Ortadoğu'nun yeni pazarı: Kürdistan

Türkiye için Kürdistan Bölgesi önemli bir ihracat noktası. İhracatçılar, Kürdistan Bölgesi'ne gıda ihracatında Türkiye'nin önemli bir konumda olduğunu söylüyor. Akdeniz Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği'nin (AKİB) verilerine göre; sadece 2016 yılında Türkiy, Kürdistan Bölgesi'ne balık ve su ürünleri, canlı hayvan, yumurta, kanatlı et, bal, hayvansal ürünler, süt ve süt ürünlerinin ihracatından 556 milyon dolar gelir elde etti.

Ortadoğu'nun yeni pazarı: Kürdistan

AKİB Başkanı Alican Yamanyılmaz, beyaz et ve yumurta ürünlerinde Türkiye'nin en büyük pazarının Kürdistan Bölgesi olduğunu belirtiyor. Yamanyılmaz, Kürdistan'ın pazar sektörü için büyük öneme sahip olduğunu, bölgeye su ürünleri ihracatını artırmayı hedeflediklerini ifade ediyor.

Kürdistan pazarında kat edecek önemli yolların olduğunu vurgulayan Yamanyılmaz, "Çok önemsediğimiz Kürdistan pazarına giriş için bölgedeki süper market temsilcilerine Türk su ürünlerini tattırarak, bu ürünleri market raflarında yer almasını sağlayacağı” diyor. Yamanyılmaz, özellikle bakliyat, makarna, süt ve süt ürünleri, su ürünleri ve balıklar, kanatlı ürünleri, dondurulmuş ve konserve gıdalar, yaş meyve sebze, gıda ürünleri ambalajı ve paketleme ürünleri gibi birçok sektöre yönelik ürünlerin ihracatında artışların yapılması için özel çalışmalar ve fuarlar düzenlediklerini söyledi.

Kürdistan'dan 8 ülkeye Kürt pirinci ihracatı

Türkiye'den Kürdistan'a ihracatın yanı sıra Kürdistan'dan da ithal edilen ürünlerin yelpazesi her yıl biraz daha genişliyor. Buna göre; Kürdistan'da üretilen, fıstık, patates, Kürt pirinci, bal ve kümes hayvanların Türkiye'ye ihraç ediliyor. Ayrıca Kürdistan'ın ürünleri sadece Türkiye'ye değil Sudan, Birleşik Arap Emirlikleri, Lübnan, İran, Suriye, Suudi Arabistan ve Irak'a da ihracat yapılıyor.

AKİB Başkanı Alican Yamanyılmaz, IŞİD saldırıları, Kuzey Kürdistan'da PKK ile devlet arasında yaşanan çatışmalar ve bu gerekçeyle sınır kapılarının kapanmasının Kürdistan Bölgesi ile Türkiye arasındaki ithalat ve ihracatı olumsuz etkilediğini vurguluyor.

2016'da yüzde 39'luk artış!

Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliğinin verilerine göre, Türkiye'den Kürdistan'a yapılan su ürünleri ihracatının 2015 yılının 9 aylık döneminde 6 milyon 330 bin dolar olduğu belirtilirken 2016'da da 9 aylık zaman zarfında ihracatın yüzde 39'luk artışla 8 milyon dolara yükseldiği bildiriliyor. Musul'da yumurtaya yönelik talebin artması Kürdistan'da yumurta fiyatlarının da artmasına neden oldu. Kürdistan esnafı bu talebi karşılamak için Türkiye'de yumurta ihraç ederken fiyatların arttırılmaması talebinde de bulunuyor.

600 milyon yumurta ithalatı!

Kürdistan Bölgesi Tarım ve Su Kaynaklarının bilgilerine göre; 2016 yılında yumurta üretiminin yüzde 68'e düşerken üretilen yumurta da Irak pazarına ihraç ediliyor. Kürdistan'nın yumurta ihtiyacı ise Türkiye'den yapılan ithalle karşılanıyor. Kürdistan Bölgesi'nde yılda 900 milyon adet yumurta tüketiliyor. 2016'da içerde sadece 231 milyon yumurta üretilirken, dışarıdan 52 milyon dolarlık ithalatla 600 milyondan fazla yumurta satın alındı.

Çatışmalar Kürdistan - Türkiye pazarını nasıl etkiledi?

AKİB Başkanı Alican Yamanyılmaz: 2015 yılında kuş gribinden dolayı Kürdistan Bölgesel Hükümeti ile Türkiye Tarım ve Gıda Bakanlığı ihracatı durdurdu. İhracata verilen 3 aylık aranın ardından yenilenen alt yapı çalışmalarıyla ihracata yeniden hız verdik.

Geçen yıl da PKK ile devlet güçleri arasındaki çatışmalardan dolayı sınır kapısı kapandı ve kısa süre içerisinde ihracatımız durduruldu. Biz bunu İran üzerinden telafi etmeye çalıştık ama çok verim alamadık. Bu nedenle bölgeye olan ihracatımızda düşüş yaşandı. Bu zararı gidermek için bölgedeki marketler ve ihracatçılarla işbirliğimizi arttırdık. Ayrıca bölgeye balık ihracatı da yaklaşık 7 yıldır yapılıyor. Her yıl artan balık ihracatını daha da arttırmak için bölgeye sık sık fuarlar düzenliyoruz.

Türkiye'nin en büyük pazarı Kürdistan

2005 yılında başlayan tavuk, yumurta ve balık sektöründeki ihracatımız şuanda da devam ediyor. Bu ihracat her yıl artış gösteriyor. Hem Kürdistan Hükümeti hem de Türkiye'deki ihracatçılar işbirliği içerisinde bu ihracatı artırarak devam ettiriyor. Biz de onlara destek sunuyoruz. Şuan bölge devletlerinde Türkiye'nin pazar konusunda en çok ihtiyaç duyduğu yer Kürdistan Bölgesi'dir. Bölgenin de hem su hem de süt ürünlerinde Türkiye'ye ihtiyacı var. Bu ürünlerin ihracatında Kürdistan Bölgesi birinci. Özellikle beyaz et ve yumurtada Türkiye'nin en büyük pazarı Kürdistan Bölgesidir.

Beyaz et birinci sırada

Türkiye'den Kürdistan Bölgesine; beyaz et, yumurta, tavuk, balık, süt ürünlerinden, peynir, yoğurt, yağ ihraç ediliyor. Ayrıca tavuk ve balık konservesi, bal ve bal ürünleri, sucuk ve salam da ihraç ediliyor. Bunların içerisinde bölgeye en çok ihraç edilen ürünler ise beyaz et ve yumurta, üçüncüsü balık, dördüncü sırada ise, yoğurt geliyor. Türkiye'den Kürdistan Bölgesine en çok ihraç edilen; balık ise; somon, sibas, sprim, makril, boru türleri.

BAS GAZETESİ