Esad, Suriye'ye yönelik yaptırımlardan kurtulmak için yeni askeri yetkililer atadı

Suriye’de 2011'de başlayan ayaklanmanın ardından gelen kanlı olaylara yanıt olarak ABD, İngiltere ve bazı Avrupa ülkeleri, yaşanan kitlesel insan hakları ihlallerine karışan birçok Suriye hükümeti yetkilisini “kara listeye” aldı. Bu ülkeler, söz konusu kişilerin kendi sınırlarına geçişlerini yasakladı ve banka hesaplarını dondurdu.

Ancak bu yaptırımlar, Suriye’de insan hakları ihlallerinin son bulmasını sağlamadı. Aynı şekilde Devlet Başkanı Beşar Esad’ı da ciddi bir şekilde siyasi çözüme yönelmeye zorlamadı.

Öte yandan yaptırımların uygulanmaması bazı Arap ülkelerinin Esad yönetimine yönelik tavrını değiştirmesine, ilişkilerde normalleştirmeye ve 19 Mayıs'ta Suriye’nin Arap Birliği’ne yeniden katılmasına yol açtı.

Atlantic Council’in hazırladığı rapora göre, Esad, zaman aşımına güvenerek ve güvenlik konularında yeni atamalar yaparak yaptırımlardan sıyrılmak istiyor. Öte yandan Şam yönetimi, Maraş merkezli 6 Şubat depreminden sonra yaptırımların ülkeye insani yardımların ulaştırılmasını engellediğini savunarak bunu bir koz olarak kullanıyor.

Rapora göre Esad, her yılın başı ve ortasında, ordusundaki yeni atamaları ve terfileri detaylandıran bir bülten yayımlıyor.

Suriye ordusundaki yeni rütbelileri ve sorumluları gösteren Suriye Devlet Başkanlığı belgesi sızdırıldı. Buna göre, Suriye ordusunda ataması yapılan 30 üst düzey askeri yetkiliden yalnızca ikisi Batı yaptırımlarına tabi durumda. Bunlar da Suheyl Hasan ve Salih Abdullah isimli generaller.

Örneğin Esad, Nisan 2022’nin sonunda General Ali Abdulkerim İbrahim'i, 2018'in başından beri boş olan Genelkurmay Başkanlığı görevine getirdi. Yine General Ali Mahmud Abbas'ı Savunma Bakanı olarak atadı. Her iki isim de Batı'nın herhangi bir yaptırım listesinde bulunmuyor.

Raporda ayrıca ABD ve Batı’nın 12 yıl boyunca yaşanan ihlallere karışan isimleri tespit etmekte geç kaldığına da atıfta bulunuluyor.

Örneğin ABD, Ağustos 2013'te Doğu Guta'da yaklaşık bin 400 kişinin ölümüne neden olan kimyasal saldırıya karışan üç subayı Ekim 2022'de kara listeye aldı ancak bu üç subay da birkaç yıl önce emekli olmuştu.

Yine Nisan 2013'te Tadamon Katliamı'nı gerçekleştiren Asteğmen Emced Yusuf’un yaptırımlar listesine eklenmesi yaklaşık on yıl sürdü ve bu yıl mart ayında bu listeye dahil edildi.