Gizli Suriye görüşmelerinin 11 maddelik uzlaşma metni

Suriyeli olup yurtiçi ve yurtdışında yaşayan başta Aleviler ve Sünniler olmak üzere farklı oluşumları temsil eden isimler arasında iki yıldan uzun bir süredir süregelen gizli görüşmelerde tarafların, anayasanın üstünde ve ilkeler düzeyinde “Suriye’de bir arada yaşamayı sağlayacak davranış kuralları” belirleyerek kamuoyuna açılma ve sosyal destek alabilmek umuduyla “Suriye Tüzük Meclisi” kurma kararı aldıkları bildirildi.

İki yıldır devam eden gizli görüşmeler sonucunda taraflar arasında varılan 11 maddelik uzlaşma belgeleri Şark'ul Avsat tarafından yayınlandı.

Son görüşme turu, Suriyeli oluşumlardan 24 temsilcinin katılımıyla Cuma ve Cumartesi günleri Almanya’nın başkenti Berlin’de gerçekleşti. Oturuma katılan 24 kişiden 11’i Suriye,  13’ü ise yurtdışından iştirak etti. Oturuma Suriye’den katılanlar arasında eski milletvekili, önde gelen isimler, devlet ve halk düzeyinde etkili şahsiyetlerden 9 alevinin yanı sıra muhalifler ile ülkenin doğusu, kuzeyi, güneyi, orta kesimleri ve Şam’dan “devrimci” aşiretlerin liderleri, Kürtler ve Hıristiyanlardan önde gelen isimler yer aldı.

İki yıldan uzun bir süredir gizlice yürütülen, Paris, Zürih ve Berlin hattında gerçekleştirilen diyalog görüşmeleri Almanya’da ikamet eden anayasa uzmanı Dr. Nasif Naim tarafından yönetildi. Katılımcılar, artık toplantının içeriğini kamuoyuna açma kararı aldılar. Şarku’l Avsat, telefon veya herhangi bir elektronik cihazın alınmadığı Cumartesi günü, Berlin’de yapılan son toplantıya katıldı. Bu önemli ve özel toplantıya katılımcıları bilgilendirmenin yanı sıra siyasi süreç ve sonrasını geliştirmek üzere terör uzmanları davet edildi.

Toplantıda Suriye makamlarının, görüşmelerin ve belgelerin içeriğini bildiklerini vurgulayan yurtiçinden gelen katılımcılar; gerçek isimleri hariç, tüm bilgilerin medya tarafından yayınlanmasına karar verildi. Suriye’den gelen katılımcılar konuya ilişkin, “Suriyeliler olarak diyalog görüşmelerine katılmaya karar verdik. Mezhepsel düşüncelerin öne sürülmesine karşıyız. Aksi takdirde meşru amacımızdan sapmış oluruz” ifadelerini kullandılar.

Suriye'deki Tüm Yabancı Güçlere Karşı Bildiri Hazırlığı

Son toplantıda Suriye'deki yabancı güçlerin varlığı konusu gündeme damgasını vurdu. Tartışmanın ana fikri, IŞİD nedeniyle ülkede bulunan yabancı güçlerin çekilmesi ve Hizbullah’ın Suriye’deki varlığına karşı ortak bir tutum sergilenmesinin yanı sıra toplantı içeriğinin kamuoyu ve medyaya açmadan önce Suriye’deki tüm yabancı güçlerin ülkeden çekilmesini öngüren bir bildiri taslağı hazırlanmasıydı.

Tüzüğün İçeriği

Bu, Suriye devletinin geleceği için sosyal ve siyasi bir düzene ulaşılması ve vatandaşlığa dayalı yeni toplumsal kurallar koyulması için Suriyelilerin aralarındaki eski ve yeni anlaşmazlıkları çözmek üzere bir araya geldiklerinin belgesidir.

Tüzük Kuralları

1. Suriye’nin toprak bütünlüğü korunmalı


2. Her şey açık ve net olmalı
   Suriye’deki durum tüm çıplaklığıyla tanınmalı. Şeffaflık, Suriye halkının korkularını kökten yok etmek için etkili bir diyalogun başlangıç noktasıdır.


3. Kazanan da yok kaybeden de
   Suriye savaşının ne kazananı ne de kaybedeni var. Kaybeden yalnızca Suriye halkı olmuştur.


4. Kimse masum değil
   Suriye’deki tüm tarafların Suriye halkına karşı yapılan saldırılarda masum olmadıkları karşılıklı olarak kabul edilmiştir.


5. İntikam değil hesap verebilirlik
   Yapılan her türlü hak ihlalleri karşısında hesap verebilirlik, devlet yapısında temel bir meseledir. Hesap verebilirlik intikam, marjinalleştirme ve dışlama değildir. Kişiseldir ve kimse bir gruptan sorumlu tutulamaz. Aynı şekilde bir grup da bir kişinin yaptıklarından sorumlu tutulamaz.


6. Zararların tazmini
   Suriyelilerin zarar gören mallarının ve kendilerinden zorla alınanların tazmin veya iade edilmesi ve Mart 2011'den bu yana yerlerinden edildikleri memleketlerine geri dönme hakkı verilmesinin yanı sıra bu hakların türü ve kaynağına bakılmaksızın, söz konusu tarihten önce zarara uğrayan kişilerin haklarının gereklilikleri, öncelikleri ve korunmalarının da dikkate alınması gerektiği kabul edilmiştir.


7. İnsani dosyaların takibi
   Suriyelilerin mahkumlar, kaybolanlar ve mağdurların aileleriyle ilgili olarak hep birlikte Mart 2011'den sonraki çatışmalardan kaynaklanan yaralanma ve sakatlanma gibi insani dosyaları izlemesi gerektiği ve aynı şekilde söz konusu tarihten önceki benzer durumların da takibine karar verilmiştir.


8. Suriye’nin toplumsal kimliği
   Suriye toplumunun ulusal, dini, kültürel, etnik açılardan çeşitliliklere sahip bir toplum olduğu kabul edilmeli. Suriye’de hiçbir sınıfın sosyal, kültürel, ulusal, siyasi, dini ve mezhep merkezli hayatı tekelleştirilemez


9. Hiçbir kimlik siyasileştirilemez
   Suriye toplumu, bireyin bir milliyete, dine, mezhebe veya aşirete ait olma hakkı çiğnenmeksizin milliyet, din veya mezhep açısından siyasileştirilemez.


10. Suriye’nin ortak mirası
    Suriye tarihi, bu topraklarda yaşayan ve halen yaşamaya devam eden tüm medeniyetlerin ortak mirasıdır. Tüm bu medeniyetlerin oluşturduğu mirasın özü ve tezahürlerinin korunması tüm Suriyelilerin asli görevdir.


11. Suriyeliler arasındaki eşitlik ilkesi ve özgürlüklerinin korunması
    Suriyelilerin eşitlik hakları ve özgürlükleri hiçbir şekilde pazarlık konusu olamaz.

Bu tüzüğe imza atan taraflar, yukarıdaki ilkelere göre hareket etmeyi ve bu ilkeleri çevrelerine yaymak için çalışmayı taahhüt ederler.