Beşar Esad, Arap Birliği Zirvesi'nde konuştu: Umarım yeni bir başlangıç olur

Suriye, üyeliğinin askıya alınmasından bu yana ilk kez Arap Birliği zirvesine katıldı. Arap Birliği Liderler Zirvesi, Suudi Arabistan'ın Cidde kentinde düzenlendi.

Arap Birliği zirvesine 12 yıl sonra katılarak konuşma yapan Beşar Esad, zirveyi bölgedeki krizleri ele almak için "tarihi bir fırsat" olarak nitelendiren bir konuşma yaptı; Umuyorum ki bu fırsat, Arapların savaş ve yıkım yerine bölgede barış ve ilerleme için birbirleriyle dayanışma inşa etme görevinde yeni bir aşamanın başlangıcı olmasını temenni ediyorum” dedi.

Beşar Esad, Suriye'nin her zaman “Arap dünyasının bir parçası” olacağını , ancak ortaklarına birbirlerinin iç işlerine karışmamaları çağrısında bulundu. Esad, “İç işleri ülke insanlarına bırakmak önemlidir çünkü onları en iyi nasıl yöneteceklerini kendileri bilirler” dedi.

2011'de protestoculara karşı sert tutumu ve ülkede başlayan iç savaş üzerine üyeliği askıya alınan Suriye bu ay örgüte geri kabul edildi.

"Bu zirveyi çalkantılı bir dünyada gerçekleştiriyoruz" diyen Esad, Arap devletleri arasındaki yakınlaşmaların ışığında "umutların arttığını" ve bu yakınlaşmaların "bu zirvede doruğa ulaştığını" söyledi.

Esad, Suudi Veliaht Prens Muhammed bin Selman'a "oynadığı büyük rol ve bölgede uzlaşmayı teşvik etmek için sarf ettiği yoğun çabalar için" teşekkür etti.

Esad, Suriye'nin her zaman Arap dünyasına dahil olacağını söyledi ancak Arap devletlerinin iç işlerine karışılmaması çağrısında bulundu.

"İç işleri ülke halkına bırakmak önemlidir zira kendi işlerini en iyi onlar yönetebilir" dedi.

Zelenskiy Arap Zirvesine katıldı

Suudi Arabistan'ın Cidde şehrinde düzenlenen 32. Arap Birliği zirvesi, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın 2010'dan beri ilk kez katılımı ve Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy'in onur konuğu olarak ağırlanmasıyla başladı.

Zirveye gelen diğer liderler gibi Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ı da girişte karşılayıp tokalaşan Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman, Arap Birliği Dönem Başkanlığını Cezayir'den devralmasının ardından, 'Suriye'nin Arap Birliği'ne geri dönüşünü memnuniyetle karşıladığını, bunun Suriye'deki krizi sona erdirmenin yolunu açmasını umduğunu' dile getirdi.

'Suudi krallığının bölgenin çatışma sahasına dönüştürülmesine izin vermeyeceğini' vurgulayan Bin Selman, Filistin davasının Arapların 'temel davası' olmaya devam ettiğini söyledi.

Sudan'ın çatışan taraflar arasında geçen hafta varılan anlaşmayı memnuniyetle karşıladığını belirtirken krizi sona erdirmek için diyaloga duyulan ihtiyaca dikkat çeken Veliaht Prens, "Cidde Görüşmelerinin Sudan'da etkili bir ateşkes sağlanmasına yardımcı olacağını umuyoruz" dedi.

Suudi Arabistan 2012 yılında Esad hükümeti ile bağlarını koparmış ve savaşın ilk aşamalarında Suriyeli isyancıları destekleyerek Esad'ın devrilmesini açıkça savunmuştu.

Bu ayın başlarında Suudi Arabistan ve Suriye, kapatılmalarının üzerinden on yıldan fazla bir süre geçtikten sonra büyükelçiliklerinin yeniden çalışmaya başlayacağını açıkladı.

Esad geçen ay Şam'da Suudi Dışişleri Bakanı Prens Faysal bin Ferhan ile bir araya geldi ve bu, savaşın başladığı 2011 yılından bu yana yapılan ilk ziyaret oldu.

Suriye'nin 12 yıl sonra ilk kez temsil edildiği zirvede Sudan'da son durum, Filistin'deki gelişmeler ve Yemen krizi başta olmak üzere bir dizi konunun ele alınması bekleniyor.

Arap Birliği'nin 22 üyesi bulunuyor.

ABD, Esad rejiminin Arap Birliği'ne geri alınması kararını "uygun bulmuyor"

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Vedant Patel, Suriye'deki Beşar Esad rejiminin Arap Birliğine dönüşüne karar verilmesiyle ilgili, bu kararın uygun olmadığını ancak başta Suriye krizine siyasi çözüm ve mültecilerin yeniden evlerine dönmesi olmak üzere Arap ülkelerinin birçok önceliğini paylaştıklarını söyledi.

Günlük basın toplantısında Suriye’de Beşar Esad rejiminin yeniden Arap Birliğine kabul edilmesine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Patel, "Şu anda Suriye'nin Arap Birliğine tekrar kabul edilmesinin uygun olduğuna inanmıyoruz ve bu noktayı tüm ortaklarımıza açıkça belirttik." dedi.

Sözcü, öte yandan Arap ülkeleri ile Suriye konusunda birçok hedefi paylaştıklarını, bunlar arasında ülkedeki krize Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 2254 sayılı kararına uygun bir çözüm bulunmasının başta geldiğini söyledi.

Tüm Suriyelilerin insani yardıma erişimi, IŞİD'in yeniden ortaya çıkmasını engellemek için güvenlik ve istikrar oluşturma hedefleri konusunda Arap ülkeleri ile aynı amaca sahip olduklarını anlatan Patel, "Mültecilerin geri dönüşü için güvenli koşullar yaratmak, haksız yere tutuklanan ve kaybolanların kaderini açıklığa kavuşturmak ve ayrıca Suriye'den yapılan Captagon kaçakçılığıyla mücadele etmek için önemli bir fırsat bulunmaktadır. Bu konuların yanı sıra, ortaklarımızın Esad rejimiyle doğrudan temas kurarak talepte bulunacağını ve daha fazla ilerleme kaydedeceğini düşündüğümüz birçok konu bulunmaktadır." diye konuştu.

Ancak Patel, ABD’nin Esad rejimi ile ilişkilerini normalleştirmeyeceğinin ve bu yönde hareket eden ülkelerin bu adımlarını teşvik etmediklerinin altını çizdi.

Arap Birliği, Suriye'deki iç savaş nedeniyle 12 Kasım 2011'de Esad rejiminin üyeliğini askıya almıştı.

Arap Birliğine üye ülkelerin dışişleri bakanları, 7 Mayıs 2023'te, Mısır'ın başkenti Kahire'de düzenlenen Arap Dışişleri Bakanları Toplantısı'nda, Esad rejiminin Birliğe dönmesi konusunda anlaşmaya varmıştı.