BM'den Şengal Anlaşması açıklaması
Birleşmiş Milletler (BM) Sözcü Yardımcısı Ferhan Hak, Erbil ile Bağday arasında imzalanan Şengal Anlaşması’nın “ileriye dönük olumlu bir adım” olduğunu, ve eksiksiz uylanmasını desteklediklerini söyledi.
Rûdaw’a konuşan Ferhan Hak, “Geçtiğimiz Ekim ayında imzalanan Şengal Anlaşması olumlu ve öncelikli bir adımdır. Doğu ve ileriye dönük önemli bir adımdır. Bu anlaşma da diğerleri gibi eksiksiz uygulanmalıdır. Biz Şengal ilçesinde idari, güvenlik ve altyapının tesisi konusunda Erbil ile Bağdat arasındaki diyaloğu teşvik ediyoruz” dedi.
“Birleşmiş Milletler gerekirse anlaşmanın uygulanması için her konuda Irak ve Kürdistan Bölgesi’ne destek vermeye hazırdır” diyen Hak, BM Genel Sekreteri’nin Şengal’deki durumu gözlemlediğini vurguladı.
BM Sözcüsü Yardımcısı’nın bu açıklamaları Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) Şengal’deki durumun normalleştirilmesi konusunda sağladıkları uzlaşınınb ardından geldi.
Ancak BM’nin bu tavru yalnızca Şengal’i kapsıyor, Kerkük ve Kürdistan Bölgesi dışındaki diğer Kürdistani bölgeleri içermiyor.
Uluslararası alanda Şengal’deki durumun normalleştirilmesi konusunda uzlaşı ise üç nedene dayanıyor:
Birincisi; Şengal’de 3 Ağustos 2014’te IŞİD’in saldırısı ile yaşanan felaket, uluslararası toplumun askeri müdahalede bulunarak miyarlarca dolar mali desteği bölgeye sunmasına, Musul operasyonunun başarısı ve yaşanan insani krizi bitirmek için çabalamasına yol açtı.
İkincisi; Şengal’in içinde bulunduğu durum; PKK ve ona bağlı diğer silahlı grupların bölgedeki varlığı Türkiye’ye askeri operasyon gerekçesi veriyor.
Üçüncüsü; Uluslararası toplum Şengal’deki insani durumu önemsiyor. ABD, Avrupa ve hatta Rusya dahi Ezidi Kürtlerin, özellikle de IŞİD tarafından kaçırılan kadınların ve kamplarda yaşayan halkın durumunu gözönünde bulundurarak destek sunmaya çalışıyor.
Rûdaw’a konuşan BM Genel Sekreter Yardımcısı Amina J. Mohammad, “Onlar için (Ezidi Kürtlker) daha çok çalışmalıyız. BM olarak ekiplerimizin bulunduğu bölgelerde hükumet ve yetkili organlarla işbirliği dahilinde daha fazla yardımcı olmalıyız. Hala bu durumda yaşayan kadınlara destek amacıyla BM üyesi ülkelerle daha yakın çalışma içerisinde olacağıuz. Bu öyle bir durum değil ki altı ay sonra destek vereceğiz diyelim. Derhal yardım etmeliyiz” ifadelerini kullandı.
BM’nin ikinci en yetkili isminin bu açıklamaları, aynı zamanda Irak ve Kürdistan Bölgesi’nde BM tarafından IŞİD’in işlediği suçlara dair belge toplamaya çalışan kurumun çalışmalarına hız verdiği bir döneme denk geliyor. Bu belgeler, Ezidi Kürtlere uygulanan katliamların uluslararası alanda “soykırım” olarak tanınması için de ilk adım olma niteliğini taşıyor.
Kürdistan Bölgesi ile Irak hükümetleri, BM Irak Temsilcisinin de gözetiminde 9 Ekim 2020’de Şengal’in yeniden inşası, göçzedelerin dönüşünün sağlanması, idaresi ve güvenliği konusunda anlaşma imzaladı.
