ABD ile Irak arasında yürütülen müzakereye Kürt temsilcisi de katılacak

Irak yönetimi ile ABD arasında, Washington yönetiminin ülkedeki varlığını konu alan müzakereler yarın başlayacak. Iraklı siyasetçi ve Vataniyye Koalisyonu lideri İyad Allavi, ABD’nin Irak’ta kalmasından yana olduğunu belirterek, “Washington yönetimi ile yapılacak görüşmeler bu kez daha şeffaf, daha yapıcı ve daha muntazam olmalı” dedi.

Irak yönetimi ile ABD arasında, Washington yönetiminin ülkedeki varlığını konu alan müzakerelerin yarın başlaması öngörülüyor. Kürdistan Bölgesi temsilcileri de görüşmelerde hazır bulunacak.

Müzakere sürecinde Kürdistan Bölgesi Başkanlık Divanı Başkanı Fevzi Heriri Kürtleri temsil edecek.

Rûdaw Araştırma Merkezi tarafından düzenlenen açık oturuma Ürdün’ün başkenti Amman’dan video konferans aracılığıyla katılan Iraklı siyasetçi ve Vataniyye Koalisyonu lideri İyad Allavi söz konusu müzakereler ilişkin önemli açıklamalarda bulundu.

Bağdat-Washington ilişkileri hakkında konuşan Allavi, Irak’ın kritik bir süreçten geçtiğini yarın yapılacak görüşmelerinde kader belirleyici olduğunu anımsattı.

IŞİD’in Irak’ta yeniden örgütlendiğini ve hem ülkede hem de bölgede “terör” tehdidinin artığını ifade eden Allavi, “Çıkarlarımızı gözetmemiz ve yapıcı bir diyalog yürütmeliyiz” dedi.

Taraflar arasında müttefikliğin kalıcı ve sonsuza kadar olmadığını vurgulayan Şii siyasetçi, “Iraklı yetkililer bu süreçle ilgili hızlı karar vermeliler. Ulusal bir diyalog yürütülerek ABD ile şeffaf bir ilerleyiş kaydedilmeli” diye konuştu.

“Kargaşaları göğüsleyecek bir ordumuz yok”

Irak’ın ABD ve Uluslararası Koalisyon Güçleri’ne ihtiyacı olup olmadığına ilişkin yöneltilen bir soruya Allavi, “Şu süreçte ne siyasi iktidar ne de ordu ülkenin karşılaştığı krizlerle mücadele edebilir, bu nedenle ABD’ye sığınmamızda bir zarar görmüyor” yanıtını verdi.

İyad Allavi, Bağdat yönetiminin ABD ile yürüteceği müzakerelerde kararlı olduğunun altını çizerek, bu kez olumlu sonuçlara ulaşılacağını söyledi.

Allavi’nin evinde konuşulan kritik Patriot meselesi

Iraklı üst düzey yetkilileri evinde ağırladığını ve ABD’nin Irak’ta Patriot sistemini yerleştirmek istediği yönünde bir konuşma geçtiğini ifade eden Allavi şunları söyledi:

“Adil Abdulmehdi hükümet kurmak için görevlendirilmişti, bakanlar da o akşamki görüşmede hazır bulunuyorlardı. Dönemin Irak Savunma Bakanı Necah Şammari ABD’nin Irak’a Patriot savunma sistemini sembolik bir satmak için yeşil ışık yaktığını söyledi. Ben bu öneriyi kabul ettim ve kabul edilmesi için de tavsiyede bulundum” dedi.

Aynı gece söz konusu meseleyle ilgili bir toplantı yapıldığını ancak ABD’nin önerisi karşılık bulmadığını söyledi.

Toplantının ardından Savunma Bakanlığından iki isim kendisini aradığını ve ABD’nin ne savunma sistemini ne de desteğini istemediklerini söylediklerini aktardı.

Allavi şöyle devam etti:

“Irak’ın kaderiyle oynandı. Kararlar şahsileştirilmeden kapsamlı ve örgütlenmiş bir şekilde verilmeli. Bütün taraflarla şeffaf bir diyaloğun sağlanmasını amaçlıyordum. Özellikle de Peşmerge konusunda. Peşmerge Güçleri milis güç değil savaşçı güçlerdir. Dolaysıyla savaşçı güçlerden ordu kurulabilir tezini savunmuştum.

ABD kuvvetlerinin Irak’tan çekilmesini öngören anlaşma, uzun adı “Status of Forces Agreement” yani “Kuvvetlerin Durumu Anlaşması.” Resmi adı ise “ABD Kuvvetleri'nin Irak'tan Çekilmesi ve Irak'taki Geçici Varlıkları Süresindeki Faaliyetlerinin Düzenlenmesi Üzerine Anlaşma.”

30 maddelik anlaşma, Türkiye’de “ABD’nin çekilme takvimi” olarak biliniyor. Ancak içeriğine bakıldığında, ABD güçlerinin ülkeyi terk etmesinin bazı koşullara bağlandığı görülüyor.

Bunlar arasında Irak’ın güvenliği de var. Kimi yorumlara göre SOFA, Irak’ın güvenliğinin tehlikeye girmesi durumunda, ABD ordusunun bölgede kalmaya devam etmesinin önünü açıyor. Irak’ta askeri bulunan diğer ülkelerin geri çekilmesi için kendi SOFA anlaşmalarını yapması gerekecek.

3 Ocak 2020'de İranlı General Kasım Süleymani ve Heşdi Şabi Başkan Yardımcısı Ebu Mehdi Mühendis'i, Bağdat Havalimanı'nda düzenlediği bir hava saldırısında öldürülmesinin ardından 5 Ocak 2020’de Irak Parlamentosu ABD güçlerinin ülkeden çıkartılması kararını oy çokluğuyla kabul etmişti.

Washington Enstitüsünde düzenlene bir seminere katılan ABD Dışişleri Bakanı’nın Yakın Doğu İşlerinden Sorumlu Yardımcısı David Schenker, “Iraklı yetkililerin önünde çetin bir seçenek koyacağız, bundan böyle ABD Irak’ın siyasi, ekonomik ve güvenlik alanlarında tek stratejik ortağı olacaktır” dedi.

“Askeri üsler konusunda hassasiyetin nedeni nedir?” sorusuna Allavi, “Açık söylemek gerekirse bir mesele var ki Irak’ta çok fazla dile getiriliyor o da Koalisyon güçleri olmasaydı IŞİD savaşında zafere ulaşamazdık” dedi.

IŞİD’in yeniden örgütlendiği ve güçlendiği için her talebi de kabul edilmemesi gerektiğinin altını çizen Allavi, “Ben ABD’nin kalması ve ilişkilerin devam edilmesinden yanayım. Ancak bu konuda gereken şartların yeniden sağlanması gerekiyor. Suriye’deki Kürtler gibi olmamalıyız, yüz üstü bırakılmamalıyız. Suriyeli Kürtler herkesten daha iyi bilirler nasıl yüz üşüt bırakıldıklarını.

Yarın yapılacak görüşmelere Demokrat temsilcilerinin olmaması dikkat çekti. Allavi, müzakerelerin geleceğinden endişe duyduğunu ifade ederek, “ABD heyetinde Demokrat temsilcileri yer almıyor, bu durum tehlike arz etmektedir. İleride Demokratlar iktidara geldiklerinde biz müzakerelerde bulunmadık diye her şeyi iptal edebilirler” diyerek endişelerini dile getirdi.

Rudaw