ABD Temsilciler Meclisi'nden ardı ardına Türkiye kararları

ABD Temsilciler Meclisi'nde bugün Türkiye hakkında iki önemli tasarı gündemdeydi. Ermeni Soykırımı'nı resmen tanıyan tasarının kabul edilmesinin ardından Temsilciler Meclisi'nde Türkiye’ye Suriye’nin kuzeydoğusuna askeri müdahalesinden dolayı yaptırımlar öngören partilerüstü bir tasarısı da onaylandı.

Temsilciler Meclisi, soykırımı tanıdıktan hemen sonra da Türkiye’ye yönelik yaptırım tasarısını 403’e 16 oyla onayladı.

Temsilciler Meclisi Dışişleri Komisyonu Başkanı Eliot Engel ve komisyonun en kıdemli Cumhuriyetçi üyesi Mike McCaul tarafından Ekim ayı ortasında sunulan tasarı, bazı Türk liderleri yaptırım listesine alıyor ve Türk ordusunun silah ve finansmana erişimine kısıtlamalar getiriyor.

Temsilciler Meclisi'nde konuşma yapan Engel, "Tasarı ayrıca Erdoğan'ın ve ailesinin tahmini mal varlığı ile bilinen gelir bilgilerini de talep ediyor" ifadesini kullandı.

Engel, karar sonrası yaptığı değerlendirmede de, "Türkiyenin Kuzey Suriyeyi işgalinin yıkıcı sonuçlarını ve bunu mümkün kılan Trump'ın kararının altını çiziyor. Bu, yaptırımlar uygulayarak Erdoğan'ı askeri saldırganlığın durdurulması, Suriye Kürtlerine karşı olan şiddetin son bulması ve Suriye'den çekilmesi için teşvik ediyor" dedi. 

Yaptırım tasarısını en başından bu yana destekleyen ABD'li senatör Chris van Hollen, karar sonrası kişisel Twitter hesabından yaptığı değerlendirmede, "Meclis yaptırım tasarısını 403 e karşı 16 oyla geçirerek Kongreye Türkiye ve yanındakilerin Suriyeli Kürt müttefiklerimizi öldürmeye devam etmesine ve IŞID'in yeniden canlanmasını körüklemesine sessiz kalmayacağına dair mesaj (sinyal) verdi. Senato tereddüt içerisinde kalmaktan vazgeçmeli ve harekete geçmeli- müttefiklerimizin hayatları ve güvenliğimiz risk altında" ifadesini kullandı.

Türkiye'nin Suriye'nin kuzeyindeki saldırısına en fazla itiraz eden isimlerin başında gelen ve ABD Başkanı Donald Trump'a yakınlığı ile bilinen Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham ise, "Senato'nun tasarıyı geçirmesine hazırız. Demokratlar ve Cumhuriyetçilerin ezici desteğiyle Türkiye’nin işgalini alaşağı eden müthiş partilerüstü yaptırım Meclis’e geldi, Senato'dan geçecek" yorumunu yaptı.  

Eskiden Türkiye’yi Batı’dan uzaklaştırmayalım diyerek aleyhte karar almaktan çekinen ABD’li Kongre üyelerinin, konuşmalarda, “Artık endişelenecek şey yok, Batı zaten Türkiye’yi kaybetti” dedikleri belirtiliyor.

Tasarı, ABD Başkanı’nın, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar dahil Suriye’ye askeri müdahalede rolü olan Türk yetkililere vize yasağı ve mal varlığı dondurma gibi tedbirler uygulanmasını öngörüyor. 4695 sayılı tasarı, Türkiye’ye operasyonda kullanılabilecek savunma teçhizatı, hizmetler ya da teknoloji sağlayan yabancı kişilere de benzer yaptırımlar öngörüyor.

Tasarı, Halkbank ya da ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Suriye’deki operasyonla ilişkili olarak Türk Silahlı Kuvvetleri ya da Türk savunma sanayine finansal destek sağlanmasını kolaylaştırdığını tespit ettiği tüm mali kurumlara yaptırımlar getirilmesini içeriyor. Tasarıda ayrıca ABD Başkanı, Türk hükümetine Rusya’dan S-400 füze savunma sistemi satın almasından dolayı kısaca CAATSA olarak bilinen Amerika’nın Hasımlarına Yaptırımlar Yoluyla Karşı Koyması Yasası altındaki yaptırımları devreye sokmakla yükümlü tutuluyor.

Tasarıya göre, Amerikan savunma teçhizatı, hizmetleri ya da teknolojisinin, Silah İhracatı Kontrolu Yasası kapsamına girmesi ve Türkiye’nin Suriye’deki askeri operasyonlarında kullanma ihtimalinin bulunması durumunda, Türk hükümetine satışı yasaklanıyor. ABD Başkanı’nın Türkiye’yi bu maddeden muaf tutamayacağı da kaydediliyor.

Tasarı ayrıca, Türkiye’nin operasyonunun ulusal güvenliğe etkisi ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la ailesinin net geliri konularında raporlar hazırlanması çağrısında bulunuyor.

Her iki partiden de destek alan tasarının Temsilciler Meclisi’nden kolayca geçmesi bekleniyor. Tasarı, Başkan Donald Trump’ın Suriye’den Amerikan askerlerini çekme kararına her iki parti içerisindeki sert öfkenin de bir yansıması olarak görülüyor. Aralarında Trump’a yakın isimlerin de olduğu çok sayıda Cumhuriyetçi ve Demokrat, Başkan’ın asker çekme kararıyla ABD’nin IŞİD’e karşı mücadelede sahada ortaklık kurduğu Kürt güçlere “ihanet ettiğini” ve Türkiye’nin operasyonuna “yeşil ışık” yaktığını savunuyor.