Neçirvan Barzani: Öcalan kilit muhatap

Kürdistan Bölgesel Yönetimi Başbakanı Neçirvan Barzani, Türkiye'ye yeni bir barış süreci çağrısı yaptı. "Sadece askeri yöntemlerin kalıcı çözüm sunmayacağı açık" diyen Barzani, Türkiye'ye PKK'nin de dahil olacağı bir diyalog süreci çağrısında bulundu. Iraklı Kürt lider, 'Abdullah Öcalan'ın da sürecin kilit muhataplarından biri olması gerektiğini' söyledi.

Al Monitor sitesinden Amberin Zaman ile kapsamlı bir söyleşi yapan Barzani, ‘Türkiye’nin meşru güvenlik endişelerinin dikkate alınması gerektiğini ancak soruna sadece askeri bir yöntemle kalıcı çözüm bulunamayacağını’ söyledi.

Barzani ile Erbil’de yapılan söyleşideki ilgili bölüm şöyle:

“Türkiye şu an burada askeri olarak çok daha aktif görünüyor; PKK’ye hava saldırılarıyla saldırıyor ve sivil ölümlerine neden oluyor. Bu nedenle yerel halk Türkiye’ye karşı büyük protesto gösterileri düzenledi. Siz, sürekli olarak Türkiye ile PKK arasında sıkışmış bir pozisyonda görünüyorsunuz. Geleceğin başkanı olarak, Türkiye ile PKK arasındaki barış görüşmelerinin canlandırılmasına yardım etmek ister misiniz?

Şunu hatırlatayım: Geçen yıl Türkiye Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın yemin törenine katıldım. Bu, referandum sonrası ilişkilerde düzelme yönünde ilk adımdı. Şunu her zaman çok açık ve net bir şekilde söyledim: PKK Türkiye’nin müdahalesine bahane sunuyor. Kürdistan bölgesinin bu tür grupların komşularımıza karşı faaliyet göstermesi için güvenli bölge olarak kullanılmasını kabul edemeyiz. Dolayısıyla, Türkiye’nin meşru güvenlik endişelerini teslim etmeliyiz. Fakat bu durum epey uzun süredir devam ediyor. Sadece askeri bir çözümün kalıcı çözüm sunmayacağı açık.

Günün sonunda diyaloğun yeninden başlatılması gerekiyor. Geçmişte Erdoğan’ı, barış sürecine ve diyaloğun başlamasına izin verecek bir atmosfer yaratılmasına ikna edebilmiştik. Aynı şekilde, diğer tarafı da [PKK] barış ve diyaloğun ileriye doğru tek gerçekçi yol olduğuna ikna etmiştik.

Ve siz bu grupla, yani PKK ile diyalog ve barış görüşmeleri yapılması gerektiğine hâlâ inanıyor musunuz? Çünkü Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın onlarla ve ‘terörist olmayan’ Kürtlerle müzakere etmek istemiyor gibi görünüyor.

Eğer amaç bu konuyu tamamen çözmekse, bu grupların sürece katılması gerekiyor.

Tutuklu PKK lideri Abdullah Öcalan’ın da bunun bir parçası olması gerekiyor mu?

Buna şüphe yok, kilit muhataplarından biri olmalıdır.”

Rojava Kürtleri Esad'la müzakere etmeli

Barzani’nin söyleşinin devamında Suriyeli Kürtlere Beşar Esad yönetimi ile müzakere çağrısı yapması da dikkat çekti. Barzani, “Suriyeli Kürtleri’nin birleşik bir Suriye çerçevesinde bir çözüm bulmaya çalışması gerektiğine inanıyorum. Rejimle diyalog ve müzakere etmeleri gerekiyor” dedi.

“Suriyeli Kürtlerin, birleşik bir Suriye çerçevesinde bir çözüm bulmaya çalışması gerektiğine inanıyorum. Rejimle diyaloğa ve müzakerelere girmeliler” ifadelerini kullandı.

Barzani, “Suriyeli Kürtlerin, bunu yapmamalarını söyleyen Amerikalıları, gözardı etmesini mi söylediğine” dair soruya ise “Bu, Amerikalıları gözardı etme meselesi değil. Amerikalılar, Suriye’deki varlıklarının IŞİD’i yenilgiye uğratmakla olduğunu söyledi. Müdahalelerinin ilk amacı buydu. Gerçeklik şu ki; rejim hâlâ orada ve Suriyeli Kürtler belirli haklarını almak için rejimle görüşmeli” dedi.

Şu anda rejim, üstünlüğünün elinde olduğunu hissediyor, ancak gerçek şu ki Suriye'de hala çok fazla istikrarsızlık var. Hükümetin Suriye’nin tümündeki egemenliğine kavuştuğu anda, daha fazla istikrar sağlanacak ve rejim Kürtlere haklarını verecek kadar kendinden emin olacak. Rejimin, Kürtlerin orada olduğu, var oldukları ve güçleri olduğu, bölgelerini kontrol ettiği ve sorunlarını Kürtlerle çözmenin yolunu bulmaları gerektiği gerçeğiyle başa çıkması gerekecek.

Suriye'deki sorun, ABD’nin Suriye’deki politikası ve stratejisi hakkında hiçbir zaman net olmamasından kaynaklanıyor. İşte bu yüzden Kürtler muhtemelen çok uzun süre beklemeyecekler ve Amerikan varlığını geçici olarak görecekler.

Kerkük sorunu

Kerkük'ten bahsettiniz. Gelir paylaşımı sözleşmemiz varsa ve KRG adil payını alırsa, Kerkük'ün hangi kısmının kime ait olduğu otomatik olarak netleşecektir.

Irak Başbakanı Abdulmehdi

Irak Başbakanı Adil Abdulmehdi'den daha iyi Kürt meselesini tamamen özümseyen, anlayan başka bir siyasetçi yok.

Çünkü o yıllardır bizimle. 1980'lerden beri bizimle. Yanımızda, muhalefetin bir parçası olan bir savaşçıydı. Savaşçı arkadaşlarıyla işbirliği yaptık. Çocukluğumdan beri onu tanıyordum. O bir arkadaş ve sorunlarımızı ele almaya istekli ve içtenlikle bunu yapmaya devam edeceğini umuyoruz.

Sınır kapıları sorunu

Hepimiz Iraklıyız ve sınır sorunu çözüldü. Kurdistan Bölgesi Yönetimi sınırları ile merkezi hükümet bölgesi sınırları arasında birçok kontrol noktası vardı. Şimdi bu kontrol noktalarını kaldırdılar ve bu kontrol noktalarını kaldırarak ticareti kolaylaştırdılar.

Tartışmalı Bölgeler sorunu

Terim oldukça açık: Tartışmalı Bölge. Bu tamamen onlara ait olmadığı anlamına gelir. Bu bölgeleri kontrol edenin kim olduğu farklı bir konu. Ancak bu tartışmada oldukları gerçeğini değiştirmez. Başbakan Adil Abdulmehdi ile konuştuğumda, ona istikrarlı bir Irak’a sahip olmamız ve farklılıklarımızı çözmemiz durumunda ele alınması gereken iki önemli konunun olduğunu ve bunların Bağdat ile KBY arasındaki adil gelir paylaşımı düzenlemeleri ve tartışmalı bölgeler olduğunu söyledim. Tabii ki başka problemler de var, ama önce bunlara konsantre olmamız gerekiyor.

Bu iki sorunu çözmek benim sahip olduğum sorumluluğum gereği önceliklerim arasında bulunuyor. Tartışmalı Bölgeler ile ilgili Irak Anayasası'nın 140. maddesinin uygulanması gerekiyor.

YPG-PKK sorunu

Amerikalıların YPG'yi Kandil'den ayırma konusunda sizin desteğinizi aradıklarını duyuyoruz. Bu doğru mu?

Hayır. Fakat Amerikalılar bizden bu grupların Türkiye ile pozitif bağlar kurmaları konusunda teşvik etmemizi istedi.