İçişleri Bakanı Ahmed: Şengal Anlaşması'nın önündeki en büyük engel PKK’dir

Başkent Erbil’de Rûdaw Medya Grubu’nun sponsoru olduğu Ortadoğu Araştırma Enstitüsü (MERI) tarafından düzenlenen MERI Forumu ikinci gününde Kürdistan Bölgesi’ndeki durum, Erbil-Bağdat ilişkileri ve Şengal’in geleceği konuları ele alındı.

Şengal’deki durumun değerlendirileceği “Şengal Anlaşması: İlerleme ve Engeller” başlıklı oturumun konukları Kürdistan Bölgesi İçişleri Bakanı Reber Ahmed, Irak Ulusal Güvenlik Danışmanı Kasım Al-Araci ve UNAMI Başkan Yardımcısı Claudio Cordone oldu. 

Şengal Anlaşması’nda Kürdistan Bölgesi’ne pek çok vaat verildiğini aktaran Rebar Ahmed, “Vaatlerin çok azı tutuldu ve yerine getirildi. Şu ana kadar 300 bin Ezidi Kürdü hala Kürdistan Bölgesi’ndeki kamplarda yaşama tutunuyor. Bağdat ile anayasa sorunumuz var çünkü anayasayı, yasaları, anlaşmaları, hatta siyasi mutabakatları uygulamama iradesine sahip değil” dedi.

Şengal Anlaşmasının karmaşık bir hal aldığını belirten Ahmed, devamında şu ifadeleri kullandı:

“Ama uygulamaya gelince, hükümetin iradesinin arkasında anlaşmaların uygulanmasına izin vermeyen bir irade var ve PKK Şengal anlaşmasının önünde engel teşkil ediyor.

Kimsenin bahsetmediği, federal hükümetin ve Bağdat'taki ilgili tarafların büyük ölçüde kaçındığı dördüncü madde ise Şengal Anlaşması’nın diğer üç maddesinin takibi ve uygulanması için Kürdistan Bölgesi ile Bağdat arasında ortak bir komite kurulmasıdır.

PKK ve yasa dışı silahlı grupların Şengal Dağı'ndan temizlenmemesi halinde, Irak hükümeti, Kürdistan Bölgesi, başta Ezidiler olmak üzere siviller ve Şengal’in yoksul halkı istikrarsızlığın ve kentin yeniden inşa edilememesinin bedelini ödeyecek.”

Rebar Ahmad, Ekim 2017 olaylarından sonra Kürdistan Bölgesi idaresi dışındaki Kürdistani bölgelerin çoğunda güvenlik açığı oluştuğunu, bu alanlarda çok sayıda ihlal yaşandığını söyledi.

Ahmed, "Geçmişte IŞİD'le mücadelede özellikle Şengal ve çevresinde bir takım sorunlar yaşanmıştı. Ezidilere yönelik soykırımın izleri hala görülüyor ve çok sayıda insan hala kayıp” dedi.

“Şengal ve Ninova Ovası demografik değişim tehlikesiyle karşı karşıya”

İçişleri Bakanı konuşmasının devamında Şengal ve Musul ovasında yaşayan Ezidi ve Hristiyanların durumuna dikkati çekti.

Ahmed, “Ezidilerin ve Hristiyanların Irak'taki varlığına yönelik çok ciddi bir tehdit var. Hristiyanların çoğu Ninova Ovası'nı terk ederek Kürdistan Bölgesi'ne yerleşmiş bulunuyor . Hemdaniye’deki yangın olayı gibi durumlar Hristiyan toplumun Irak'ı terk etmesine neden oluyor. Ezidi kardeşlerimize aynı tehditle karşı karşıya” diye konuştu.

IŞİD savaşının ardından 150 bin Ezidi Kürdün Irak'ı terk ederek yurtdışına çıktığını kaydeden Reber Ahmed, bunun Irak'ta toplumsal mozaiğin varlığına yönelik tehdit olduğunu söyledi.

Ahmed, “Kürdistan Bölgesi'nde 300 binden fazla Ezidi, Şengal’de ise yaklaşık 30 bin ila 40 bin Ezidi yaşıyor, dolayısıyla tüm Ezidi toplumu tehlike altında" ifadelerini kullandı./Rudaw