Mesrur Barzani: 'PKK, köylülerin evlerine dönmesini engelliyor'

Kürdistan Bölgesi Başbakanı Mesrur ​​Barzani, Duhok’ta vatandaşlar ile bir araya geldi. Duhok’un  farklı kesimleri ile gerçekleştirdiği söyleşi, 18 Ekim 2024 Cuma günü saat 21.00'de Kurdistan24’te yayınlandı.

Kürdistan Bölgesi Başbaşkanı Mesrur Barzani, söyleşi kapsamında vatandaşların sorularını yanıtlayarak, istihdam, hükümetin gelecekteki çalışmaları ve planları, hizmetlerin iyileştirilmesi, 24 saat elektrik sağlanması ve daha birçok konuyu ele aldı.

Eksiklerimizin ne olduğunu veyahut halkın eksiklerinin ne olduğunu ortaya çıkarmak için ciddi bir çaba sarf ettik

Başbakan, hükümetin özellikle ziraat mühendisleri olmak üzere küçük tarım projelerini destekleme planına ilişkin şunları söyledi:

"Elbette plan ve programlarımız var. Dokuzuncu kabine olarak bizim eksiklerimizin ne olduğunu veyahut halkın eksiklerinin ne olduğunu ortaya çıkarmak için ciddi bir çaba sarf ettik. Halka hizmet eden programlar nasıl organize edeceğimizi düşündük. Neticede Geşanewe projesini duyurduk. Geşanewe projesi bu tür taleplere yöneliktir. Proje, kendi işini kurmak isteyen gençlere veya girişimcilere yöneliktir. Gaşanewe projesi gençlere çok yardımcı oldu. Herhangi birinin bir projesi olup bunu hükümete sunduğunda, proje teklifi incelenecek, eğer bunun çok iyi bir teklif olduğunu ve uygun olduğunu görürlerse hemen sahibine yardım sunulacak. Şayet kusur veya eksiklikler varsa teklifin kullanışlı bir formata dönüştürülmesine yardımcı olacaklar. Şu ana kadar 25 firma yararlandı, 100 firma daha başvurdu ve yakında faydalanacak. Allah yar ve yardımcı olursa bu projeler devam edecek, büyüyecek ve kendi işinin sahibi olmak isteyen her gence, her vatandaşa yardımcı olacağız."

Federal hükümet 2013 yılından bu yana Kürdistan Bölgesi'nin istihdamda pay sahibi olmasına izin vermiyor

Hükümetin gençlere özellikle mezun olanlara istihdam ve atamalara yönelik çalışmalarına değinen Mesrur Barzani, "Hükümetin çabaları bu kişilerin istihdam edilmesine yöneliktir. Bu ülkede herkesin ister kamuda, ister özel sektörde kendine ait bir geliri olsun istiyoruz. Hükümetin sadece kamuda değil, özel sektörde de çalışmak isteyen gençlere iş sağlaması gerekiyor. İstihdam oranını veya devlet çalışanlarının sayısını artırmamıza neden izin vermediklerini öğrenmek için federal hükümetle görüşmelerde bulunduk. Federal hükümet 2013 yılından bu yana Kürdistan Bölgesi'nin istihdamda pay sahibi olmasına izin vermiyor. Hükümetin ihtiyaç duyduğu kişileri ya da çok istekli ve birlikte çalışabilecek kişileri işe almak istiyoruz. Atanamayanlar için en iyi yol, iş imkanları yaratmak ve onları kolaylaştırmaktır. Onlara yardımcı olmak hükümetin görevidir." ifadelerini kullandı.

Kürt kadınının gücünün ve yeteneğinin sanıldığından çok daha büyük olduğuna inanıyorum

Kürt kadınlarının yetenekleri ve kadının rolü hakkında Başbakan şunları söyledi:

"İster Ezdi olsun, ister Müslüman olsun, herhangi dine mensup olursa olsun Kürt kadınlarının gücünün ve yeteneğinin sanıldığından çok daha büyük olduğuna inanıyorum. Örneğin, Salahaddin Üniversitesi'nden mezun olan kadınların oranı erkeklere göre çok daha yüksek. Kadınların artık yönetimde, hükümette ve resmi kurumlarda rol aldığını görmek memnuniyet verici. Dolayısıyla biz, Ezidi kardeşlerimiz başta olmak üzere kadınlara daha çok önem veriyoruz, inşallah onlar için elimizden gelen her şey yapacağız."

PKK, köylülerin evlerine dönmesini engelliyor

Başbakan Barzani, sınır bölgelerinde Türkiye ile PKK arasında yaşanan çatışmalarla ilgili olarak şu sözleri kullandı:

"Sınır bölgelerinde yaşanan çatışmaların sebebi PKK'dir. Türkiye bizimle savaşmıyor, PKK ile savaşıyor. Eğer bu savaşı durdurmak istiyorsak, eğer PKK kendisini Kürt olarak görüyorsa, savaşa son vermelidir, böylelikle Türkiye'nin sınır bölgelerinde savaşı sürdürmesinin hiçbir mazereti kalmayacak. PKK, Kürdistan Bölgesi'nin hükümetini ve meşru otoritesini hiçe sayıyor, halkımızın köylerine ve evlerine gitmesine izin vermiyor. Kendilerini yönetici olarak görüyorlar, halktan zorla para alıyorlar, halkımıza sıkıntı yaratıyorlar, gençlerimizi kaçırıyorlar. Sorun tek taraflı değil. Sorun sanıldığından daha derin. Hükümet olarak bu sorunun daha fazla içselleştirilmesini engellemeye çalışmak. Ellerinde olsaydı bu çatışmaları Duhok'a, Zaho'ya ve tüm şehirlerimize taşırlardı. Ancak Peşmergeler hat oluşturarak onların ilerlemesini engelledi."

Mesrur Barzani, sürekli devam eden çatışma ve bombalamalar nedeniyle halen yeniden inşa edilemeyen yüzlerce köyün bulunduğunun altını çizerek, "Sivillerimizin zarar görmemesi için çok çaba harcadık. Ama ne yazık ki PKK bizi dinlemiyor. Aksi takdirde PKK'ye defalarca sorunlarını ülkemizden çıkarmasını tavsiye ettik. Biz köylerimizi yeniden inşa etmek istiyoruz dedik. Yapabileceğimiz şey savaşın yayılmasını engellemektir. Sınır bölgelerdeki gerginliği barışçıl ve diyalog yoluyla sonlandırılmasında rol oynamamız gerekiyorsa biz hazırız." diye konuştu. 

Kürdistan Bölgesi'nde yaşayan vatandaşlar arasında ayrımcılık yapmıyoruz

"İster Hristiyan, ister Müslüman, ister Ezidi olsun Kürdistan Bölgesi'nde yaşayan vatandaşlar arasında hiçbir ayrımcılık yapmıyoruz." diyen Başbakan, Kürdistan Bölgesi'nde yaşayan herkesin eşit haklara sahip olduğunu vurguladı.

Özellikle Hristiyanların hakları garanti altına alındığını belirten Mesrur Barzani, "Örneğin yapılan önemli işlerden biri de onlara parlamentoda kota sandalyesini sağlamaktı. Ancak diğer bazı siyasi partiler buna karşı çıktı. Yine de kotanın iade edilmesi konusunda ısrarcı olduk ve bunu başardık. Bir sonraki parlamentonun kota sandalyesinin bileşenlere iade edilmesini, böylece katılımlarının sayıya dayalı olmamasını bir kez daha savunması çok önemli." dedi.

Şehadet bir insanın ulaşabileceği en büyük makam

Hükümetin şehit ailelerine yapılan çalışmalarla ilgili olarak Başabakan, "Şehadet bir insanın ulaşabileceği en büyük makamdır. Şehitlerin ve ailelerinin hepimiz üzerinde hakları var. Hiçbir şey yapılmadı demiyorum ama yeterli olmayabilir. IŞİD savaşının şehitleriyle diğer şehitler arasında hiçbir fark yok. DAİŞ savaşında şehit olanların çocukları için ne yapıldıysa, diğer şehitlerin çocukları için de yapılmıştır." açıklamasında bulundu.

Hükümet kabinesinin çevre korumaya yönelik planlarından bahseden Başbakan Mesrur Barzani, "Dokuzuncu kabine döneminde çok sayıda baraj ve gölet inşa edildi. Göletler ve barajlar yaparak yer altı ve yer üstü su kaynaklarından faydalanmak için ciddi bir çaba sarf ettik. Bunun hem turizme hem de iklim değişikliğine olumlu etkisi olacak." diye konuştu.

Hükümetin Irak'la sorunlarını çözme planı hakkında konuşan Mesrur Barzani, "Umarım bu sorun bir sonraki kabineye taşınmaz. Allah'ın izniyle bu günlerde maaş sorununu çözmeyi planlıyoruz. Bağdat'taki mevcut hükümetteki bazı taraflar anayasaya veya federalizme inanmıyor. Hükümetin yapması gereken Kürdistan halkının haklarından taviz vermemektir." ifadelerini kullandı.

İnsanlarımızın barış içinde yaşamasını istiyoruz. Savaşa hayır diyoruz, hepimiz savaştan yorulduk

Başbakan Barzani, Orta Doğu'daki son gelişmeleri ile Kürdistan Bölgesi'nin özellikle güçlü ülkelerle ilişkilerindeki mevcut durumu değerlendirerek, "Bölgedeki gerginlikler elbette tüm bölge ülkelerini etkileyecektir. Kürdistan Bölgesi'nin bu sorunlara bulaşmaması, başkalarının savaşlarına bulaşmaması için çalıştık. Bu savaş bizim savaşımız değil. Biz insanlarımızın barış içinde yaşamasını istiyoruz. Savaşa hayır diyoruz, hepimiz savaştan yorulduk ve bu savaşa dahil olmak istemiyoruz. Bu konuda komşu ülkelere Kürdistan Bölgesi'nin hiçbir ülkenin çıkarlarına tehdit olmadığını anlatmaya çalıştık. Bu bölgede barışın, istikrarın ve güvenliğin artması için elimizden geleni yapmaya hazırız. Biz bu savaşa dahil olmak istemiyoruz ve dahil olmayacağız. Güçlü ülkelerle ilişkilerimiz çok iyi düzeyde. Kürdistan Bölgesi'nin dış ülkelerle ilişkileri, birçok ülkenin Kürdistan'a bir bölgeden çok daha fazla güvendiği ve Kürdistan Bölgesi'ne çoğu zaman bağımsız bir ülke muamelesi yaptığı düzeydedir." dedi.

Hükümetin gelir kaynaklarının çeşitlendirilmesine yönelik çalışmalarıyla ilgili olarak Başbakan şunları söyledi:

"Kürdistan Bölgesi'nin gelir kaynaklarını çeşitlendirmek için tarıma, sanayiye, turizme, eğitime ve sağlığa yatırım yapmamız gerektiğini belirtmiştik. Bütün bunlar, Kürdistan Bölgesi'nin ve Kürdistan halkının gelir kaynaklarını genişletmemize ve tüm harcamalarımızı petrol ve doğalgaza yatırmamamıza olanak tanıyacak. Tarım Kürdistan Bölgesi için çok önemli ve pek çok sanayi ve sektörün gelişmesini sağlayacak. Bu nedenle tarıma çok önem verdik ve artık Kürdistan Bölgesi'nde tarım çok daha iyi ve ileri bir aşamaya geldi. Bu sektörün gelişmesinin bir diğer nedeni de uluslararası pazarın Kürdistan Bölgesi'nin yerli ürünlerine açılmasıydı. Ayrıca birçok gelişmiş ülkenin deneyimlerinden de yararlanmayı planlıyoruz." 

Sadece petrol ve gaza ya da tarım sektörüne bel bağlayamayız

"Sadece petrol ve gaza ya da tarım sektörüne bel bağlayamayız." diyen Başbakan Mesrur Barzani, sözlerine şöyle devam etti:

"Bütün bunlardan faydalanmamız gerekiyor. Sanat, sanat eserleri Kürdistan'daki bazı vatandaşlarımızın geleceğinin konusu haline gelebilir. Yapay zeka, teknoloji, bilgisayarlar ve programları çalışma konusu olabilir. Düşük gelirli ve doğal kaynaklara sahip ülkelere bakarsanız, insan zekasına çok fazla ilgi gösterdiklerini görürsünüz. Biz daha önce bu konuda (KAI) adlı çok iyi bir proje uyguladık."