Petrol ihracatına ilişkin Kürdistan Bölgesi Doğal Kaynaklar Bakanlığından açıklama

Doğal Kaynaklar Bakanlığı, Kürdistan petrolünün yeniden ihracatının başlaması konusunda yazılı bir açıklama yaptı.

"Irak Petrol Bakanlığı'nın petrol ihracatını kısıtlamasının ne 2005 anayasasında ne de yasalarda yeri ve hiçbir gerekçesi yoktur" deninlen açıklamada, "Petrol ihracatı tüm Irak halklarının refahı açısından önemlidir. Bunlar aynı zamanda uluslararası toplumun barışı ve enerji güvenliği açısından da hayati öneme sahiptir” ifadelerine yer verildi.

Açıklamada, Irak Petrol Bakanlığı'nın son dönemde yaptığı resmi açıklamalarda, Kürdistan petrolünün ihracatındaki başarısızlıklardan Kürdistan Bölgesi sorumlu tutmaya çalıştığı kaydedildi.

"Anayasa, Irak hükümetine Kürdistan Bölgesi sözleşmelerini onaylama yetkisi vermiyor" 

Irak Petrol Bakanlığının, "Anayasa ve kanun hükümlerine uyarak, Irak-Türkiye boru hattı üzerinden ihracatın mümkün olan en kısa sürede yeniden başlatılması konusunda ısrar etmeye devam ettiği" yönündeki açıklamasına atıfta bulunulan açıklamada “Irak Petrol Bakanlığı'nın da çok iyi bildiği gibi, 2005 Irak Anayasası'nda, Irak Federal Hükümeti'ne, Kürdistan Bölgesi Hükümeti tarafından yapılan sözleşmeleri onaylama yetkisi veren bir hüküm bulunmuyor” denildi.

Açıklamanın devamında şu ifadelere yer verdi:

“Bu petrol sözleşmelerinin yasal dayanağı, Kürdistan Parlamentosu tarafından oybirliğiyle onaylanan, Kürdistan Bölgesi Hükümetinin 2007 tarihli Petrol ve Gaz Yasasıdır. 2007 tarihli bu yasa, dünyanın önde gelen anayasal ve uluslararası hukukçuları tarafından 2005 Irak Anayasası'nda sağlam bir temele sahip olduğu kabul edildi. Bu uluslararası hukukçular arasında Uluslararası Adalet Divanı hakimi merhum Profesör James Crawford ve son olarak Uluslararası Adalet Divanı eski başkanı Yargıç Stephen Schubel yer alıyor. Her iki hukukçu da görüşlerini sundular. Bu görüşler haklı olarak, önemli bir kısmı Irak Kürdistanı'ndaki Batılı yatırımcılardan gelen yüz milyarlarca dolarlık tüm yatırımların temelini oluşturdu."

Açıklamada  bütün bu yasal dayanaklara rağmen Irak Petrol Bakanlığının, Kürdistan Bölgesi’nin 2007 tarihli yasasının "anayasaya aykırı" olduğu yönündeki iddiasının, Bağdat'taki siyasi atanmış grup tarafından Şubat 2022'de aldığı bir karara dayandığı belirtildi.

Irak Petrol Bakanlığı, komiteyi resmi olarak "Federal Yüksek Mahkeme" olarak adlandırsa da, “mahkemenin 2005 Anayasası'nın ilgili hükümlerine göre kurulmadığı ve Saddam rejimi döneminden kalan bir kurum olduğuna" dikkat çekildi. 

Kürdistan Bölgesi ve Irak hükümet yetkililerinin Ocak ayında bir araya geldiği hatırlatılan açıklamada “Anayasal haklarımızdan taviz vermeden, Kürdistan Bölgesi'nde petrol üretiminin teknik maliyetlerini düzenleyen federal bütçe yasasının şartları üzerinde anlaştık” denildi.

Irak hükümetinden taraflar arası varılan anlaşmaya uyma çağrısı yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:

“Irak hükümetini Ocak ayındaki anlaşmanın şartlarına uymaya ve ihracatın yeniden başlamasını kolaylaştırmaya çağırıyoruz. Irak Petrol Bakanlığı'nın petrol ihracatını kısıtlamasının ne 2005 anayasasında ne de yasalarda hiçbir yeri ve  gerekçesi yoktur. Petrol ihracatı tüm Irak halklarının refahı açısından önemlidir. Bunlar aynı zamanda uluslararası toplumun barışı ve enerji güvenliği açısından da hayati öneme sahiptir.”