Kürt sosyologlar, Kürt kentlerinde yaşanan asimilasyon – Yeni nesil artık 'Kürtçe' konuşmuyor

Resmi olmayan istatistiklere göre Türkiye’deki Kürt kentlerinde Kürtçe konuşanların oranı gittikçe azalıyor. Kürtçe okuma yazma oranı ise çok daha düşük. Bu oranlar Diyarbakır’da ise daha çarpıcı açığa çıkıyor.

Konu hakkında araştırma yapan Kürt sosyologlar, Kürt kentlerinde yaşanan asimilasyon-oto-asimilasyona dikkat çekerek bu kentlerde yaşayanların %95’inin kendini “Kürt” olarak tanıttığını ancak Kürtçe okuyup yazanların oranının daha az olduğunu belirtiyor.

Sosyologlara göre Diyarbakır’da günlük yaşamda Kürtçe konuşanların oranı % 45 – 50 iken Kürtçe okuyup yazanların oranı ise sadece %5 ile 10 civarında.

Diyarbakırlı Hamit Aslan, “Halkımız Kürtçeyi unuttu ama Türkçe de öğrenemedi” diyor.

Yeni nesil içerisinde Kürtçe konuşma oranı daha düşük

PENa KURD eski Başkanı yazar Şeyhmus Sefer, Kürtçe üzerindeki yasak ve baskılara dikkat çekerek, Cumhuriyetin kurulmasından 1992 yılına kadar süren süreçte sistemli bir asimilasyon uygulandığını, baskı psikolojisinin zamanla oto-asimilasyona dönüştüğünü belirtiyor.

“Türkiye’de yıllarca Kürtçe yasaktı, konuşanlar cazalandırılıyordu. Kürtçe ağır bir yük gibiydi. Şimdi bu yasak kalktı ama Kürtler kendilerine yasak uyguluyor ve bu da oto-asimilasyona yol açıyor” diye belirtiyor.

Diyarbakır’a gelen Kürt konuklar da şikayetçi

Diyarbakır’da yaşanan bu durum kente dışarıdan gelen Kürtlerin de dikkatini çekiyor.

Rojavalı Emine Ahmed, “Biz burada Diyarbakır’da her kesle Kürtçe konuşuyoruz ama kimse bize Kürtçe cevap vermiyor” diyor.  

Sosyologlar otoasimilasyonun engellenmesi için Kürtçenin okuma yazma dili olarak kullanılması gertiğine vurgu yapıyor.

İsmail Beşikçi Vakfı Diyarbakır Şubesi Başkanı Said Veroj’un bu konudaki düşünceleri ise şöyle:

“Kürtçe okuma yazma dili olmadığı müddetçe bu asimilasyon ve oto-asimilasyon tehlikesi de devam edecektir. Kürtler kendi dillerine önem vermiyor, hatta bazıları dillerinden utanıyorlar. Doğal olarak bu kesim egemen dilin etkisi altına giriyor. Ve kısaca bu bir amaçtır zaten.”

Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür Örgütü'nün (UNESCO) 2009 yılında yayımladığı bir rapora göre dünya genelinde yaşayan 6 bin 700 dilden 2 bin 400’ü yok olma tehlikesi altında. Bu dillerden 15’i Türkiye’de.