Cengiz Çandar: Suriye'de federalizm en iyi çözümdür

Rûdaw Araştırma Merkezi tarafından düzenlenen, “Ortadoğu’da Güvenlik ve Egemenlik Forumu” ikinci gününde "Suriye ve Güvenlik Modeli" başlığıyla devam ediyor.

Forumun bugünkü oturumunda bir konuşma gerçekleştiren, deneyimli gazeteci-yazar Cengiz Çandar “Türkiye'nin Kuzey Irak'taki durumdan memnun olmadığını" dile getirdi.

Türkiye'nin Suriye ve Kurdistan Bölgesi'ne yönelik politikalarını eleştiren Çandar, Türkiye'nin halihazırda Neo-Osmancılık politikasını savunmadığını milliyetçilik politikası sürdürdüğünü dile getirdi.

Türkiye Kürdistan'ı kabullenmeye mecbur kaldı

Türkiye'nin Kürdistan'da böylesi bir bölgenin varlığından memnun olmadığını ancak kabullenmeye mecbur kaldığını dile getiren Çandar, "Erdoğan daha önce verdiği bir demeçte. ‘Biz Suriye’de Kuzey Irak’ta olduğu gibi bir durum oluşturulmasına izin veremeyiz’ Bu demek oluyorki Türkiye Kuzey Irak’taki durumdan memnun değil." şeklinde ifadede bulundu.

Türk milliyetçiliği üzerinden politika yapılmasının ne Türkiye’ye ne de Kurdistan Bölgesi'ne yarar getirmeyeceğine dikkat çeken Çandar Erdoğan'ın danışmanı olması halinde Erdoğan'a neler önereceği konusunda şöyle konuştu: 

Erdoğan'ın danışmanı olsam 'Efrin'e girmeyin' derdim

"Erdoğan'a Efrin'e girmeyin, PYD ile ENKS'yi ne kadar bir araya getirmeye çalışırsanız o kadar iyi olur, Suriye’de bugüne kadar ne yaptıysanız bunun tam tersini yapmaları gerektiğini söylerdim. Ancak Suriye'de çözüme yönelik görüşlerimi Tayyip Erdoğan’ın masasına bıraksaydım beni 5 dakikada danışmanlıktan kovardı. Bu yüzden Turgut Özal’a yapacağım önerileri Erdoğan’ın önüne götüremezdim. Çünkü bunlar kabul edilmeyecekti."

Suriye'deki durumun sanıldığından daha karmaşık bir halde olduğunu dile getiren Çandar, karmaşıklığın görülmesi halinde sorunun nasıl çözüleceğinin daha iyi belirleneceğini vurguladı.

Barışçıl bir şekilde Suriye'de insanları bir araya getirmenin çok zor olduğuna dikkat çeken Çandar, Suriye'de istikrar planının bugünkü vadede gerçeleşemeyeceğini, Suriye-İstikrar-Plan denkleminin bugün itibariyle bir arada olmasının mümkün olamayacağına dikkat çekti ve "Suriye'de federalizmin en iyi çözüm olacağını düşünüyorum" dedi.

Ortadoğu'nun Sykes-Picot ile şekilleneceği söylentisine dikkat çeken Çandar, bunun gerçekleşmesine ihtimal vermediğini, gerçekleşmesi halinde Musul'un #Suriye toprağı olması gerektiğini söyledi.

ABD'nin soğuk savaş döneminden sonra, zorunlu olarak çift kutuptan tek kutuba döndüğüne atıfta bulunan Çandar, dünyadaki bütün büyük güçlerin Ortadoğu'daki duruma müdahil olduğunu, Suriye de ise hergün yeni bir örgütün ortaya çıktığını belirtti.

Çandar, ABD'nin Aralık ayında Erdoğan ile konuşarak Suriye'nin kuzeyi sizindir dediğini, Şubat ayında ise farklı bir açıklama yaparak "çekilmiyorum" dediğini belirtti.

Kürtlerin bölünmüşüğüne değinen Çandar, “Dün Azad Cundiyani bana 'Iraklı olduğumu hissetmiyorum, Basralı, Neceflileri kendime yakın görmüyorum, Qamişlo, Kobanili, Diyarbakırlı bir Kürdü kendime daha yakın görüyorum' dedi. Bu gerçek gösteriyor ki zorla oluşturulan Ortadoğu düzeni bu coğrafyaya uymuyor” ifadelerini kullandı.