Mesrur Barzani’den Uluslararası mahkemenin kararına ilişkin açıklama
Başbakan Mesrur Barzani, Uluslararası Tahkim Mahkemesi'nin Türkiye'ye petrol ihracatı anlaşması hakkındaki kararının Erbil ile Bağdat arasındaki meselelerin çözümü için iyi bir temel oluşturduğunu belirtti.
Merkezi Paris’te bulunan Uluslararası Tahkim Mahkemesi, Bağdat yönetiminin Kürdistan Bölgesi ile Türkiye arasındaki petrol ihracatı anlaşmasına karşı başvurusunu değerlendirdi.
Irak Petrol Bakanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, Uluslararası Tahkim Mahkemesi, “Türkiye'nin Irak hükümetinin izni olmadan Kürdistan Bölgesi'nden petrol ihraç edemeyeceği” yönünde karar verdi.
Kürdistan Bölgesi’nden bir heyet yarın Bağdat’a gidecek
Konu hakkında sosyal medya hesabı üzerinden bir açıklama yapan Kürdistan Bölgesi Başbakanı Mesrur Barzani, şunları kaydetti:
“Bağdat ile yakın dönemdeki mutabakatımız, bugünkü mahkeme kararıyla ilgili meselelerin çözümü için iyi bir temel oluşturuyor.
Kürdistan Bölgesi Hükümetinden bir heyet, iyi niyet temelinde görüşmelerimizi sürdürmek için yarın Bağdat'ı ziyaret edecek.”
Ne olmuştu?
Irak Petrol Bakanlığı, Türkiye'ye karşı Uluslararası Tahkim Mahkemesi'nde açtığı davayı kazanmasının ardından Kürdistan Bölgesi ve Kerkük'ten yaptığı günde 450 bin varil ham petrol ihracatını durdurduğunu açıkladı.
Reuters haber ajansına konuşan üst düzey bir Irak Petrol Bakanlığı yetkilisi, "Irak, Uluslararası Tahkim Mahkemesi'nin nihai kararı ile ilgili olarak perşembe günü resmi olarak bilgilendirildi; karar, Irak'ın lehineydi" dedi.
Bakanlık kaynağı, “Türkiye'nin tahkim kararına saygı duyacağı konusunda Irak'ı bilgilendirdiğini” de aktardı.
Ajansın gördüğünü ifade ettiği belgelere göre, “Türk nakliye yetkilileri, Ceyhan petrol ihracat merkezindeki Iraklı çalışanlara, Irak hükümetinin onayı olmadan hiçbir geminin Kürdistan Bölgesi’nden gelen ham petrolü yüklemesine izin verilmeyeceğini bildirdi.”
Reuters'ın gördüğü başka bir belgeye göre ise “Türkiye daha sonra Irak ham petrolünün Ceyhan'a giden boru hattından pompalanmasını durdurdu.”
Ajansa konuşan Iraklı bir yetkili de bugün Irak yönetiminin Kerkük'ün kuzeyindeki petrol sahalarından çıkan boru hattının kendi taraflarından petrol pompalamayı durdurduğu bilgisini paylaştı.
Petrol Bakanlığı'ndan başka bir kaynak da “bir bakanlık heyetinin Türkiye'ye giderek enerji yetkilileri ile görüşeceğini ve görüşmede Kürdistan Bölgesi’nden ham petrolü tahkim kararı ile uyumlu bir şekilde ihraç etmek için yeni bir mekanizmanın ele alınacağını” ifade etti.
Kürdistan Bölgesi Hükümeti, 2014 yılında Bağdat hükümetinin bütçe payını kesmesinin ardından Irak hükümetinden bağımsız olarak uluslararası petrol şirketleriyle anlaşmalar imzalamıştı.
Bu anlaşmalar, 2007 tarihinde Kürdistan Parlamentosu’nun kararı ile yürürlüğe giren “Kürdistan Bölgesi Doğalgaz ve Petrol Yasası” kapsamında imzalanmıştı.
Irak Federal Yüksek Mahkemesi, Şubat 2022 tarihinde bu yasanın anayasaya aykırı olduğuna hükmetmişti.
Türkiye’nin Ceyhan limanı üzerinden Kürdistan Bölgesi’nin ham petrolünü ihraç edebilmesi için özel olarak inşa edilen boru hattı 2014'te devreye girmişti.
Bağdat bunun üzerine Türkiye'nin kendi izni olmadan Kürdistan Bölgesi ve Kerkük'ten ham petrol ihracatına izin vererek “1973'teki bir boru hattı geçiş anlaşmasını ihlal ettiğini” iddia ederek Türkiye’ye karşı tahkim davası açmıştı.