Türkiye arasındaki sınır bölgelerinde birçok önlemin alındığını" söyledi.

Sudani “Irak, egemenliğinin her türlü ihlalini ve topraklarında hesaplaşmaya yönelik her türlü tedbiri reddediyor" dedi.

Güler ise ülkesinin Irak'la işbirliğini sürdürme ve istihbarat ve terörle mücadele alanında ortak güvenlik koordinasyonunu sağlama arzusunda olduğunu iletti.

Araci: Güvenlik meselesi diğer meselelere bağlı

Güler ve Araci görüşmesinde de iki ülke arasındaki ilişkilerin güçlendirilmesi ve bölgede istikrarın sağlanması amacıyla güvenlik işbirliğinin devamına vurgu yapıldı.

El-Araci, güvenlik meselesinin diğer meselelerle bağlantılı olduğunu ve “terör unsurlarının takibi için güvenlik ve istihbarat işbirliği ve bilgi alışverişi yoluyla bu konuda ortak adımlar atılması için bir iradenin bulunduğunu" belirtti.

El-Araci, "Su konusu Irak için büyük önem taşıyor ve Irak'ın su payının iki ülke arasındaki ortak koordinasyonla verilmesi gerekiyor" dedi.