Kazimi'nin 'ulusal diyalog' çağrısı Şiileri ikiye böldü
Irak’ta Kürtler ve Sünniler, Başbakan Mustafa el-Kazimi’nin çağrıda bulunduğu ulusal diyaloğu desteklediklerini açıklarken, Şii blokları ise herhangi net bir tavır ilan etmeden ikiye bölündü. Bu bağlamda bazı Şii bloklar, diyaloğu desteklerken bazıları ise temkinli bir duruş sergiledi.
‘Iraklılar’ Koalisyonu lideri Ammar el-Hekim ve ‘Zafer’ Koalisyonu lideri eski Başbakan Haydar el-İbadi gibi taraflar, diyaloğa destek verdiklerini açıklarken, Nuri el-Maliki liderliğindeki ‘Kanun Devleti’ Koalisyonu, Hadi el-Amiri liderliğindeki ‘Fetih’ ve silahlı gruplar başta olmak üzere İran’a yakın güçler ise sessizliklerini korudu.
Sadr Hareketi lideri Mukteda es-Sadr da diyalog çağrısına destek verdiğini belirtti. Hareketin Sözcüsü Haydar el-Cabiri, 10 Mart’ta Necef’te düzenlediği bir basın toplantısında, ‘Baasçı ve terör grubu olan herkes ayrı tutularak, Birleşmiş Milletler (BM) gözetiminde reform diyaloğunu harekete geçirme’ çağrısı yaptı. Sözcü, BM gözetiminin doğası veya mekanizmasına dair ayrıntı vermedi.
Sadrist hareketin konumu, Kazimi’nin ülkenin çıkarları, güvenliği ve egemenliğine dayalı ‘kapsamlı, açık ve dürüst bir ulusal diyalog başlatma’ girişimi ortaya koymasından iki sonra gelişti. Kazimi, geçen salı günü düzenlenen kabine toplantısında yaptığı açıklamada, ulusal diyalog çağrısının ‘bu hükümete emanet edilen tarihi sorumluluk boyutunda’ bir mesaj olduğunu söylerken, “Kurtarılabilecek olan kurtarmaya çalışmak, Iraklıları yeniden birleştirme girişimidir” dedi. Birlikte çalışılması, endişelerin ve kişisel çıkarların unutulması gerektiğini vurgulayan Irak Başbakanı, “Bu çıkarları göz ardı etmeli ve kamu çıkarlarını düşünmeliyiz. Irak’tan başka seçeneğimiz yok ve sorunlarımızı bir arada yaşayıp çözmekten başka çaremiz yok” ifadelerini kullandı.
Başbakanlıkta diyalog mekanizmalarını, buna dahil olan tarafları ve tarihini belirlemek üzere faaliyet gösteren danışma ekibinin bir üyesi olan Dr. Hüseyin Allavi, Kazimi’nin girişiminin ulusal diyalog için bir platform olacağını vurguladı. Resmi Irak Haber Ajansı’na konuşan Allavi, çağrının ‘yeni demokratik sistemin değerlerine uygun şekilde ve Iraklıların kanına sadık kalarak siyasi süreci canlandırmak, Irak devletinin tasarımını ve inşasını desteklemek için oldukça önemli’ olduğunu kaydetti.
Dr. Hüseyin Allavi, “Çağrı ulusal bileşenler, ulusal ve toplumsal güçler ve Irak kamuoyu tarafından geniş ölçüde memnuniyetle karşılandı. Birkaç bildiri yayınlandı. İlerleyen saatlerde girişimin ivmesinin gücüne ilişkin olumlu göstergeler veren bir dizi siyasi bildiri daha ortaya koyulacak” dedi.
“Girişim, merkezi hükümet ile özerk yönetim arasında diyalog için, ayrıca halk protesto güçleri ve Kürt halk güçlerinin siyasi, sosyal ve gençlik düzeylerindeki diyalogları için büyük bir fırsat ve platformdur” diyen Allavi, “Ulusal Diyalog, Irak’ı toplumsal uyum için yeni bir siyasi sözleşmeye iten bir süreçtir. Girişim, cumhurbaşkanının anayasanın koruyucusu olarak tanıtılacağı ve başbakanın girişiminin destekleneceği yürütme otoritesinin vizyonunu birleştiren bir ulusal diyalog platformu olacak. Devletin imajı, kamu politikası yaklaşımı, yeni ekonomik yaklaşım alanında Irak için yeni siyasi sözleşmeyi üretmek amacıyla siyasi güçlerle birlikte çalışacak, devlet bünyesindeki yolsuzluk, yoksulluk ve işsizlik bulmacasını çözecek ve ortadan kaldıracaktır” değerlendirmesinde bulundu.
Allavi, “Toplum ilişkileri meselesi, çeşitliliğin değerinin desteklenmesi ve korunması, silahları devlet organının dışına yerleştirme ve özel gruplarla diyalog kurma yollarına ek olarak, diyaloğun tartışacağı ana noktalardan biri olacaktır” dedi.
Dr. Hüseyin Allavi, “Ulusal diyaloğun tasarımı, ‘içerik oluşturarak, yolu belirleyerek ve Irak toplumunu toplumsal alanda kararlılık ve ülkenin siyasi geçiş aşamasını sağlamlaştırma yolunda ilerlemeye hazırlayarak’, siyasi, toplumsal ve genç güçlerin ve siyasi aktörlerin etkili adımlarını gerektirir” ifadelerini kullandı.
“Irak ekonomik etkileşim hareketini ve yabancı yatırımları çekme kabiliyetini durduran çatışma ve verimsiz siyasi rekabet yerine politika masasını genişletmek için büyük bir fırsat mevcuttur” diyen Allavi, ülkenin ve Iraklıların sorunlarını sona erdirmek üzere siyasi diyalog girişimini geliştirme ihtiyacına dikkati çekti.
Öte yandan ‘Arap Projesi’ hareketinin Genel Sekreteri Hamis el-Hancar, Kazimi’nin çağrı yaptığı diyaloğun ‘cesurca ve intikam mantığından uzakta’ olması yönündeki umudunu dile getirdi. Hancar, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, “Kazimi’nin çağrı yaptığı ulusal diyaloğu destekliyoruz ve Irak’ı zor koşullardan kurtarmaya çalışan tüm çabalarla dayanışma içindeyiz. Umuyoruz ki bu sefer diyalog cesurca gerçekleşir, diyalog masası, intikam mantığından uzakta olan bir Iraklının vasfını taşıyan herkesi bir araya toplayacak şekilde genişler. Siyasi süreç tek başına istikrar sağlayamaz” değerlendirmesinde bulundu.
