Neçirvan Barzani Yargıtay Başkanı ve üyeleriyle seçim meselesini görüştü

Kürdistan Bölgesi Başkanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre, Başkanlığın resmi konutunda yapılan toplantıya Adalet Bakanı da katıldı.

Toplantıda, Kürdistan Parlamentosu seçimlerinin Irak Federal Yüksek Mahkemesi'nde devam eden dava nedeniyle ertelenmesi, sürecin gecikmesi durumunda yaşanabilecek gelişmeler, bunun anayasal ve hukuki boyutları ele alındı.

Başkan Neçirvan Barzani, seçimlerin yapılması için ilgili bütün makamlarla görüşeceğini, bu konuda gereken her türlü tedbirin alınacağını, toplantıya katılanların bu konudaki vizyon ve gözlemlerinin değerlendirileceğini, ciddiye alınarak üzerinde çalışılacağını vurguladı.

Kürdistan Bölgesi Parlamento seçimlerinin 25 Şubat 2024'te yapılması öngörülüyordu. Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu’nun gözetiminde yapılması beklenen seçimler Federal Mahkemesi’ndeki dava nedeniyle ertelendi.

Irak Bağımsız Yüksek Seçim Komisyonu seçimin 19-30 Mayıs tarihleri arasında yapılmasını öneriyor.

Rûdaw’a konuşan Kürdistan Bölgesi Parlamento Hukuk İşleri Müdürü Şermin Behcet Kadir, geçtiğimiz gün Irak Federal Yüksek Mahkemesi'nin Kürdistan Parlamentosu seçim yasası aleyhine yapılan şikayetlerin 18 Şubat'ta ele alınacağını belirmişti.

Kadir, mahkeme başkanının bu konudaki nihai kararını da aynı tarihte açıklayacağını söyledi.

Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) geçtiğimiz yıl Mayıs ayında Kürdistan Bölgesi’nin seçim yasasındaki 5 maddeye itiraz ederek Irak Yüksek Federal Mahkemesi’nde davacı olmuştu.

KYB seçim yasasındaki 1, 9, 15, 22 ve 36’ıncı maddelerin Anayasaya aykırı olduğu gerekçesiyle söz konusu maddelerde değişim yapılmasını talep ediyor.

KYB’nin itiraz ettiği maddeler şunlar:

1’nci Madde: Kürdistan Parlamentosu 111 üyeden oluşmaktadır.

9’üncü Madde: Irak Kürdistan Bölgesi’nin tamamı bir seçim bölgesidir.

15’inci Madde: Kürdistan Bölgesi’nde seçmenlerin kaydını seçim merkezlerince hazırlanacaktır, sıralama alfabetik olacaktır.

22’nci Madde: Kürdistan Bölgesi'ndeki her siyasi oluşum, Kürdistan düzeyinde en az yüzde 30'u kadınların yer aldığı bir aday listesi sunma hakkına sahiptir.

36’ncı Madde:

Bir: Keldanilere, Asurlular ve Süryanilere 5 sandalye ayrılacak; Söz konusu bileşenlerden aday olacaklar kendi aralarında yarışacak.

İki: Türkmenlere 5 sandalye ayrılacak, bu bileşenlerden aday olacaklar kendi aralarında yarışacak.

Üç: Ermenilere 1 sandalye ayrılacak, bu listeden aday olacaklar kendi aralarında yarışacak.

KYB'nin itiraz gerekçesi

KYB, bileşenlere tahsis edilen 11 sandalyenin bazı siyasi kesimlerce kullanıldığını gerekçe ederek 2 Mayıs 2023’te Irak Yüksek Federal Mahkemesi’ne başvuruda bulundu.

Federal Mahkemesi de KYB’nin bu şikayeti üzerine defalarca toplanmış ancak karar her seferinde ertelenmişti. Bir sonraki duruşma 18 Şubat'ta yapılması bekleniyor.

Irak Federal Mahkemesi 30 Mayıs 2023’te verdiği bir kararla yasal süresi biten Kürdistan Parlamentosunun çalışma süresinin uzatılmasını Anayasaya aykırı bularak parlamentoda oy çokluğuyla verilen kararın geçersiz olduğu hükmünü verdi. Mahkeme 6 Kasım 22’den sonra çıkarılan bütün yasa ve kararların iptaline karar verdi. Söz konusu süre zarfında Kürdistan Parlamentosunda 6 yasa ile Seçim komisyonun çalışmalarına başlaması için verilen güvenoyu kararı bulunuyordu.

Geçtiğimiz yıl 6 Kasımda görev süresinin tamamlayan Kürdistan Parlamentosu’nun görev süresi 9 Ekim 2022’de yapılan oylamayla 31 Aralık 2023’e kadar uzatılmıştı.

Kürdistan Bölgesi Başkanlığı Sözcüsü Dilşad Şahap, 3 Ağustos 2023’te yaptığı açıklamada, parlamento seçimlerinin 25 Şubat 2024’te yapılacağını duyurmuş ancak seçim belirlenen tarihte yapılmamıştı.