Rus savaş uçakları Efrin'deki silahlı grupları bombaladı

Rûdaw’da yer alan haberede, Heyet Tahiri Şam(HTŞ) güçlerinin Efrin merkezi ele geçirmesi ile Türkiye destekli grupları arasında şiddetlenen çatışmalar sürerken Rusya’ya ait savaş uçaklarının bölgeyi bombaladığı bildirildi.

Rus savaş uçaklarının HTŞ’nin saldırıları karşısında Efrin’den çekilen 3. Kolordu güçlerinin Şiye ilçesine bağlı Kefer Cane köyündeki mevzilerini bombaladığı bildirildi.

Öte yandan bazı uzmanlar Efrin'de HTŞ'nin ilerlemesi ve Suriye Milli Ordusu bünyesindeki gruplarla çatışmasının Rusya ile Türkiye arasındaki anlaşmanın bir sonucu olduğunu ileri sürüyor.

Ne olmuştu?

Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu’na (SMO) bağlı Cebhe el-Şam ve Ceyş el-İslam grupları ile Hamza Tugayı (Hamzat) ve Sultan Süleyman Şah (Emşat) grupları arasında Halep’in kuzeyindeki El Bab ilçesinde önceki gün başlayan çatışmalar, Rojava’nın  Efrin kenti kırsalına sıçramıştı.

Çatışmalara, Hamzat ve Emşat gruplarına destek amacıyla katılan El Kaide destekli Heyet Tahrir el-Şam (HTŞ), silahlı birliklerini  Efrin kırsalına göndermiş ve çatışmalar şiddetlenmişti.

Efrin’in Şerawa ilçesi, Cinderes kasabasıunın Bablit ve Tihe köyleri ile Mabata kasabasına yayılan çatışmaların ardından HTŞ bugün sabah saatlerinde Efrin şehir merkezine yöneldi.

Yerel kaynaklardan edinilen bilgilere göre, Cebhe el-Şam ve Ceyş el-İslam grupları Efrin kent merkezinden Rajo ilçesine doğru çekilerek kontrolü HTŞ üyelerine bıraktı.

Kim kiminle çatışıyor?

Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu (SMO) bünyesinde yer alan  Cebhe el-Şam ve Ceyş el-İslam grupları, SMO’nun en en çok silahlı gücüne sahip olan 3’üncü Kolordu içerisinde yer alıyor.

3’üncü Kolordu bünyesinde ayrıca, el-Mecd Tugayı, El-İslam Tugayı, Melik Şah Tugayı ve 51’inci Tugay adlı gruplar da bulunduruyor.

Öte yandan, Hamza Tugayı (Hamzat) ve Sultan Süleyman Şah (Emşat) gruplarının başını çektiği diğer tarafta ise, Nureddin Zenki Tugayı, el-Şam Tugayı, Faruk Tugayı, 1’inci Tugay, Ceyş eş-Şarqiye ve Ahrar eş-Şarkiye gibi gruplar yer alıyor.

Çatışmalar süresince eski adı Nusra Cephesi olan HTŞ, Hamza Tugayı ve Sultan Süleyman Şah gruplarını destekliyor.

SMO bünyesinde yer alan Ahrar el-Şam ve Sultan Murad Tugayı ise, ikiye bölünmüş durumda. Her iki grubun üyeleri, farklı bölgelerde fakrlı tarafları destekleyerek çatışmalara katılıyor.

Türk Silahlı Kuvvetleri'nin (TSK) himayesindeki bu gruplar Efrin, Cerablus, Azez ve El Bab'ı kontrolleri altında tutuyordu.

HTŞ’nin çatışmaya dahil olması

El Kaide'nin Suriye kolu olan HTŞ, eski adıyla Nusra Cephesi olarak biliniyor ve esasen İdlib vilayetinin önemli bir bölümünü kontrol ediyor.

Ebu Muhammed el Colani liderliğindeki HTŞ'nin çatışmalara dahil olması, gruplar arasındaki güç dengesi açısından da önemli görülüyor.

HTŞ 2015'te İdlib’i “Fetih Ordusu”nun bir bileşeniyken kontrol etti ve o zamandan beri bölgenin hakimiyetini kontrolü altında bulunduruyor.

Temmuz 2016'da “Şam'ın Fethi Cephesi” olarak ismini değiştiren Nusra Cephesi, Ocak 2017'de HTŞ'yi kurdu.

Ceyş el Ahrar, Ceyş el Sünne, Liva el Hak ve Ensar el Din ve Nureddin Zenki Tugayları’nın da yer aldığı HTŞ’de, daha sonra Astana görüşmelerine katılan gruplar diğerlerinden ayrıldı.

HTŞ'nin saldırılarına karşı Sukur el Şam, Ceyş el Mücahidin, Cephet el Şamiyye, Festakim Kema Umirte ve Suvvar el Şam gibi gruplar Ahrar el Şam'la güç birliği yaptı.

Tarafsız kalan Müslüman Kardeşler bağlantılı Feylaq el Şam ile Ceyş el Nasr ise Ceyş İdlib Hür, Birinci Sahil Tugayı, İkinci Sahil Tugayı, Fevc el Evvel, Ceyş el Sani, Ceyş el Nukba, Şüheda el İslam Deraya, Fırka el Hurriye ve 23. Fırka ile birlikte 28 Mayıs 2018'de Ulusal Kurtuluş Cephesi'ni kurdu.

HTŞ bünyesinde Suriyeli Uygurların örgütü Türkistan İslami Parti (TİP), Kafkasyalı savaşçıların liderlik ettiği 'Muhacirun ve Ensar Ordusu', 'Cunud el Şam', 'Ceyş Usra' ve 'Ecnad el Kavkaz', Özbek İmam Buhari Tugayları ile Özbek-Kırgız ağırlıklı Tevhid ve Cihad Tugayları da var.