Sudani: Kürdistan Bölgesi petrol şirketlerinin baskıcı anlaşmalarını imzalamaya mecbur kaldı

Al Jazeera televizyonuna bir röportaj veren Irak Başbakanı Muhammed Şiya es-Sudani, Kürdistan Bölgesi’nin petrol satışı konusuna ilişkin  "Bölge[Kürdistan] bir dizi anlaşmalarla dayatılan şartları kabul etmeye mecbur edildi. Bazı şirketlere imtiyaz verme noktasına geldi. Bazı şirketler de bölgeye imtiyaz verdi" değerlendirmesinde bulundu.

Sudani, 2014 tarihinde başlayan IŞİD savaşı ile birlikte Kürdistan Bölgesine gönderilen bütçesinin durdurulduğu bir dönemde, savaşın ağır maliyeti ve milyonlarca insanın göçü ile karşı karşıya kalan Kürdistan Bölgesi’nin büyük bir baskı altında kaldığını belirterek şunları söyledi:

"Açıkçası büyük bir haksızlık ve baskı  içeren sözleşmelere yönelmek zorunda kaldılar. Tüm zorluklara rağmen Kürdistan Bölgesi'ndeki halkımıza yakışır bir biçimde maaşlarını ödeme ve işlerini yürütmeye devam ettiler" ifadelerini kullandı.

Bütçe konusunda varılan anlaşmaya da değinen Irak Başbakanı Sudani, "Anayasa esas alınarak yapılan bu anlaşma söz konusu sorunlara bir son verebilir ve tüm Iraklılar için genel bir bütçe oluşturula bilinir. Aynı zamanda petrol ve gaz yasası çıkarmak için de hazırlıklar yapmaktayız."

Hükümeti oluşturan taraflar arasındaki siyasi uzlaşının, Erbil ile Bağdat arasındaki sorunları -bunlardan birinin petrol-gaz sorunu- çözmek olduğuna dikkat çekerek " Temel maddesi yasalar çerçevesinde bir bütçenin oluşturulması olan bir mutabakata vardık. Petrol-gaz yasasının çıkarılması ve ilişkilerin yeniden düzenlenmesi konusunda her ne kadar biraz gecikmiş olunsa da altı ay süre belirledik” şeklinde değerlendirdi.

Rojhılatlı Partiler konusu: Mülteciler

İran’ın Rojhılatlı partiler nedeniyle düzenlediği saldırılar ve Irak ile İran’ın bu konuda yapmış olduğu anlaşmaya  ilişkin ise Irak Başbakanı Sudani şunları söyledi:

"İran muhalefet partileri önceki rejimden bu yana yıllardır Irak'ta mülteci olarak bulunuyorlar. Mülteci olarak geçmiş rejim döneminden beri Irak’ta yıllardır varlar. Mülteci olarak var olmaları normal. Ancak silahlı güçleri ve askeri karargâhlarının varlığı, askeri hazırlık ve eğitim yapmaları, İran sınırına girerek askeri operasyonlar yapmaları ve Irak'a dönmeleri gibi şeyler birere sorun. Ve Irak anayasası buna izin vermiyor, sınırlarımızı korumalı ve kontrol etmeliyiz. "

Bütün bu nedenlerden dolayı İran’ın bu yerlere (Rojhılat partilerinin bulunduğu) operasyon yaptığını dile getiren Sudani, “Bu büyük bir yanlıştır. Bu, Irak’ın egemenlik hakının ihlalidir ve Irak ile İran arasındaki ilişkilerin seviyesini etkilemektedir. İran ile sınırların kontrol edilmesi, aranan kişilerin teslim edilmesi ve askeri karargahların varlığına izin verilmemesi gibi konularda bir anlaşmaya vardık. Bu anlaşmanın uygulanmasından federal hükümet ve Kürdistan Bölgesi hükümeti sorumludur.”

Türkiye ile ilişkiler

Türkiye ile ilişkilere değinen Sudani, "Komşu Türkiye ile birçok ortaklıklar ve çıkarımız mevcut. Su ve güvenlik konusunda bazı sorunlar var ancak bu sorunların çözümü için büyük fırsatlar mevcut. Irak’ın su hissesinin temini için Türkiye’nin çabalarına müteşekkiriz" dedi.

Türkiye ile ekonomik işbirliği inşa etmek istediklerini ifade eden Irak Başbakanı, "İkili ilişkileri güçlendirecek yeni stratejik projeler yakında hayata geçirilerek gün yüzüne çıkarılacak" ifadesini kullandı.

Sudani, Irak’ın komşu ülkelere saldırı sahası olmasına izin vermeyeceklerini ve sınırların güvenliğinin sağlanması hususunda Türkiye ve İran ile ortak komisyonlar üzerinden çalışmalar yapıldığını dile getirdi.

İran ile Suudi Arabistan arasında sağlanan uzlaşının bölge istikrarı ve kalkınması için önemli olduğunu belirten Sudani, Suriye’nin de Arap Birliği’ne geri dönmesi gerektiğini savundu.