Raperin, Kurdistan halkının büyük isyanı

Güney Kürdistan halkı 28 yıl önce bugün, kıvılcımı Ranye kasabasında başlayan ve hızla diğer kentlere de yayılan muhteşem bir ayaklanma ile Baas rejimine karşı başkaldırdı.

Tarihler 05 Mart 1991'i gösterdiğinde, Süleymaniye’ye bağlı Ranye ilçesinde halk ayaklanması (Raperin) başladı ve özgürlüğe susamış olan halkın isyan ruhu kısa süre içerisinde önce Süleymaniye kent merkezi ardından Hewler, Duhok, Zaho, Kerkük ve diğer Kürdistan kentlerine de ulaştı.

Ranye'de başlayan halk ayaklanmasının ilk günü Çwarkurna, Bıtwen Ovası, Haciawa ve Serkepkan bölgeleri kurtarılırken ertesi gün (6 Mart 1991), Süleymaniye’ye bağlı Bazyan ve Pışder Ovası bölgeleri Saddam’ın askerlerinden temizlendi.

7 Mart'da Süleymaniye halkı ayaklanarak, sabaha karşı Emniyet Müdürlüğü ve Selam Karakolu’nu ele geçirdi. Raperin'in üçüncü gününde Çemçemal, Halepçe, Arbat, Zerayan ve Piramagrun düşman işgalinden kurtarıldı. Aynı gün Süleymaniye - Kerkük anayolu peşmergelerin kontrolüne geçti.

9 Mart'da Koyê (Koysancak) Şaqlawa ve Basımra ilçelerinde halk ayaklandı.

Hewler'e bağlı Soran ilçesi, Haci Omeran, Mergesor, Çoman, Spılk, Helifan, Herir, Batas, Mesif, Taktak, Ağcalar ve Karahencir halkı da rejime karşı bayrağı kaldırdı.

11 Mart'ta Hewler halkı ayaklandı ve aynı gün içinde Kesnezan, Bınaslawa, Daratu, Kuştepe, Şawes, Pirzin, Malaomer, Cedide, Topzawa, Kewrgosk, Bahırke ve Berhuştır bölgelerinden rejim güçleri çıkartıldı.

Hanekin ve Celavla ilçelerinin yanısıra Musul’a bağlı Mahmur ve Duhok’a bağlı Akre, Bıcil, Surçi bölgeleri, Berderaş, Cinarte, Zırebar ve Şeyhan bölgeleri kurtarıldı.

13 Mart'ta Zaho, Slevan, ayaklanırken, Kerkük’e bağlı Perde nahiyesi, Germiyan’da ise Kelar ve Cebara bölgeleri rejimden alındı.

Duhok halkı 14 Mart ayaklanarak, Zaweta, Sersing, Deraluk, Şiladze, Amediye ve Bamerne bölgelerinde kontrolü sağladı.

15 Mart’ta Sımêl halkı, 16 Mart’ta Serbaşah, Karaçuh ve Mahmur, 18 Mart’ta Pirde ve çevresi, 19 Mart’ta Kerkük bölgesi Baas’tan arındırıldı.

Kerkük halkı 20 Mart’ta ayaklanarak kent merkezinden Saddam rejimini attı.

21 Mart’ta Kerkük’te Newroz ateşi yanarken, kentteki Halid karargahında çatışmalar devam ediyordu.

27 Mart 1991’de Irak Ordusu karşı saldırıya geçti. Aynı gün Kerkük, ayın 31’inde ise Hewler işgal edildi.

Ardından Güney Kürdistan halkının büyük göçü başladı ve yüz binlerce kişi sınır bölgelerinin yanı sıra İran ve Türkiye’ye geçti.