Trump'ın Kürtleri terk etmesinin perde arkasında ne var?
Türkiye’nin Rojava’ya yönelik 9 Ekim’de başladığı askeri operasyonu ve ABD’nin bölgeden çekilmesine ilişkin analiz yazan CNN’den Frida Ghitis “Trump'ın Suriye kararı o kadar zarar verici ki perde arkasında ne olduğunu anlamamızı zorunlu kılıyor” ifadesini kullandı.
Frida Ghitis “Suriyeli bir Kürt lider, ABD'li bir diplomata, 'Bizi katledilmek için yalnız bıraktınız' sözlerini sarf ediyor” dedi.
Ahval’in çevirisine göre CNN’de yayımlanan analizin çevirisi şöyle:
"Trump aldığı ani bir kararla Suriye'de yıllardır devam eden Amerikan politikasının tersi bir adım atarak birliklerini çekmesi, ABD'nin müttefiklerine saldırması için Türkiye'nin yolunu açtı ve İran ile ABD'nin aralarında bulunduğu Amerika'nın düşmanlarına uzun süredir bekledikleri bir zafer sundu.
Gerçekten Trump'ın kararı ABD'nin Suriye'deki Kürt dostları arasında şok meydana getirdi. Bunu Amerika'nın kendilerine ihanet etmeleri şeklinde değerlendirdiler. Suriyeli bir Kürt lider, ABD'li bir diplomata, 'Bizi katledilmek için yalnız bıraktınız' sözlerini sarf ediyor. Sahadaki Amerikalılar bunu biliyordu.
Binlerce Kürdün öleceğini biliyorlardı. Suriye'de görevli bazı yeşil bereliler Trump'ın kararından utandıklarını söylediler. Amerika'nın bazı dostları, dostlarını aniden terk eden ABD'nin bunu gelecekte de yapacağı uyarısında bulundular.
Karardan Trump'ın en sadık dostu Cumhuriyetçiler de korktular. Trump'ı savunmak için kural ve normları eğip büken Senato Çoğunluk Lideri Mitch McConnel ABD'nin bölgeden ani çekilmesinin Rusya, İran ve Esed'in işine yarayacağını söyledi.
Senatör Lindsay Graham ise çekilmeyi Trump başkanlığının en büyük gafı olarak yorumladı. Cumhuriyetçi Liz Cheney de olayı 'utanç verici bir felaket' sözleriyle dile getirdi.
Pazartesi günü geç saatlerde Trump, Türkiye'ye yönelik Suriye'de istikrarsızlaştırma eylemlerinden dolayı bir dizi yaptırım uygulayacağını açıkladı.
Başka bir şey olmasa dahi Trump'ın bu kararı bile ABD birliklerinin bölgeden çekilmesinin ne tür bir ölümcül hata olduğunu gösteriyor. Fakat bu hatanın telafisi yok, tam tersine bu politikanın nasıl felaket bir tutarsızlık, kaotik ve çelişkili olduğunu gösteriyor.
Trump'ın Suriye kararı o kadar zarar verici ki perde arkasında ne olduğunu anlamamızı zorunlu kılıyor.
Gerçekte Trump ve Erdoğan telefon konuşmasında birbirine ne dediler? Trump neden Erdoğan güçlerinin -Türk ordusu ve İslamcı militanlar- ilerlemesine izin verdi?
Bu sorulara zorunlu olarak cevap bulunması gerekiyor. Kongre, Trump ve Erdoğan arasında geçen konuşmanın metinlerini istemelidir. Ayrıca bu konuda Trump'ın Putin ile ne konuştuğunu da öğrenmeliyiz. Konuşma metinleri illa da kamuoyu ile paylaşılmak zorunda değildir. Kongre'nin ilgili komitesi ya da yargıçlardan oluşan bir heyet delillere bakmalıdır.
Eğer Trump reddederse, demek ki bir şeyler sakladığını öğrenmiş olacağız.
Amerikan başkanları özellikle dış politikada yaptıkları şeffaf anlaşmalarla gurur duyarlar. Trump da selefleri gibi yanlış stratejik kararlar alabilir. Aptalca hatalar yapma hakkına sahiptir. Allah bilir diğer ABD başkanları da benzer hatalar yaptılar.
Fakat ABD başkanları aldıkları bu kararları ABD'nin çıkarları için en iyiyi düşünerek yapmalıdırlar. Trump'ın Türkiye'nin saldırısının yolunu açması en basit testi dahi geçmez. Amerika'nın, maliyeti çok yüksek olacak bu sert dönüşünden bir şey kazanacağını ummak için hiçbir sebep yok.
Bu ABD'nin her tür jeopolitik amacına terstir.
Trump'ın gerekçe olarak sunduğu 'sona ermeyen savaşlara son' iddiası temelsizdir. Bu güç sona ermeyen savaşları bitirmek için en düşük maliyetli olanıydı, çünkü hem yeni savaşların başlamasını, hem de mevcut savaşların daha da kötüleşmesini engelliyordu.
Eğer çekilmeyi istiyorsa, neden hiçbir hazırlık yapılmadı?
Başkan Obama da Suriye'de korkunç hatalar yaptı, fakat yaklaşık beş yıldır orada bulunan bu küçük güç etkileyici sonuçlar elde etti. Kürt güçlerinin çarpan etkisi fazlaydı. IŞİD ile mücadelenin büyük çoğunluğunu onlar yaptılar, binlerce savaşçılarını kaybettiler.
Amerika'nın düşük maliyetli varlığı Suriye'nin kuzeyine istikrar getiren, İran'ın ilerleyişini durduran, Akdeniz'e ulaşmasını ve İsrail için bir tehdit unsuru haline gelmesini engelleyen, Rusya'nın ilerleyişini asgariye indiren bir başarı hikayesidir
İsrail ile İran arasında bir savaş şu anda daha imkan dahilinde. Müttefikleri Esed Suriye'de daha fazla toprak elde ederek Rusya, İran ve Hizbullah'ın gücünü daha da arttırdı.
Ve orada IŞİD var. Eğer Obama Irak'tan çekilerek IŞİD'in orada tekrar canlanmasına yardım ettiyse, Trump'ın çekilmesi de neredeyse bitmek üzere olan IŞİD'e tekrar hayatiyet verecektir. Hatanın telafisi yakın zamanda mümkün olmayacak. Amerika'nın işleyen bir demokrasi inşa etmek isteyen Kürtlere ihaneti, sadece sivilleri kimyasal silahlarla öldüren, aç bırakma taktikleri uygulayan Suriyeli diktatör Esad'ın işine yarayacaktır.
Amerika daha önce dostlarına ihanet etti, fakat bu daha çok ahlaki açmazlardan dolayıydı. Daha kötü bazı durumlardan kaçınmak ya da başka şeyler elde etmek için ahlaki bir uzlaşmaydı. Fakat burada bir açmaz yok.
O halde Trump neden böyle bir karar aldı?
Başkan zaten göreve gelmeden önce Türkiye ile 'küçük bir çıkar çatışması' yaşadığını bize söylemişti, çünkü onun Türkiye'de bir değil iki Trump Tower'ı bulunuyor. Belki bu durumun o ticari işleriyle ilgisi yok. Belki o sadece kibirli, umursamaz, gururlu olduğundan böyle bir adım attı.
Normal şartlar altında bizim Trump'ın kararı karşısında feryat edip, korkunç bir hata yaptığını söylememiz gerekiyordu. Fakat bu normal bir durum ya da bir taktik hareket değil. Bu dış politika komedisinin cevapları olmalı."
