Ekonomist Zelyut TÜİK anketini baz alarak AKP'nin oy kaybını yorumladı

Ekonomist Evren Devrim Zelyut, Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) 4 bin 884 hane halkı ile yapılan Türetici eğilim anketi üzerinden AKP'nin 23 Haziran seçimlerinde zorlanacağı ve en az 100-200 bin arası oy kaybedeceği tespitinde bulundu.

"23 Haziran seçimlerinin sonuçlarını hepimiz çok merak ediyoruz ve burada AKP strateji olarak belirlediği bir milyondan fazla seçmeni sandığa çekebilecek mi yoksa CHP, ekonomiyi gerekçe göstererek ve mağdur olan bir adayı da öne sürerek acaba 23 Haziran seçimlerinde AKP'ye tarihi bir fark atabilecek mi?

Tüm bu soruları dolaylı olarak yanıtlayacak bir anketten bahsedeceğim. TÜİK anketi 4 bin 884 hane halkı ile yapıldı. Haliyle homurtuları adeta duyuyor gibiyim. 'TÜİK seçim anketi mi yapar, ne yapıyorsun' diye sorabilirsiniz. Hayır arkadaşlar. Adım adım bunun seçimlere dönük nasıl bağlanacağını anlatacağım. TÜİK elbette 'kime oy vereceksiniz' diye sormuyor. Ancak dolaylı yoldan, bu soruyu tüketicilere hane halkına soruyor. Tüketici eğilim anketi adında. Merkez Bankası ile TÜİK bu anketi beraber hazırlıyor.

Şu soruları soruyor: Kişisel mali durumlar ve genel ekonomiye ilişkin mevcut durum değerlendirmeleri soruluyor. Sorulan kişilerin aynı zamanda birer seçmen olduğunu unutmayın.

'Gelecek dönem beklentileri nedir ve yakın gelecekteki harcama ve tasarruf eğilimleriniz nedir, ne düşünüyorsunuz' diye soruyor. Bu anketin sonucu, önümüzdeki seçimde hane halkının nasıl davranacağına dair ipuçları veriyor ve Türkiye ekonomisinin nereye gideceğine dair bize çok somut veriler sunuyor.

TÜİK'in yaptığı dev ankete olumsuz beyanatta bulunan ferdin, AKP'ye sempati duyduğunu ya da 23 Haziran'da AKP lehine oy vereceğini düşünmemiz rasyonel olmayacaktır. Sadece İstanbul baz alınmıyor tüm Türkiye var. 

Sadece İstanbul olsa, sonuçların çok daha kötü çıkma ihtimali vardı.

Tüketicinin yani seçmenin beklentisi direkt sandığa yansıyacaktır. Tüketici güven endeksi yüzde 55.3 oldu mayıs ayında. Geçen aya oranla yüzde 13 oranında azaldı. Hanenin maddi durum beklentisi yüzde 10.1 oranında yüzde 73.9 olmuş mayıs ayında. Genel durum ekonomisi yüzde 14.9 azalmış. İşsiz sayısı beklentisi de yüzde 11.3 oranında azalmış.

Tasarruf etme ihtimali endeksi, mayıs ayında yüzde 20.3 oranında azalarak 20.8 değerini almış. Tüketicinin ekonomiye güven duymaması, aslında ekonomi politikası ve uygulamalarını yönetenlere güvenmemek demektir. Bu grafikte düşen güven endeksi AKP'nin düşen oyları demektir.

31 Mart'ta AKP ne kadar oy almıştı. 4 milyon 156 bin. Bu oy yüzde 59.4'lük güven endeksine tekabül ediyor. Mayıs ayında, tarihin en düşük rakamlarından birine ulaştık. Yüzde 55.3'e ulaştık. Sıkıntı büyük. Mart ayından çok daha büyük. Önümüzdeki seçimlerde, tüketicinin sandığa bakış açısı AKP'nin lehine değil aleyhine olacak.

Grafikte gördüğümüz 55 rakamı, mart ayında 59 rakamı ile kıyasladığımızda, AKP'nin en az 100-200 bin oy kaybedeceğini gösteriyor.